İnsan nedir yahut insan olmak ne demektir? Erdem, vicdan, dürüstlük, iyilik, güzellik, özgür irade gibi şeylere sahiden de sahip midir? Her şeyi kendisi için mi yapar yoksa yalnızca iyilik için iyiliği gözettiği de olur mu? Eylemlerinin sebebi benliği midir yoksa hepsi başka birini mutlu etmek için midir? Beşerin tüm kontrolü elinde tuttuğu ve her şeyi yönettiği düşünülür fakat insan ya sadece dış etkenlere göre şekil alan âciz bir makineden ibaretse? O zaman iyiliği esasında kim yapar yahut kimi saymalıdır

Kafesin teki bir kuş aramaya çıktı, adamın biri anlaşılmayı her şeyden çok istedi. Yazdı, sildi, yine yazdı, yine sildi. Nasıl özgürlüğe kavuştururdu başka türlü yüreğinden, zihninden kopup gelen hisleri, düşünceleri? Küskün bir çocuk, yalnız bir adam, kalbi kırık bir gençti. Hem anlaşılmayı istedi hem de kendini hiç var olmamışçasına yok etmeyi. Derdi hem içini dökmekti hem döktüklerinden uzaklaşmak. Yazdıkları, içindekilerin esaretinden kurtulan bir adamın kırdığı zincirleriydi. Franz Kafka, koskoca bir h

Adı, cismi, mesleği, kimliği belli olmayan, tek kelimeyle ne idiği belirsiz Yeraltı Adamı, kitabın ilk cümlesinde kendini anlatmaya, daha doğrusu hastalıklı ve karanlık zihnindeki zehirleri kusmaya şöyle başlıyor: Hasta bir adamım ben! Buna ne şüphe! Dünya edebiyatında kendisine eşsiz bir yer ve metafor edinen Yeraltı Adamı imgesini yaratan Dostoyevski, bu kitabında benzersiz bir iş başarıyor: İnsan ruhunun hastalıklı, karanlık, kötücül ve iğrenç dehlizlerine müthiş bir aydınlatma gücüne sahip bir fen

Ölümlülerin tek çaresizliğidir ölümsüzlük arzusu. Çünkü bilinmeyenle yüzleşmekten, hiçliğin ortasında kaybolmaktan, sonsuzluğa yenik düşmekten korkar insanoğlu.  Ve ölemeyecek kadar değerli olduğuna inanır.Karşısında çoktandır yaratılmış bir ebediyet uzanırken zamana hükmettiğini söyleyen bir bilim insanıdır Zacharius Usta. Gılgamış misali ölümsüzlüğün peşinde koşar durur. Sonsuza dek yaşama tutkusu yüzünden başına gelmeyen kalmaz.Kibri sebebiyle gözleri kör, kulakları

Yazmak senin için bir tutku ama sonu gelmeyen sorumluluklar ve zorunluluklar seni tutup çekiyor kendine, hayallerinden öteye... İşte bu defter, içindeki o dinmek bilmeyen yazma arzusuna daha fazla ket vurma diye hazırlandı. İçine bazı cümleler yazıldı. sen bu cümlelerin araladığı kapıdan geçip bambaşka diyarlara gidebilirsin. Hatta yolda, hayatına ucundan kıyısından dokunmuş kitaplar, şiirler, filmler ve başka tanıdık şeylerle de karşılaşabilirsin. Burada sınırlar yok. Hiçbir şeye bağlı kalmak zorunda

Avusturya Alpleri'ne tatile giden anne oğulun yolları genç ve yakışıklı Baron'la kesişir. Kendisini iflah olmaz bir kadın avcısı olarak tanımlayan adam için anneye ulaşmanın yolu küçük çocuğun kalbini kazanmaktan geçmektedir. Fakat tüm çocuksu duygularıyla Baron'un arkadaşlığını kabul eden Edgar, kısa süre içinde adamın asıl niyetini sorgular ve çocuklukla yetişkinlik arasındaki grilikte adeta kaybolur. Çocuğun 'yakıcı sır' olarak adlandırdığı ancak anlamını bir türlü çözemediği gizem, tüm masumiyeti

