Türkiye Selçuklularının son dönem vezirlerinden Sâhib Ata Fahreddin Ali, Selçuklu bürokrasisinin yetiştirdiği en dikkat çekici devlet adamlarından biridir. Emîrlik ile başlayan siyasi kariyerini 27 yıl süren vezirliği tamamlamış ve bu süreçte Selçuklu Devleti'nin menfaatlerini her şeyin üzerinde tutmuştur. Bu sayede Anadolu'nun Moğol tahakkümü altında olduğu bir dönemde devletin ömrünü çeyrek asır uzatmıştır. O, tecrübeli ve basiretli bir devlet adamı olarak hem toplumun farklı kesimlerini hem de siyasi çık

İtalyan siyasî düşünce geleneği içinde kendine özgü bir yeri olan Gaetano Mosca (1858-1941), ilk kez 1932 yılında yayımlanan Siyasi Doktrinler Tarihi'nde siyasal teori ve ideolojileri siyasal kurumlarla birlikte ele alıyor. Siyaset sosyolojisinde iyi bilinen "siyasal sınıf kuramı"nın kurucusu olan Mosca, bütün siyasal toplumların belli bir azınlık tarafından yönetildiğini, bu azınlıkla yönetilenler arasında her zaman bir denge olduğunu savunmuştu. Bu görüşleriyle muhafazakâr akım içinde değerlendirilen Mosc

"Batı dünyasında en eski üniversite olarak bilinen İtalya'daki Bologna Üniversite Kütüphanesi muhteviyatı içinde 1658-1730 yılları arasında yaşamış Bolognalı Oryantalist Luigi Fernando Marsigli'nin İslamî eserleri ihtiva eden koleksiyonu arasında Türkçe el yazmaları ve tarihî vesikalar da bulunmaktadır. Marsigli'nin Osmanlı coğrafyasından toplayıp da ilgili üniversitenin kütüphanesine hediye ettiği Türkçe el yazmaları gibi nice gerçek kıymetten; bazen Batılılar vasıtasıyla, bazen bir tesadüf neticesinde, ba

Karadeniz bölgesi tarih boyunca pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan bazılarının izleri müzelerin nadide parçalarını oluştururken bazıları günümüzde de yaşamaktadır. İlk çağlardan günümüze kadar doğu ile batının en önemli iletişim noktalarından birisi olan Karadeniz havzasının değeri, yüzyılımızda daha da artacak gibi gözükmektedir. Kafkasya üzerinden Avrupa'ya ulaşacak enerji hatlarının büyük bölümünün Karadeniz üzerinden geçmesi, bölgenin küresel güçlerin mücadele alanlarından birisi hâline

Elinizdeki bu çalışmada Celâleddin Harezmşah ve zamanı ve Harezmşahlar devlet teşkilâtı gibi konular yanında Harezmşahlar Devleti'nin kuruluşundan Alâeddin Muhammed'e kadar olan siyasî ve askerî olaylar yer almaktadır. Harezmşahların kullandıkları unvan, bayrak, sikke, taht, nevbet, tuğ vb. ile hükümdarın maiyeti, kabul törenleri, saray âdetleri, hükümet teşkilâtı, vezirin görevleri hakkında bilgiler verilmektedir. Sosyal sınıflar, dinî hayat, ilim, sanat, musiki ve edebiyat alanlarında ortaya konulan yeni

Kültür, bir milletin gelişiminde rol oynayan o millete özgü karakterlerin tümüdür. Türk milleti, dünyanın en eski milletlerinden birisindir. Eski millet olmak, eskiden beri süregelen bir kültürün, medeniyetin sahibi olmak demektedir. Bir medeniyetin uzun ömürlü olması, kendine has özellikleri devam ettirmekle beraber, kendisini çağdaş değerlerle yenilemesi ile mümkündür. Kaynağı Orta Asya olan medeniyetimiz içinde Türk askerlik kültürü de Mete'ye uzanan eskiliği ve diğer milletlerin ordularına olan tesirler

Müessese tarihçiliğine ait bu önemli çalışmada, Osmanlı Beyliği'nin imparatorluğa dönüştüğü asırlarda, hükümet teşkilâtı olan vezîriâzamlık kurumu ele alınmıştır. Eser, İstanbul'un II. Mehmed tarafından fethine kadar geçen sürede, Osmanlı sisteminin kurulması ve gelişmesi hususlarında vezîriâzamlar tarafından temsil edilen bu kurumunun üstlendiği vazifeyi izah etmektedir. Yalnızca hükümdara karşı sorumlu olan Osmanlı vezîriâzamları, geniş idarî ve icraî yetkilere sahiptiler. İcraî yetkilerinin başında devl

