İslam düşünce tarihinde biri inanca diğeri pratiğe, amele müstenid olan kelam ve tasavvuf, düşünce tarihimizde gerek inancı ve gerekse sosyal ve manevi olanı belirleyen iki temel dinamik olmuştur. Kelam; İslam düşüncesinin belirlenmesinde, savunulmasında ne kadar etkili olmuşsa, tasavvuf da sosyal ve manevi yaşamın oluşumunda o denli etkili olmuştur. Takip ettikleri yöntem itibariyle Kelam, nassı esas almakla birlikte aklı olabildiğince işlevsel kılarken; Tasavvuf ise "akıl" yerine "sezgi" ya da "keşf"i koy

Osmanlı İmparatorluğu Orta Asya, İslam, Mezopotamya, Anadolu, Kafkaslar ve Balkanlar siyasi kültürlerini yaklaşık bin yıl boyunca büyük bir başarıyla mezcetmiş ve dünyanın en karmaşık siyasi yapısına sahip olan bu bölgelerde Osmanlı Barışı adıyla anılan üst bir siyasal kültürü (Nizam-ı Kadim) oluşturmuş ve dört asır boyunca bu coğrafyada başarıyla uygulamıştır. 1789 yılından itibaren Avrupa'nın siyasi nüfuzu altına girmeye başlayan Osmanlı İmparatorluğu, bu tarihten itibaren gittikçe artan oranda, Asya-İsl

On yedinci yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti'nde siyasî, askerî ve iktisadî alanda durağanlaşma ve gerilemenin işaretleri görülmeye başlarken, coğrafî keşiflere ve fikrî alandaki gelişmelere bağlı olarak Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketleri; bunları takip eden yüzyıllarda ise Kilise'nin hâkimiyeti kırılarak dinî taassuptan kurtulmalarına vesile olan Aydınlanma hareketi ortaya çıkmıştır. Aydınlanma bilimsel çalışmaların önünü açmış, bilimsel çalışmalar da Sanayi Devrimi'nin gerçekleştirilmesini sağlamış

Nasıralı İsa Hıristiyanlık adında bir din kurmuş muydu? İsa'nın monoteist karakterli öğretileri sonraki yüzyıllarda kimler tarafından hangi koşullar altında savunulmuştu? Hıristiyanlık hangi inanç prensiplerini esas alarak ortaya çıkmıştı? Roma imparatorluk yönetimi erken yüzyıllarda -genellikle zannedildiği gibi- Hıristiyanları toptan yok etmek amacıyla mı hareket etmişti? Roma imparatorluk yönetiminin I. yüzyıldan VII. yüzyıla kadar Hıristiyanlık ve Kilise politikaları nasıl şekillenmişti? Büyük Kilise me

Hiçbir milletin tarihini Türkler olmadan yazamazsınız. Bunun sebebi de, Türklerin dünyanın pek çok coğrafyasına dağılmasını ve başka milletlerin tarihlerini etkilemesidir.? V. V. Barthold ? Verilecek derslerden maksat, sizlere Türk kavimlerinin tarihi hakkında Rus ve Avrupa ilimlerinin elde ettiği neticeleri ?bana verilen ders saatlerinin müsaadesi nispetinde? tanıtmaktır. Lâkin bu neticelerin pek zengin olmadığını ve buna ilişkin birçok meselelerin henüz tamamen hallolunamadığını göreceksiniz. Bunun sebebi

Bu küçük kitapta bilgi sorunu ele alınmıştır. Bilginin ne olduğu, nasıl oluştuğu, bilgi edinirken zihin fonksiyonlarının nasıl bir rol oynadığı, bilgi türleri, bunların hakikat değerleri ve insan hayatına olan etkileri işlenmiştir. Çünkü insanın bilinçli eylemleri hep bir bilgiye göre olur. ... Bu kitap aynı zamanda felsefeye giriş mahiyetindedir. Felsefe alanına farklı kapılardan girilebilir. Buna göre her yazar kendi anlayışına göre bir kapı açar. Bu kapılarla açılan yollar ya tarihsel olur ya da sistemat

