Doğan Avcıoğlu, bu yapıtında 1970´li yılların gelişmelerini izleyerek, 1980´li yıllarda Türkiye´nin önündeki yolları araştırıyor. İlk yol, Batı merkezlerinde çoktan çizilmiştir ve Sevr Antlaşması´nın ekonomik planda yürürlüğe konulmasından ibarettir. Bu "neo-koloniyal" ekonomik büyüme modelinin siyasal sistemi, örtülü ya da örtüsüz faşizmdir. Dış politikadaki bedeli, kurtuluş yolları arayan komşu islam ülkelerine karşı Batının petrol bekçiliğinin üstlenilmesidir. İkinci yol, Sevr´i yırtıp günümüz koşulların

Bu çalışmamı, planladığımdan on beş gün geç bitirebildim. On beş gün, yazdıklarımdan ürktüm, daktilomdan kaçtım; sonra alıştım. Bir yirmisekiz/yirmidokuz nisanda önsöz yazıyorum. Bundan tam yirmi sekiz yıl önce, genç aydınların üzerine kurşun yağdırılmıştı ve aralarındaydım. Şimdi ben, yaşlanmış aydınlara ışın şiddeti yağdırıyorum. Mağrurlar yere düşüyor ve düşkün sanılanlara onur ekliyorum. Neden yapıyorum, neden binlercesinin yıllarca saklı ayıbını gün ışığına çıkarıyorum, neden tek başıma aydın tarihini

O`nun parası, siyasi gücü, mevkisi yoktu. O`nun kendisine zulmedenlere mukabele düşüncesi de olmadı. Defalarca yargılandı, defalarca mahkum oldu. Çevresinde yüzbinler vardı. O`nu dinledi ve eserlerini okudular. Onlar da yüzlerce kez yargılandı ve binlercesi hapishanelerde çile çekti. O ve Onlar, sarsılmadan yollarına devam etti. Kimdi bu insan? Gücünü nereden alıyordu? Kitleleri nasıl etkiliyordu? Devlet O`dan niçin çekiiyordu? Ne yapmak istiyordu? İşte bu soruların cevapları ile, bugüne kadar bir kı

Osmanlı İmparatorluğu´nda, 18 yüzyıl ortalarından Cumhuriyet´e kadar geçen süre reformlar dönemidir. Carter V. Findley idari reformları, osmanlı mülkiye memurlarının toplumsal tarihi açısından inceliyor. Nezaretler ve diğer dairelerdeki "sicill-i ahval" lerden yola çıkarak memurların kökenlerine iniyor. Elinizdeki kitap, modernleşme çabaları içerisinde, geleneksel kalemiyenin mülkiyeye, kalem efendisinin mülkiye memuruna doğru geçirdiği evrimin öyküsü. Teknik ayıntıların ve nicel çözümlemelernin metnin için

Ülkemizin doğu bölgesinde, 19. asırdan günümüze sarkan bir “ihmal edilmişlik” süreci yaşanmaktadır. Bunu daha ilk zamanlarda teşhis eden Bediüzzaman Said Nursî ekonomik kalkınma ve toplumsal barış için temel şartın “eğitim” olduğunu vurgulayarak, köklü bir çözüm olmak üzere Medresetü’z Zehra projesini hazırlamıştır. Merkezi Van olmak üzere, bütün Doğu’yu saracakr eğitim seferberliği öneren Bediüzzaman, Türkçe, Arapça, ve Kürtçe eğitim yapacak bir üniversite kurulması için II. Abdülhamit’ten Mustafa Kema

Tarhiçi ve eğitimci Sarkis Sarraf Hovhannesyan, en önemli eseri olan Payitaht İstanbul´un Tariçesi´ni 1800´de tamamlamıştı. Yazması Ermeni Patrikahanesi´nde olan kitap, 1967´de Ermenice yayımlandı ve bu baskıdan Türkçe´ye çevrildi. Hovhannesyan, Narlıkapı´dan başlıyarak Fenerbahçe´ye kadar İstanbul´u bize gezdiriyor, payitahttaki semtler, camiler, kiliseler hakkında değerli bilgiler veriyor. Analattıklarındaki ilginç ayrıntılar, 18. yüzyıl sonu İstanbul´unu ete kemiğe büründürüyor. İstabul meraklıları ve ar

Bugüne kadar Fener Rum Ortodoks Patrikhânesi hakkında derli-toplu ve derinlemesine bir araştırma yapılmamıştır. Bazı kitaplarda rastlanan bilgiler yetersiz ve sathî, makalelerin çoğu ise, hissî niteliktedir.Patrikhânenin ve Ortodoksluğun, Türkiye`nin hayatı için nasıl siyasî bir rol oynadığı hatta zararlı ve tehlikeli faaliyetler içinde bulunduğu bir gerçektir; fakat ne yazık ki, bu konu hakkında pekçok kişi (ilgililer ve yetkililer de dahil olmak üzere), yeterli bilgiye sahip bulunmamaktadırlar. Yazar, baş