İşlediği suçtan ötürü ölüm cezasına çarptırılan bir mahkumun kalan zamanını yazdığı bir günlükten çıkar gelir bu hikaye. Günbegün korkularına, endişelerine, hayata tutunmakla her şeyi bırakmak isteği arasında sıkışıp kalmışlığına; özlemlerine, pişmanlıklarına, acılarına şahit tutar geride kalanları yazdığı bu satırlarla.Hangisi daha fenadır onu da bilemez. Ölmek mi yoksa ölümünü büyük bir açlıkla bekleyen kalabalıkla yüzleşmek mi?Bir insanın canını aldığımızda sadece onu mu yaralarız?Babasının, annesinin, ç

Kafadan Kontaklar 1 - Kirli ve Mutlu Kafadan Kontaklar Ailesi’yle tanıştınız mı? Hayır mı? O zaman ne duruyoruz! Bu aile sıradan bir aile değil. İyi sayılmazlar, ama kötü de değiller. Bi’dakika… “değiller” mi dedim? Elbette kötüler, hem de sandığınızdan da kötü! Ama Sunny, yani ailenin “aşırma” çocuğu fena değil. Az önce “aşırma” mı dedim? Evet, doğru… Sunny, çamaşır ipinde kulaklarından asılıyken ki bu, kulaklarından birinin diğerinden neden büyük olduğunu açıklıyor. Bay Grunt’un çekip aldığı, pardon

Başarı hikâyelerinden çok, başarısızlık hikâyeleri daha değerlidir benim için. Çünkü insan güvendiği bir kimseye zayıf taraflarını gösterir. Zayıf taraflarımız, en korunmasız yönlerimizdir. Bu hâlimizi ancak dost bildiğimiz insanlara gösterebiliriz. Bazıları bunun kişinin öz güveni ile ilgili bir durum olduğunu, dostluğun bununla ölçülemeyeceğini söyleyebilir. Buna saygı duyarım, ta en başında da söyledim ya, bilmiyorum. Belki de öyledir. Ama ben samimiyet, güven, dürüstlük ve şeffaflığın dostluk kapısının

Biz, en küçük menfaatlerini bile korumaktan âciz zavallılar, nasıl onlarla bir oluruz. Biz, tanımadığımız o büyük sınıfın, o fakir sınıfın adamıyız. Ama tanımadığımız için de onlardan, onların hayatından bahsedemeyiz. Üstelik tehlikeli bir iş o. İnsana sol diyorlar, komünist diyorlar. İyisi mi, bir yazar hep suya sabuna dokunmayan yazılar yazmalı. Ben de öyle yapacağım, der Orhan Veli Hoşgör Köftecisi'nde, bu söylediğinin tam aksini yapacağının bilinciyle. Yapar da. Öyküler anlatır çünkü bilir ki bir insanı

Hanginiz bilir, benim kadar,Karpuzdan fener yapmasını;Sedefli hançerle, üstüne,Gülcemal resmi çizmesini;Beyit düzmesini;Mektup yazmasını;Yatmasını,Kalkmasını;Bunca yılın Halime'siniHanginiz bilir, benim kadar,Memnun etmesini?Değirmende ağartmadık biz bu sakalı!Kim bilir onun gibi şiir yazmasını? Yazdıklarıyla yüreklere dokunmasını? Bir durdurmasını, durdurup da düşündürmesini? Hayata onun gibi tutunmasını kim bilir? Deli eder insanı bu dünya, der. Geceler, yıldızlar, tepeden tırnağa çiçek açmış ağaçlar... H

