Ey ilerlemeden yana olanlar, ilerlemeye inananlar,/Elimizde tanık olarak lokomotifin buharın, demirin gücü var/Öyleyse ileri, ilerlemeciliği savunanlar. Pommier´nin bu dizeleri, Endüstri Devrimi´nin en önemli yeniliklerinden biri olan demiryolunun, insanın hayal gücünü nasıl alevlendirdiğini gösteriyor. Gerçekten de 19. yüzyılda, kapitalist dünya ekonomisinin oluşumunda belirleyici rol oynayan faktörlerin başında demiryolu yer alıyordu. Ekonomik gelişme düzeyleri henüz demiryolu yapımını gerektirmeyen ülkel

Yolların güzergâhı en az coğrafya kadar, tarih tarafından da belirlenir. Ve bir yolun tarihi, üzerinde egemenlik kuran devletler kadar, o yolu kullanan insanların tarihi hakkında da çok değerli ipuçları sağlayabilir. Romalıların, Adriyatik´i İstanbul ve Çanakkale boğazlarına bağlamak amacıyla inşa ettiği Via Egnatia´nın yüzyıllar içinden geçip gelen serüveni de, bu anayolun tarihini ayrılmaz bir biçimde Balkanlar´ın tarihine bağlıyor. Antikçağın sonunu belirleyen barbar istilaları sırasında ulaşıma kapanan,

Varsıl ile yoksulun, farklı etnik kümelerin, kent ile kır sakinlerinin, kadın ile erkeğin, yetişkin ile çocuğun aynı şeyleri yemediğini hep biliriz. Yemek, insanların toplum içindeki konumunun bir göstergesidir. "Ne yiyorsak oyuz" deyişine şaşmamak gerek. Ne yiyorsak o olduğumuzdan dolayıdır ki, insanın konumunu belirleyen ayrımların arkasında, çoğu kez, özü, kişiliği ve kişinin değerini belirleyen ayrımlar da saklıdır. Türkiye, İran, Suriye, Mısır, Suudi Arabistan gibi Ortadoğu ülkelerinin birbirinden çok

Kadın konusunda yapılan araştırmalara bir altyapı hazırlamak amacı ile hem geleneksel hem de geleneksel olmayan kaynaklardan kadın konulu belgelerin ve bilgilerin sistematik bir envanterini oluşturmak da kadın araştırmalarının bir başka çalışma alanıdır. Elinizdeki araştırma, bu çalışma alanına girmektedir. Bu çalışma, geleneksel kaynaklara başvurarak çeşitli yerlerde dağınık olarak bulunan, hatta henüz gün ışığına çıkarılmamış zengin bir materyali bir bibliyografya çatısı altında toplamaktadır. Bu çalışma,

Macaristan Turan Cemiyeti, toplumun önde gelen bilim adamlarının, siyasetçilerinin ve yazarlarının bir araya gelmesiyle 1910 yılında kuruldu. 1913´te de Turan dergisini çıkardı. İddiası Macar ve Türk halklarının tarihi akrabalığı ve Macar kavminin Asya kökenli olduğuydu. Cemiyetin çalışmaları o yıllarda Macaristan´da yaygın bir Türk kolonisinin varlığına da işaret ediyordu. Kimdi bu Türkler? Turan Cemiyeti nasıl bir örgüttü? Bütün yapı ve kurumlarıyla çöken bir imparatorluğun atmosferinde mükemmel işleyen b

1990´lı yıllarda Türkiye´de endüstri ilişkilerinin temel özelliklerini ve sorunlarını inceleyen bu çalışma, söz konusu ilişkilerde dönemler boyunca nasıl bir gelişim yaşandığını ve ilişkilerin başlıca aktörlerinin konumlarında hangi değişimlerin yaşandığını ortaya koymayı amaçlıyor. Bu tabloyu netleştirebilmek için öncelikle endüstri ilişkileri kapsamında geliştirilen kuramları sorgulayan Mete Çetik ile Yüksel Akkaya, böylece, çalışmalarını edilgen veriler sunumu olmaktan çıkarıyor, sacayakları güçlü analiz

14 nisan 1990´da kurulan Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, Türkiye´de kadın konusunda kaynakları bir merkezde toplamayı hedeflemiştir. Dünyadaki diğer kadın kütüphaneleri ve araştırma merkezleri gibi bu kütüphane de ´´Belge yoksa tarih de yok´´ şiarını benimseyerek kadın tarihi konusundaki belgeleri toplamanın yanısıra, bu belgeleri tanımlayıp kullanılır hale getirmek ve erişimi sağlamak üzere katalog, rehber ve bibliyografya türü yayınları hazırlamak için özel bir çaba göstermektedir. Başk

