Yaşam; var olma ve ayrılışın bütünleşmiş halidir. Aynı durum canlı olan evrenler ve evrenler arası bölge için de geçerlidir. Hem de içindeki maddelerin tamamı ile. Doğal var olma ve ayrılış bazen doğallığını yitirebilir. Yani birden ya da aniden oluşan bir gelişme hem var olmayı hem de ayrılışı daha erken hale getirebilir. Ancak beklenmeyen durumun mutlaka bir açıklaması olması gerekir. İstem dışı (o anki düşünce temelli) ayrılık bazen gidilen yeni koordinatlar bölgesinde hem oradakiler hem de yeni gelen iç

Lisa Genova’dan nasıl hatırladığımıza, neden unuttuğumuza ve anılarımızı muhafaza etmek için neler yapabileceğimize yönelik büyüleyici bir inceleme.Hiç geçen hafta izlediğiniz filmdeki aktörün ismini hatırlayamayınca panik oldunuz mu? Peki ya odaya ne yapmak için girdiğinizi hatırlayamadığınızda? Eğer kırklı yaşlarınızdaysanız, muhtemelen bu ufak şeyler sizi güldürmek yerine tedirgin ediyor. Tüm bunların Alzheimer’ın ya da demansın habercisi olduğunu düşünseniz de, bu örneklerdeki unutma eylemi tamamen norm

Editör John Brockman, internet sitesinde misafir ettiği bir salon dolusu bilim insanına düşündürücü bir soru sordu: “Son 2000 yılın en büyük buluşu nedir?” Sadece kendilerince doğru olan cevabı vermekle yetinmeyen katılımcılar özgünlük, kışkırtıcılık ve entelektüel gösteriş için yarıştı. Bu kitap çok çeşitli, bazıları katılımcıların kendileri kadar tuhaf 100’den fazla yanıttan örneklerin gözler önüne serildiği bir sergi alanı niteliğinde. Nörobilimci Colin Blakemore ve diğerleri doğum kontrol hapını savunur

Bu kitabın amacı “problemsiz veya sorunsuzmuş” izlenimi veren ve genelde öyle olduğu peşinen kabul edilen “yöntem” ile yöntem düşüncesini, entelektüel açıdan anlamlı bir probleme dönüştürerek tartışmaya açmaktır. Arslan’ın Yöntemi Aşan Bilim çalışması doğa bilimlerinde ve sosyal bilimlerde kullanılan yöntemlerin analizini yapma gayesi taşımaz; hedefi “yöntem”in ve yöntem düşüncesinin entelektüel tarihte aldığı formları belirlemektir. Cevabını aradığı temel sorular ise şunlardır:  Yöntem ya da yöntemler, he

Evren, insan ve yaradılışın gizemi gibi konular kuantum fiziği ışığında metafizik bilinmeyenler, bu kitapta kapalı kutusundan çıkarılıp detaylı anlaşılır, bilimsel olarak izah buluyor.Yüzyıllardır insanlığın soruları ve arayışları ekseninde ortaya çıkan din ve bilimin çatışmalarına rağmen dini inançlarımız ve hatta ilahi metinler kuantum fiziği boyutunda ele alındığında metafizik saydığımız birçok fenomen büyüleyici bir hakikat olarak karşımıza çıkmaktadır.Kitabın yazarları kuantum fizik ilkeleri çerçevesin

Yıkım İnsanlığı Bir Sonraki Çağa Taşıyacak Yeni Bir Varoluş Biçimine Yer Açmak İçin Gereken Temizliğin Bir Parçasıdır.Eğer Umutsuz Ve Karamsar Gözlerle Dünyada Olup Bitenlere Bakıyorsanız Farklı Bir Bilimsel Bakış Açısıyla Aydınlanmaya Hazır Olun.Dünyaca Ünlü Biyolog Bruce H. Lipton İle Siyaset Ve Kültür Yorumcusu Steve Bhaerman’a Göre, Aslında Evrimsel Açıdan Tam Da Olmamız Gereken Yerdeyiz. Üstelik Türümüzün Gelişiminde İleriye Doğru İnanılmaz Bir Sıçramaya Hazır Olduğumuzun Kanıtlarıyla Çevriliyiz.• Her