Büyük Selçuklular'ın batısında 513-590/1119-1194 yılları arasında hüküm süren Irak Selçuklu Devleti'nin inkırazında önemli bir rol oynayan atabeglik müessesesinin etki ve özelliklerini belirlemeyi amaçlayan bu çalışmanın temel hareket noktası, atabeglik vazifesine tayin edilen şahısların biyografileridir. Araştırma, Selçuklu meliklerinin eğitiminden sorumlu atabeglerin faaliyetlerine, askerî vesâyetin devletin idarî mekanizmasındaki tesirlerine ve siyasî, içtimaî, kültürel olaylardaki etkilerine ışık tutmay

Türkler, tarih boyunca dünyanın farklı bölgelerine göç ederek pek çok toplulukla temas kurmuşlardır. Bu topluluklar arasında Gürcüler ve Ermeniler de yer alır. Hazar Denizi'ni aşarak batıya göç eden Türk toplulukları Kafkasların güneyinde ve Doğu Anadolu'da bu iki toplulukla karşılaşmıştır. Tarihin seyrine göre ilişkiler değişse de uzun süre bir arada yaşamaları Türklerin, Gürcülerin ve Ermenilerin birbirlerini yakından tanımalarına zemin hazırlamıştır. Elinizdeki bu kitap, Türklerin Orta Çağ boyunca Ermeni

Çalışmaları ve hayatı hakkında Marmara Üniversitesinde yüksek lisans tezi hazırlanan Halife Altay hayatını İslami ve millî kültür faaliyetlerine adamış mümtaz bir şahsiyettir. 1917'de Doğu Türkistan'da Altay Dağlarının eteklerinde doğduğu için Türkiye'ye geldiğinde Altay soyadını alan Halife Altay Kur'an-ı Kerim'in ilk Kazakça mealini yayınlayarak tarihte iz bırakmıştır. Dinî eserlerinin yanı sıra Türkçe ve Kazakça yayınlanmış çok sayıda Kazak tarihi ve kültürüne ait kitap ve makaleleri mevcuttur. Onun çalı

Bozkır ellerinin birden fazla birlik kurduklarına nadiren şahit olurken, Türklerin Asya Hunlarından, Selçuklulara gelinceye kadar yirmiye yakın devlet kurdukları ve değişik adlar altında varlıklarını 1500 yıla yakın koruduklarına tanık olmaktayız. Türk topluluklarında görülen bu nadir süreklilik için, değişik bir teoriyle değişenin yalnız hanedan adları olduğu düşüncesi ilgi çekicidir. Tarihte Türk milletinin elde etmiş olduğu zaferlerin amacı ve hedefi hiçbir zaman istila ve cihangirlik emeli taşımamaktad

Tarih boyunca güç ve dünyevi menfaat devşirmek için dinin temel esaslarını tahrif eden, kavramların içini boşaltan pek çok istismar hareketi gelip geçmiştir. Dün olduğu gibi zındıklık, ilhad, ehl-i fesad, batınilik, dehrilik gibi isimlerle anılan istismar hareketlerinin bugün de çeşitli isimler altında varlıklarını sürdürdükleri bir vakıadır. Nitekim tarihsel süreçte zındıklık; nifak hareketlerini de kapsayacak şekilde Müslümanlara karşı her tür dini, siyasi ve sosyal muhalefet hareketleri içerisinde devam

Bu kitap, Eskiçağ Tarihçisi Prof. Dr. Mehmet Ali Kaya tarafından akıcı bir dille yazılmış Türkiye'nin Eskiçağ Tarihi başlıklı kitabın devamı niteliğindeki ikinci cildidir. Bu ciltte Türkiye'nin Hellenistik Çağ Öncesi, yani Demir Devri (İÖ 1. binyıl) Anadolu uygarlıkları olan Geç Hititler, Urartular, Frigler, Lidyalılar, Kimmerler, İskitler, Karialılar, Likyalılar, Aioller, İyonlar ve Persler (Akhaimenidler) ele alınmakta; bu halkların ve devletlerin tarihi, yalnızca siyasi ve askeri bakımdan değil, sosyopo