Türk masalları üzerine dünyaca kabul gören özgün eserlere imza atmış olan Pertev Naili Boratav´ın (1907-1998) bu alandaki en ilginç çalışmalarından biri, 1963´te Fransa´da yayımlanan Le "Tekerleleme"dir. Tekerleme kavramını Fransız okurların, türkologların ve folklor araştırmacılarının gündemine sokan Boratav, masaldan halk hikayesine, Karagöz´den ortaoyununa, çocukların oyun sırasında söyledikleri ebe çıkarma sayışmacalarından halk şairlerinin ve mutasavvıf şairlerin şiirlerine varıncaya kadar geniş bir al

İstanbul´un irili ufaklı hazirelerinde ve mezarlıklarında görüp geçtiğimiz, bazen bir kenara atılmış, bazen dikkatle korunmuş görkemli Osmanlı mezar taşlarının her biri birer tarih hazinesidir. Osmanlı mezarlıkları, 15. yüzyıldan itibaren İstanbul´un toplumsal hayatına, İstanbul sakinlerinin demografik özelliklerine, sanat anlayışına, adetlerine ışık tutan önemli kaynaklardır. Hans-Peter Laqueur, her gün birkaçı daha yitip giden Osmanlı mezarlıkları ve mezar taşlarını, Avrupa´dakilerle de karşılaştırarak ay

Bugün ülkemizde tarih eğitimi ciddi bir biçimde sorgulanıyor. Bu nedenle bu eğitimin tarihini, Cumhuriyet´in kuruluşundan bu yana izlediği süreci bilmek ayrı bir önem kazanıyor. Etienne Copeaux bu çalışmasında, bir yandan Türkiye´de 1930´dan günümüze kadar okutulmuş tarih ders kitaplarını söylem, ideolojik içerik ve simgesellik açısından irdeliyor, diğer yandan da 1930´ların Tarih Tezi yaklaşımından 1970´ler ve 1980 sonrasının Türk-İslam sentezine uzanan tarih yazım sürecini ele alıyor. Yazarın bizim belki

Kudüs sancağı Osmanlı İmparatorluğu´nun ne sınırındaydı, ne de merkezine yakındı, yönetimi tehdit eden bir bölge de değildi. Müslümanların gözünde kutsal ve saygındı, ama sonuçta tipik bir Osmanlı sancağıydı. 17. yüzyılda sancakbeyleri, kadılar ve sipahiler Osmanlı yönetimini temsil ediyor, yerel eşraf, ulema, esnaf, zanaatkârlar ve tabii ki kadınlar Kudüs´ün toplumsal hayatında yer alıyorlardı. Aralarındaki nüfuz mücadelesi zaman zaman çatışmalara yol açmış, yerel hanedanlar yükselmiş, ne var ki Osmanlılar

Bu kitap, Türkiye´de sendikal eğitim olgusunu değişik boyutlarıyla ve alt başlıklarıyla ele alan altı sempozyuma sunulan değerlendirmeleri bir araya getiriyor. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı ile Friedrich Ebert Vakfı´nın işbirliğiyle organize edilen sempozyumların ilki, 6-7 Kasım 1997´de "Sendikal Eğitimin Dünü, Bugünü, Geleceği" başlığıyla yapıldı. Diğer beş sempozyum ise 1998´in ikinci yarısından itibaren ve peşpeşe gerçekleştirildi: 11-12 Haziran´da "Sendikalarda Kadın Eğitimi", 17-18 Eylül´de

İlhan Tekeli, Türkiyenin ondan en çok yararlanabileceği yaşamının en verimli döneminde Orta Doğu Teknik Üniversitesindeki görevinden emekliye ayrılıyor. Bilimin, felsefenin ve giderek aktifleşen sivil toplumun katkılarının artacığı, Türkiyenin demokratikleşme ve çağdaşlaşma yolunda önemli dönüşümler yaşayacağı önümüzdeki yıllarda İlhan Tekeli gibi bilim insanlarının katkılarına daha fazla gereksinim duyacağız. Yaşamının bir bölümünde İlhan Tekeli ile birilikte çalışan, varolan bizler, İlhan Tekelinin dostl

