Pek tabii ki arşiv vesikası, tarih araştırmacısının dayandığı, beslendiği ve sıkı sıkıya sarıldığı esas kaynak ve delildir. Yakın veya uzak geçmişin derinliklerine inilmesi, hadiselerin anlaşılması ve çözümlenmesi için arşiv belgesine hayatî ihtiyaç duyulur. Ancak herhalde filolog olmamdan kaynaklanıyor olacak ki, arşivin sunduğu resmî rapor, evrak, kuru veri, rakam ve yüzdeler yerine, ne denli öznel ve seçmeci olduğunun ve mübalağa ihtiva ettiğinin pekâlâ farkında olsam da, mazinin havasını, duygusunu ve nabzını hatırat, seyahatname, günlük gibi belgesel yönü ağır basan anlatılardan yaşamayı ve öğrenmeyi yeğlerim.

Bu anlayışımın bir neticesi olsa gerek, akademik çalışmalarımda da bilhassa Bulgarca ve Rusça kaleme alınan ve gerek Osmanlı İmparatorluğu'nun, gerekse Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasî, diplomatik, iktisadî, askerî, kültürel vs. tarihiyle ilgili metinleri, her Türk araştırmacının Bulgarca ve Rusça bilmek zorunda olmadığı düşüncesinden hareketle Türkçeye çevirmeyi ve kullanıma sunmayı bir öncelik olarak bildim; elimden geldiğince geçmişe yönelik bilgi ve algının çoğaltılmasına ve çeşitlendirilmesine emek sarf ettim.

Uzun soluklu ve devamının geleceği bir çalışmanın ilk ürünleri olan Bulgar Gözüyle Bursa [Kitap Yayınevi, 2009], Bulgar Gözüyle İstanbul [Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2011], Bulgar Gözüyle Edirne [Kitap Yayınevi, 2012], Bogdan Filov'un Balkan Savaşları Günlüğü [Timaş Yayınları, 2010], Kudüs Yolculuğu [Kitap Yayınevi, 2015] ve birçok başka eserim hep bu anlayışın, ihtiyacın ve dürtünün meyvesi olarak ortaya çıktı.

Rus Gözüyle Edirne kitabımın özelde serhat şehrinin yerel tarihine, genelde de 19. yüzyıl Rus-Osmanlı askerî, siyasî ve diplomasi ilişkileri alanındaki zaten yetersiz olan bilgi ve bakış açısının çoğalmasına hizmet etmesini umuyorum.
-Prof. Dr. Hüseyin Mevsim-