“İnönü ile Menderes dönemindeki birbiriyle ardışık gizli örgütlenmelerin
gerekçelerine bakıldığında, üyelerindeki kuşak/ zihniyet farklılığına
rağmen, bazı temel noktalarda bir ‘süreklilik’ söz konusuydu. Bu süreklilik,
kışlalarda genç subayların ‘n’olacak bu memleketin hali’ sorusuna aradıkları
‘benzer’ yanıtlarda gizliydi. Bu yönüyle, geri kalmışlıktan kurtarmak
görevini, Milli Şef Dönemi gizli örgütlenmelerinden miras alan bu genç
kurmaylar, Prusya askerî ekolüyle eğitim görmüş seleflerinden farklı olarak
Amerikan askerî ekolüyle yetişen 1920’ler kuşağını temsil ediyorlardı.
Fakat subaylar nezdinde bu iki ekol arasında kesin kopuş olduğunu
söylemek mümkün değildir. Melez bir askerî yapının hâkim olduğu ordu
içindeki illegal oluşumları hayata geçiren temel gerekçe ‘ülkeyi geri
kalmışlıktan kurtarmak’ olsa da, 27 Mayıs Askerî Müdahalesi’nin harekât
sürecinde subayların temel motivasyon kaynağı, siyasal-toplumsal
muhaliflerin ‘özgürlük/demokrasi’ talepleriydi.”
Nesimi Gökşen’in Devletin Subayı, Subayın Devleti kitabı, 27 Mayısçıların
ama onun da ötesinde 27 Mayıs’a giden yolda asker içerisindeki
öbekleşmelerin temel motivasyonunu anlamaya çalışıyor.
Siyasetçilere güvensizliği, siyasete yüklenen pejoratif anlamı, ülkenin
geri kalmışlıktan kurtarılması misyonunu asker içinden görerek, kuşak
ve ekol detaylarında gezinerek, topluma “müdahale” misyonunu
nasıl edindiklerinin kaynaklarına giderek, askerin toplumsal hayattaki
“kaygı”larını irdeleyerek 27 Mayıs’ın farklı bir veçhesini ortaya koyuyor.