Kültür ve toplum yapımızda, modern anlamda bir din tarihi şuuru ve perspektifi henüz tam anlamı ile yer almamış, doğal olarak da bir din tarihi metodolojisi gelişmemiştir. Dolayısıyla din alanında "beşer-üstü" ve "ilâhî" olan veya başka bir deyişle "zaman-üstü", "tarih-üstü" ve "evrensel" olanla beşerî, tarihî ve kültürel olanı birbirine karıştırma ve hepsini aynı kategoriye yerleştirme eğilimi, alışkanlığı ve hatta "hata"sı da bu şuur ve metodoloji noksanlığından kaynaklanmaktadır. Çok geniş bir coğrafyada

Erzurum'da yirminci asırda neler oldu? Kolayca cevap veremezsiniz. Geçen yüzyılı hatırlayanlar var elbette ancak sayıları gün geçtikçe azalıyor. Binlerce yıllık tarihte yüz yıl, nedir ki? Doğru, fakat hemen önceki asır olunca, olayların tesirleri, olup bitenlerin izleri devam ettiği düşünülürse durumun önemi ortaya çıkar. Geçmişi bilmeyen geleceği anlayamaz. Elinizdeki kitap bir ilk ve bu eksiği doldurma iddiasında. Son 25 yılda kendimiz için aldığımız notları gözden geçirdik ve eklemeler yaparak bu ese

Anadolu Beylikleri Dönemi, 1071 Malazgirt Zaferi sonrasında başlayıp Osmanlı Devleti'nin Anadolu'da birliği sağladığı yıllara kadar devam eden uzun bir tarihî süreçtir. Bu süreçte Anadolu'daki şehirler siyasî, ekonomik, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmiştir. Anadolu'da kurulan Türkmen Beylikleri sayesinde Türkçeye önem verilmiş ve Türkçenin gelişmesine katkı sağlanmıştır. Denizlerde ve deniz ticaretinde büyük gelişmeler yaşanmış ve böylece ilk denizcilik faaliyetleri de bu dönemde başlamıştır. Ahî teşki

Kemal, Sultan II. Bayezid devri (1481-1512) şair ve tarihçilerindendir. Onun Selâtînnâme yahut Tevârih-i Âl-i Osman adını verdiği eseri, 684-895/1296-1490 yıllarını kapsar. Bu manzum Osmanlı tarihi 3029 beyitten ibarettir. Osmanoğullarının kahramanlıklarının dile getirildiği Selâtînnâme (= Osmanlı Sultanları Tarihi), Osman Gazi'nin atalarının Anadolu'ya gelişleri, Anadolu Selçuklu hükümdarı Sultan Alaaddin ile görüşmeleri ve kuruluş dönemine dair bazı farklı rivayetler vermesi bakımından ilgi çekicidir. E

Kafkas coğrafyası hâlen yeryüzünün en hareketli bölgelerinden birisidir. Bu hâl pek çok devleti yörede ekonomik, siyasî ve askerî denklemlerde etkin olacağı bir zemin elde edebilme gayreti içerisine itmiştir. Bunlardan birisi de Almanya ve ABD'nin desteklediği Yunanistan'dır. Nitekim bu devlet son yıllarda mesnetsiz, asılsız iddialar ve gerçekleştirdiği birtakım faaliyetler ile tarihe objektif bir gözle bakabilenler nezdinde gülünç bir vaziyete düşmesine rağmen Doğu Karadeniz bölgesinde bir "Pontus Devleti

Bu memleket, dünyanın beklemediği, asla ümit etmediği bir müstesna mevcudiyetin yüksek tecellisine yüksek sahne oldu. Bu sahne yedi bin senelik bir Türk beşiğidir. Beşik tabiatın rüzgârları ile sallandı; beşiğin içindeki çocuk tabiatın yağmurları ile yıkandı. O çocuk tabiatın şimşeklerinden, yıldırımlarından, kasırgalarından evvela korkar gibi oldu; sonra onlara alıştı, onları tabiatın babası tanıdı, onların oğlu oldu. Bir gün o tabiat çocuğu tabiat oldu; şimşek, yıldırım, güneş oldu; Türk oldu. Türk budur.

Elinizdeki bu kitap büyük İslam tarihçilerinden Mesûdî'nin en son yazdığı eserdir. Ölüm tarihi olan 956 yılında tamamlanmıştır. Kitaplarının hülasası durumundadır. Mesûdî İslam kültürü yanında Helenistik kültürü, İran, Mezopotamya, Cahiliye Arapları, Yunan, Roma, Bizans tarihini de iyi bilmektedir. Aynı zamanda büyük bir gezgindir. Kitap kozmoloji, astronomi, coğrafya konularında bir giriş kısmıyla başlar. Bundan sonra eski İran, Mezopotamya, Arabistan, Yunan ve Roma tarihleri hakkında kıymetli bilgiler ve