NEW YORK TIMES, ECONOMIST ve GUARDIANYılın Kitabı Seçkilerinde2023 Baillie Gifford Ödülü AdayıTüm Hastalıkların Şahı ve Gen’in Pulitzer ödüllü yazarı Siddhartha Mukherjee insan olmanın anlamına dair bir başyapıtla geri dönüyor.Hücrenin Şarkısı 1600’lerde, birbirlerinden iki yüz kilometre uzakta çalışan münzevi bir tekstil tüccarıyla sıradışı bir bilginin el yapımı mikroskopları sayesinde yaşam içindeki yaşamı ya da kendi verdikleri ismiyle hücreyi keşfetmeleriyle başlıyor. Mukherjee hikâyenin izini günümüze

Sapiens’in En Büyük Başarıları insanın kısa tarihini anlatıyor ama biraz farklı bir tarzda; yer yer alaycı, esprili bir dille ve hiç sözünü esirgemeden.Birkaç bin yıllık insan uygarlığına şöyle bir göz atmanın şimdi tam sırası. Evet, insan, iklim felaketinden ötürü belki de gezegeni ve kendini mahvetmek üzere, ama yaptığı iyi şeyler de var. Tim Wolff, Homo sapiens’in gezegene egemen olduğu süre içerisinde kaydettiği en büyük başarıları soğukkanlı bir tavırla değerlendiriyor.İnsanın en eski en büyük buluşu o

Dilimiz büyük ölçüde teknolojinin idaresinde ve sürekli makinelerle iletişim halindeyiz. Kimi zaman büyük umutlar doğuran kimi zamansa hayal kırıklıklarına sebep olan yapay zekâ kavramı günümüzde yaşamın hemen her alanına girdi. Böyle bir ortamda çeviri de doğal olmaktan çıkıp yapay olmaya doğru yol alıyor. Çeviri teknolojileri uzmanı Prof. Dr. Mehmet Şahin Yapay Çeviri adlı çalışmasında bu yapaylaşma sürecini, bilgisayarlar aracılığıyla yapılan çeviri konusunu geniş bir perspektiften ve farklı uzmanlık dal

Evrim kuramı, insanlığın kökenine ilişkin sonuçları nedeniyle ortaya atıldığından bu yana sosyal ve politik alanlarda en çok tartışılan bir olgudur. Ancak, kuramın bilimsel algılanışı ile yaygın anlayışı arasında oldukça farklılıklar vardır. Evrim kuramına karşı çıkan ve onun yerine yeryüzündeki canlılığın kökeni ve çeşitliliğini doğaüstü bir yaratıcıya bağlayan inanışlar olmuştur ve olagelecektir. Evrim, bir inanç konusu değil bir bilimsel olgudur ve üzerinde araştırmalar devam etmektedir. Evrim kuramının

“Evrenin derinliklerinde bir yerlerde yaşamın var olduğuna ve daha da heyecan verici olanı, onu bulabileceğimize dair inancımız giderek artıyor. 2015 yılında NASA'nın baş biliminsanı Ellen Stofan, 20 ila 30 yıl içinde diğer gezegenlerdeki yaşama dair kanıtlara ulaşabileceğimizi öngördü. Elbette mikroplardan ya da onları uzaylı eşdeğerlerinden bahsediyordu, zeki yaşamdan değil. Ancak bu varsayım yine de şaşırtıcı. 20. yüzyılın başlarında uzayda yaşam olabileceği fikrine takıntılıyken yetmişli ve seksenli yıl

Yaratıcı olmak ne demektir? Yaratıcılık eğitilebilir mi? Yapay zekâ yaratıcı olarak kabul edilebilir mi? Matematik dehası Marcus du Sautoy yaratıcılığın geleceğine yönelik bu temel kılavuzda bizi yapay zekâ ve algoritmik öğrenme dünyasına sürüklüyor. Yaratıcı süreçte model ve taklidin rolünü vurgulayan Sautoy, oyun, müzik ve sanat yaratımında insan yeniliğine rakip olmak ya da onu geçmek isteyen programları ve programcıları (Deep Mind ve Flow Machine’den Botnik ve WHIM’e) tanıtıyor. Buluş dünyasına heyecan

Nobel ödüllü büyük fizikçi Richard Feynman (1918-1988) aykırı serüvenleri ile tanınmıştır. Burada kendisi, taklit edilemeyen sesiyle, Einstein ile Bohr arasındaki atom fiziğine ilişkin fikir alışverişini; Yunanlı Nickle kumar konusundaki konuşmalarını; çok iyi saklandığı sanılan nükleer sırların bulunduğu kasaları açışını; bongo davuluyla bir baleye eşlik edişini; çıplak bir bayan boğa güreşçisi resmi yapışını; kuantum fiziğinin gizemlerinden barda kızlara içki ısmarlamanın kurallarını keşfedişine kadar bir

