“1923 seçimleri ile TBMM’deki sosyopolitik çok renklilik de ortadan kalkmış,
meşruiyetini tahkim eden Ankara’nın Kürt meselesine ilişkin bakışında yeni
koşullar dahilinde paradigmatik bir değişim yaşanmıştır. Bu çerçevede,
Lozan’la şekillenen yeni küresel ve bölgesel düzlemde Cumhuriyet
idaresinin ilanı, modern Türkiye’nin miladı olması hasebiyle modern Kürt
sorununun da miladıdır.”
Bugün “Kürt meselesi/sorunu” dendiğinde, aynı zamanda çok boyutlu
politik bir probleme işaret edilmiş olur ve daha ziyade problemin güncel
izdüşümleri üzerinden değerlendirmeler yapılır. Fakat güncel izdüşümlerin
arkasında önemli tarihsel referanslar, dönemeçler ve yollar vardır.
Sinan Hakan, Cumhuriyet’e Giderken Kürtler kitabında sonuçlarını bugün
de gördüğümüz pek çok sorunun hangi tarihsel gelişmeler neticesinde
oluştuğunun izlerini sürmeye devam ediyor. Büyük Millet Meclisi’nin
açılmasıyla noktalanan (1916-1920) önceki kitabından sonra (Türkiye
Kurulurken Kürtler), bu kez Kürt aşiret liderleri ve politik aktörleri ile
uluslararası alanda da kazanımlar elde ederek meşruluğu gittikçe güçlenen
BMM arasındaki gerilimli ve gelgitli ilişkiyi dönemin önemli aktörlerinin
resmî yazışmalarından, askerî arşiv kaynaklarından, gazete arşivlerinden
faydalanarak Cumhuriyet’in kuruluşuna kadar getiriyor.
Kürt meselesinin şekillenmesine katkıda bulunan ulusal ve uluslararası
gerilim hatlarının ancak yerel dinamiklerle etkileşim içerisinde
anlaşılabileceği iddiasını sürdürüyor.