Emperyalizmle hesaplaşıp işgalden kurtulan bir
ülkenin kaderi bu kez açlıkla savaşmaktır. Tarımsal
ve hayvansal üretimi hızla arttırmak köktenci bir
yaklaşımı gerektirir. Bu ise bilimsel yöntemlere
başvurmak kadar uygulamada ussal davranmak,
tasarlanmış denemelerin sonuçlarından ders
çıkarmakla yaşam bulabilir. Bu yol ve yordam
düşmanla savaşmaktan daha çetin ve engebelidir.
Mustafa Kemal, Selanik’ten kapı komşularının
yeğenleri
İyriboz kardeşleri Balkan Savaşları öncesi
gördüğünde henüz bu tür sorunlardan habersiz
genç bir subay olarak delikanlılara öğütler:
“Siz ne olacaksınız? Ne iş tutacaksınız?” diye
sordu fakat cevap beklemeden devam etti.
“Asker olun. Siz asker olun.”…
Aynı Mustafa Kemal 1921 yazında cepheye
gitmek isteyen, Selanik Ziraat Mektebi’nde
başlayan öğrenimleri Halkalı Ziraat Mektebi’nde
bitiren yeni ziraatçılar yetiştirmekle görevli
kardeşlere bu kez öğüt yerine emir verir:
“Biz onları nasıl olsa tepeleyeceğiz. Sen işine
bak. Talebelerini al, Kayseri’ye git.”
Bu düşünsel bir “Uzun Atlama”dır, devrimdir.
Mehlika Mete bu devrimin uzun öyküsünün
kahramanlarından İyriboz kardeşlerin yaşamlarını;
belgeler, birinci elden tanıklar, yerinde gözlemler
eşliğinde, Osmanlı’nın Cumhuriyet’e bakiyesi geniş
bir coğrafyadaki tarımsal etkinliğin sahnesini
titizlikle ve duygusuyla gözler önüne seriyor.