Nazar, büyü ve fal konusundaki inanç ve uygulamaların Türk toplumundaki yansımalarını inceleyen bu araştırma, Türkiye'de halk arasında bir şekilde uygulama alanı bulan, ancak çoğu kimsenin bu konudaki inanç ve tutumlarını gizli tutmak istediği bir konuyu empirik verilerle inceleyen bir araştırmadır. Tıpkı araştırma verilerimizi toplarken karşılaştığımız gibi, bu kitabı ilk defa eline alan insanların da kitaba karşı önyargılı ve mesafeli bir yaklaşım sergilemesi muhtemeldir. Belki de bilim çevreleri, ele al

Hürriyet kavramının bir tanımı yapılabilir mi? Elinizdeki eser bu soruya olumlu cevap verileceği düşüncesiyle yazıldı. Sözlüklerde hürriyet kelimesi karşısında birkaç tanım bulmak mümkündür. Mesela; zorlamanın yokluğu, tutuklu olmayan bir varlığın hali, bir eylemde bulunma veya bulunmama hali iktidarı gibi. Tanımların sayısı arttırılabilir. Yapılan tanımların hiçbiri, tam ve tümel bir tanım değildir. Sık sık kullanılan hürriyet kelimesi ile farklı anlamlar kastedildiği için herkes tarafından kabul edilebil

Şimdi, bu adamların zincirlerini çözdüğünü, bilgisizliklerine bir son verdiğini düşün; her şeyi aslında nasıllarsa öyle gördükleri zaman nasıl davranırlar? Bu tutsaklardan birini alalım, ayağa kaldırıp başını çevirelim ve zorla yürütelim. Işığa baksın. Bu hareketlerin hepsi birden ona acı verir; önceden sırf gölgelerini görmüş olduğu şeylere bakarken gözleri kamaşır. Ona şöyle diyecek olsak: Daha önce gördüğün her şey birer gölgeden ibaretti; oysa şimdi hakikate yakınsın, gerçek nesneleri ve dosdoğru görüyo

Fransız Sosyoloji Okulunun kurucusu olarak Durkheim ve mensupları olarak da Halbwachs, Henri Hubert, Marcel Mauss, Marcel Granet ve Lévy-Bruhl gösterilir. Felsefi menşei bakımından Auguste Comtea dayanırlar. Her ne kadar Lévy-Bruhl, bazı ilkelerde, Durkheima karşı ise de eserleri genel olarak bu okulun an fikrine bağlıdır. Bu sosyoloji cereyanı Türk fikir hayatına da tesir etmiş ve Ziya Gökalp tarafından temsil edilmiştir. Fransız Sosyoloji Okuluna göre mantığın menşeini incelerken ilkin, mantık terimi üze

Vazife ve Mesuliyet kitapçıklarının çevrim yazı ve incelemeyle yayımlanması Türk eğitim tarihine, son dönem Osmanlı toplumunda modernleşmenin zorunlu bir gereği olarak ortaya çıkan kamu eğitimi düşüncesinin aydınlar tarafından nasıl algılandığını ve toplum üzerinde nasıl gerçekleştirilmek istendiğini göstermesi bakımından anahtar rol oynayacak eserlerden biridir. Özellikle gençliğinden itibaren Fransız Pozitivizmine aşırı bir ilgi duyan, sadece düşüncelerini değil, günlük yaşantısını bile Pozitivist bir dis

İnsan ve yapıp ettiklerinin tümünün tarihinin yazılabileceği gerçeğinden hareketle, bu çalışmada cumhuriyet döneminde (1923-2008) Denizli nüfusunun tarihî gelişimi veya nüfus tarihi konu edilmiş, tarihçi bakış açısıyla ve tarih yöntemiyle, konu temelli değil de genel nüfus sayımları dikkate alınarak, bu süreçte yaşanan siyasî gelişmelerin ışığında bilgiler ortaya konulmuş, birtakım yorumlar ve değerlendirmeler yapılmış, sonuçlara varılmıştır. Ayrıca, Denizli nüfusunun tarihî gelişimini ortaya koyabilmek içi