800.000 yıl önce pusula ibresi kuzeyi değil güneyi gösterecekti. Manyetik kuzey ve güney kutup noktaları tarih boyunca sık sık yer değiştirmiştir. 20. yüzyılda manyetik alan kuvveti yüzde 6 azalmış ve kuzey manyetik kutbu neredeyse 10° kuzeye kaymıştır. Bu değişkenliğin sonuçları nelerdir? Yerkürenin manyetik alanındaki bu değişmeler kimi zaman büyük güç boşalımlarına neden olan manyetik fırtınalarla mı ilişkilidir? Manyetik alanı hisseden ve kullanan hayvanlar ciddi sorunlarla karşılaşacaklar mı? Bunlar bi

Zekâ nasıl tanımlanabilir? Makineler düşünebilir mi? Makineler duygulanır mı? Bilincin doğası nedir? Yapay Zekâ: Temel Prensipler, hızlı hareket eden yapay zekâ dünyasına kısa ve öz bir giriş niteliğindedir. Alanında öncü olan yazar Kevin Warwick, insan veya makine olmanın ne anlama geldiğine dair konuları inceliyor ve robotikteki sınırları bulanıklaştıran gelişmelere bakıyor. İnsan nöronları üzerine tartışmalı kültürü de aktaran yazar, makinelerin nöral ağlarıyla benzerlikler kurarak, yapay zekâ tartışmala

Günlük hayatımızın her alanına sızmış olan yapay zeka, yıllar içinde birçok olasılığı gerçekliğe dönüştürdü. Teknolojinin ivmesi, öyle bir hızda artıyor ki, her yeni günün getirdiği inovasyonlar, daha dün hayalini kurduğumuz, belki de imkansız dediğimiz şeyleri bugünün olağan parçaları haline getiriyor. Otomasyon, veri analitiği, sağlık hizmetleri ve daha birçok alanda, yapay zeka; varoluşumuzun ve günlük rutinimizin ayrılmaz bir parçası haline geldi.Yalnızca birkaç on yıl önce, büyük veri setlerini işlemek

Nobel Fizik Ödülü sahibi Freeman Dyson, geleceğe yönelik bu vizyoner bakışında, teknolojik değişimlerin etik ve sosyal düzenlemelerimizi temelden değiştirdiğini ve hızla ilerleyen üç yeni teknolojinin –güneş enerjisi, genetik mühendisliği ve dünya çapında iletişim– birlikte dünyanın zenginliğinin daha eşit bir şekilde dağıtılmasını sağlama potansiyeline sahip olduğunu savunuyor. “Bilim dünyasının efsanevi isimlerinden Freeman Dyson, 21. yüzyıla düşünceli ve düşündürücü bir bakış atmamızı sağlıyor. Lirik ve

Yaşam nasıl işliyor? Doğa, Afrika savanında ya da okyanusta doğru sayıda zebra ile aslanı ya da balığı nasıl üretiyor? Vücudumuz, organlarımızda ve kan dolaşımımızda doğru sayıda hücreyi nasıl üretiyor? Ödüllü biyolog ve yazar Sean B. Carroll Serengeti Yasaları kitabında, son derece basit ama bir o kadar da önemli soruların cevaplarını aramış öncü bilim insanlarının öykülerini anlatıyor ve onların keşiflerinin hem bizim hem de bağlı olduğumuz gezegenin sağlığı için ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Fina

İlim, evreni ve evren içindeki her şeyi en başta kendimizi anlama veya anlamlandırma eylemimizdir nereden gelip nereye gidiyoruz; işte bütün mesele budur. Hacettepe Üniversitesi’nde Türkoloji çalışmalarını başlatan ve Hacettepe Halkbilimi Ekolünü kuran hocamız Prof. Dr. Şükrü Elçin derslerinde, hocası ve Türkbilim araştırmalarının ülkemizdeki kurucu babası Prof. Mehmet Fuad Köprülü’nün İlmi nesiller tamamlar sözünü sık sık tekrar ederdi. Bu sözle bir yanıyla disiplinimizin nerede ne zaman başladığı anlatılı