Osmanlı yargı teşkilatı denildiğinde şüphesiz ilk akla gelen kadıdır. Osmanlı kadısı literatürde pek çok çalışmaya konu olmuş; başta hukuki ve tarihi olmak üzere farklı açılardan ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Söz konusu çalışmalarda değinildiği üzere adli, idari ve beledi işleri yürütmesinde kadıya farklı yardımcılar muavenet etmiştir. Kadı yardımcılarından naib, kadıya vekil olmasıyla, kadıların görev yerlerine gitmeyip naibler tayin etmeleri sonucu sayılarının oldukça artmasıyla ve nihayetinde kadıların naib şeklinde anılmasıyla Osmanlı uygulamasında diğer yardımcılardan ayrılmıştır. Bununla birlikte literatürde naibi doğrudan ele alan bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Çalışmamız Osmanlı yargı teşkilatının bu önemli figürünü inceleyerek literatüre katkı sağlamayı hedeflemiştir.(ARKA KAPAKTAN)