Türkiye basın tarihinde sol yayıncılığın önemli temsilcilerinden biridir Tan gazetesi (1935-1945). Zekeriya Sertel, Sabiha Sertel, Muvaffak Şeref, Niyazi Berkes, Mediha Berkes, Pertev Naili Boratav, Esat Adil Müstecaplıoğlu, Hulusi Dosdoğru, Cami Baykurt, Behice Boran, Sabahattin Ali, Aziz Nesin gibi Türkiye solunun önemli isimlerini yazar kadrosunda barındıran gazete, tek parti iktidarının ve İkinci Dünya Savaşı'nın zor günlerinde ülkedeki muhalif çevrelerin sözcüsü olmuştur. Bir taraftan Nazizm, faşizm ve

UNESCO 1992´den beri Georg Eckert Uluslararası Ders Kitabı Araştırmaları Enstitüsü´yle birlikte UNESCO Uluslararası Ders Kitabı Araştırmaları Ağı´nı geliştirmiştir. Halen dünyanın dört bir yanındaki 51 ülkeden 322 uzmanı bünyesinde barındıran bu ağ, çeşitli ülkelerde ders kitabı tasarımı araştırmalarına ve tarih, coğrafya ve sosyal bilimler ders kitaplarını düzeltme çalışmalarına ilişkin yeni yaklaşımlar, kurumlar ve projeler hakkında bilgi vermektedir. Elinizdeki rehber üye devletlerin sözü edilen çabaları

Dünya Bankası STK rehberinin oluşturulmasındaki katkılarından dolayı buradan elde edilecek faydaları Türkiye´ye bırakmaya karar vermiştir. Dünya Bankası Açık Toplum Enstitüsü ile var olan Türkiye´deki Sivil Toplum Kuruluşları Rehberinin Tarih Vakfı tarafından yeniden güncelleme projesinde işbirliği yapmaktan büyük mutluluk duymuştur. Sivil toplum kuruluşları bir toplumun sosyal yapısının gelişmesinde önemli bir görev üstlenmektedirler. 21. yüzyıl dünyasında sosyal yapı resmi ve özel sektörün verimli çalışm

İt is a well known fact that throughout human History communuties have met a large number of their Requierements by means of sel-organization.İn Modern Societies,too,besides representative administrative structures,non-govermental organization(NGO),whose aim is to shoulder certain social responsabilities voluntarily are gradually recording a visible growth. The Primary condition for NGO´S to fulfill their functions adequately,to conduct their activities successfully and to maintain democratic relation regar

"Çağlarını yansıttıkları söylenen bütün büyük sanatçılar gibi Mimar Sinan´ın sanatının ve kişiliğinin değeri de, toplum bir parçasını onda buldukça ve Süleymaniye, Selimiye gibi yapıtlar yaşadıkça sürüp gidecek, eski bilgiler yenilenmek zorunda olsa da, yeni duyarlıkları, yeni bilgileri yansıtanlar Sinan mitolojisini giderek zenginleştirecektir. Tarihe mal olmak, onda yaşayıp gitmek, yorumcular ne denli nesnel de davransalar, giderek büyüyen bir "mitos"ta kaybolmak demektir. Sinan´ın yaşamı ve yapıtına iliş

Merhaba Atina Here İstanbul ile, iki kentin günlük yaşama ait görüntüleri, farklı kültür, orta değer ve tutkularını on fotoğrafçının mercekklerinden yansıtırken, bu keyifli yolculuğu, heyecanı ve iki halkın sıcacık duygularını paylaşalım istedik. (Sunuş'tan) Burada, Yunan ve Türk fotoğrafçılar yapıtlarıyla Atina ve İstabul imajının oluşmasında önemli derecede katkıda bulunmuşlar ve yaratıcılıklarıyla sürekli olarak bu imajın yerleşmesi yönünde mesajlarını yenilemektedirler. İki ülkede düşünce ve sanat ala

Bu kitap, Tarih Vakfı tarafından Rockefeller Vakfının desteğiyle yürütülen Yere Tarih Grupları Projesi kapsamında yayımlanmıştır. Bu projeyle Türkiyenin farklı bölgelerinde yaşadığı çevrenin tarihini merak eden, bu ilgiyi bir adım daha ileriye götürerek bugüne aktarılan tarihsel değerlere sahip çıkma, koruma duyarlılığında olan kentlilerin yerel tarih grubu oluşumu içinde yan yana gelerek o kentte tarih alanında bir sivil girişim olarak etkin olması amaçlanmaktadır. Kent tarihçiliği araştırmalarına yol göst