Arap Dünyası olarak adlandırılan bölge, ilk insanlık tarihinin başladığı coğrafya
olarak kabul edilmektedir. Yazılı kaynaklardan edinilen bilgiler ve gözlemlendiği
kadarıyla bölgedeki sosyal ve siyasal değişimler, tüm dünyaya etkisini
yansıtmıştır.
Elinizde yer alan çalışmada 100 yıl öncesi dönem hakkında özet bilgiler
sunulmuştur. Sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılması sonrasında Arap
coğrafyasında I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı'nın da etkileri ile ortaya çıkan
devletlerin her ne kadar Türkiye, İran ve Mısır eksenli devletleri rol olarak
gördüklerini dile getirmektedir. Savaşlardan sonra ortaya çıkan devletlerin
özellikle Büyük Britanya ve Fransa'nın çizmiş olduğu politik hamlelerinin
günümüze kadar devam ettirdiği etkiyi göz ardı edemeyiz. Bölgede Büyük
Britanya ve Fransa etkisine ek olarak Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya
etkilerini de Soğuk Savaş dönemiyle birlikte görmeye başlamaktayız. Bölgede
Mısır öncülüğünde "Bağım- sızlar Hareketi" ortaya çıkmış olsa da uluslararası
konjonktür gereği Doğu ve Batı Bloğu ile ilişkiler kurduğunu görmekteyiz.
Arap Dünyası'nda baş gösteren değişimin İran ve Mısır eksenli olduğu
kaçınılmaz bir coğrafi gerekliliktir. Her iki ülke, Türkiye Cumhuriyeti 54
Hükümeti döneminde izlenen "ŞAHSİYETLİ DIŞ POLİTİKA" hamlesiyle ortaya
çıkan D-8 ile sıcak ilişkiler içerisine girse de 1997 yılında 8 ülkenin liderlerinin
anlaşması sonrasında çeşitli siyasi olaylar sonucu görevlerinden uzaklaşması ya
da uluslararası alanda baskı altında kalmalarıyla gelişememiştir. Daha önceden
bölgede Arap Dünyası'nda son yüzyılı gerçekleştiren 1 Körfez Krizi ve 2 Körfez
Krizi de bölgenin siyasal olarak kendi içinde farklı siyasi hamleler içerisine
girmesine sebep teşkil etmiş- tir. 2000 yılından sonra bölgeye Amerika
operasyonları ve 2010 yılından sonra başlayan Arap Baharı sürecinin sosyal ve
siyasal hatlarına da çalışmamızda yer verilmiştir.