Latin harflerinin kabulü meselesi bir hayli saik ve sebeplerle ortaya çıktığı zamanlardan beri , hele şu son seneler içinde harflerimiz , yazımız aleyhinde çok şeyler söylenmiş söylenecek de hiçbir şey bırakılmamış gibi idi. Bunların sınıf sınıf mazarratları , hiçte farkında olmadığımız kanaatlri ortaya koydu. Latin harflerinin de onlara mukabil meziyetleri ,ehemmiyetleri, herhalde onları kullanan milletlerden daha ziyade taraftar kesilerek göklere çıkarıldı.

Kimine göre Demokrat Parti, Atatürk devrimlerini yok etmeyi amaç edinen ve bugün bu ereğine iyice yaklaşmış görünen, gerici bir siyasal akımın ilk büyük halkasıdır. DP demek, karşıdevrim demektir. Kimine göre ise, Demokrat Parti, baskıcı yönetimler karşısında yüzyıllardır boyun eğmiş "kitlelerin isyanı"dır ve en büyük özelliği demokrasinin kurucusu olmasıdır. Ancak, birbirinin tam karşıtı olan bu iki savın yine de anlaştıkları bir nokta vardır: Bugünkü düzenin oluşmasında DP'nin payını azımsamak olanaksız

Kemal Karpat'a göre, Türkiye'nin modern siyasal sistemi sürekli olarak değişen dinamik bir sosyo-ekonomik yapı ile dışarıdan alınmış statik anayasal modeller arasındaki karşılıklı etkileşimin ürünüdür. Periyodik olarak yapılan anayasa değişiklikleri sadece toplumsal yapıdaki hızlı değişimin değil, aynı zamanda bu yapı ile iç politika arasındaki temel uyumsuzluğun sonuçlarıdır. Elinizdeki kitapta, Türkiye'nin 1876'dan 1980'e uzanan uzun yüzyılının sosyopolitik ve sosyo-kültürel panoraması sunuluyor. 1876'da

Hiç bir aydın damlasının kaybolmamasına çalıştım. Pınarı yaratan yağmur damlalarını saptamaya özen gösterdim. Türk aydınını zenginleştirdiğime inanıyorum. Aydın Üzerine Tezler´den sonra hiç bir aydın kendini yalnız duymaz. Aydın olan, kendinle başlamaz. (Arka Kapak)

Açıklığa kavuşturmam gerekiyor: Aydın Üzerine Tezler´de aydını, düşüncelerinin değil eyleminin sonucu olarak ele alıyorum. Çok açık yazmam gerekiyor; Türk aydınını kişiliğiyle, ahlakiyle, birlikte yazmayı deniyorum. Bu hem aydını eyleminin ürünü olarak ele almamdan ileri geliyor; eylem, kesinlikle kişiliği ve ahlakı belirliyor. Eylemsiz insanın ahlakı olmuyor; taşın ahlakı yok. Hem de Türk aydınını bir ahlaklılık çerçevesi içinde yazmak istememden doğuyor. (Önsöz´den)

Rahip Efendi şimdi patrikhanede görevine devam ediyor. Sevgisi ve özlemi ile mutlu sonu yaşıyorlar. Bir kez görüştüm. "Happy End" olunca Patrik Kalutsyan Efendi ile sohbet etmiş; "beni hepiniz bıraktınız, Hocam olmasa ne yapardım" demiş. Kalutsyan Efendi´nin tepkisini aktarıyorum; "Bu Türklerden arada sırada adam çıkıyor." Bu sözü de çok seviyorum ve her aklıma gelişte gülüyorum. Hayko´nun şimdi bu ülkenin insanlarını daha çok sevdiğine inanıyorum. Bir süre sonra Türkiye´den ayrılacağını sanıyorum. Batı Al

İnsan en çok savaşta insan oluyor ve en iyi romanlar savaş romanlarından çıkıyor. Davalarım´da tanıdığınız, bildiğiniz insanlar var, bir bölümü insan oluyor ve bir bölümü insanlıktan çıkıyor. Davalarım, yakın tarihimizin direngen ve korkak, dik ve titrek insan manzarasıdır. Bir yanda çürüme var ve bir yanda yeniden diriliş duyuluyor, bunları yazdım. İnsan için yürek ve akıl gerekiyor. Yürek, aklın özgürlüğüdür. Felsefe aklın sınırında bir serüven alanıdır. Davalarım, benim, felsefeyle en çok içli dışlı çalı