Sizin için, insan kardeşlerim,Her şey sizin için;Gece de sizin için, gündüz de;Gündüz gün ışığı, gece ay ışığı;Sizin için mezarlar, mezar taşları,Hapishaneler, kelepçeler, idam cezaları;Sizin için;Her şey sizin için.Her şeyin insanlar için olduğuna inanır. İyinin de kötünün de... Güzelin de çirkinin de... Mutluluk da insanlar içindir mutsuzluk da... Hayat aklarla, karalarla hayattır çünkü. Ve grilerle... Bundandır ki Orhan Veli bazen bahtiyardır bazen bedbaht fakat illaki umutlu. Çünkü işi gücü budur onun;

Bir yer var, biliyorum;Her şeyi söylemek mümkün;Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;Anlatamıyorum.Fakat anlatır. Her şeyi söylemenin mümkün olduğu o yeri bulur, yola viran olur ve sonunda oraya varır. Her nisan bir yaş daha genç, her bahar biraz daha âşık bir adamdır o ve ne kadar sever insanları, yaşamayı, güzel havaları...Anlatır, anlatır; öyle bir anlatmaktır ki onunki sonunda Türk şiirinin en güçlü şairlerinden biri olur.Dünyayı bambaşka gözlerle baktığı bir

Çıkardığınız her sesin dinleneceği, her hareketinizin gözetleneceği varsayımıyla yaşamalıydınız çünkü sizi ne zaman izlediklerini asla bilemezdiniz. İdraki en gelişkin olanın en çok yanıldığı, en zekinin aklını yitirmeye en yakın kişi olduğu, korkunun karışmadığı tek bir duygu bulamayacağınız bir dünyaydı burası. Sorgulamamanız, konuşmamanız hatta düşünmemeniz gereken bir yer. Saklanacak bir sırrınız varsa evvela kendinizden saklamalıydınız çünkü en büyük düşmanınız kendi zihniniz, kendi sinir sisteminizdi

Üretmeden tüketen tek canlı insandı. Ne süt verirdi ne yumurtlardı ne de toprağı sürebilirdi. O zaman tüm hayvanların efendisi olmasındaki maksat neydi? İnsanoğlu bir ortadan kalksa o vakit ne açlık ne de köle misali çalışmak kalırdı. O hâlde tüm insanlar düşman, tüm hayvanlarsa yoldaştı. Hayvanların hâkimiyetinde elbet her şey farklı olacaktı. Belki kolay bir hayat sürmüyorlardı, Tüm istediklerine de kavuşamamışlardı ama durumları diğerleri gibi de sayılmazdı. Aç kalıyorlarsa da insanları beslemiyorlardı,

Şu savaşın insana ettikleri akıl alır iş değildir; onca cana kıyar ama tuhaftır bazı canları bağışlar. İnsanları yakalayan devasa bir makinedir ve pençesine düşen kimse olan bitene karşı gelmeyi düşünmez bile. Fakat tek kişi, bazen tek bir kişi anlar ki uğruna savaştıkları dünya aslında batan bir gemi ve yolcuların hepsi birer zırdeli. İşte o zaman insanoğlunun aptallıklarına şaşıp kalır ve onca zaman boyunca kaçırdığı hayatı yakalamaya çalışır. George Orwell, güçlü kaleminden çıkan Boğulmamak İçin'de

Bizi rahatsız eden şey birinin acı çekmesi midir yoksa acısının ses bulması mı? Ya da bu ses sinirlerimizi altüst ettiği vakit içimizi kaplayan merhamet duygusu mu? Asıl sorun bir yerlerde kıyametler kopması mıdır yoksa kopan kıyametlerin ucunun bize dokunması mı?Atlattığı gemi kazasının ardından ıssız bir adaya düşen Edward Prendick, daha ilk dakikadan itibaren karşılaştığı tuhaflıklarla ve gizemlerle dolu bu adada hayatta kalma mücadelesi verir. Korkuyla ve panikle geçen aylar boyunca canını korumaya çalı

Ya kötü diye bir şey aslında yoksa? Ya kötülük dilekleri, tutkuları ve doğru olanlar arasında tercih yapmak zorunda kalan birinin hezeyanlarından ibaretse? Bir insan ya kötülüğü hayal ettiyse ve savaştığı tek şey kendisiyse? İyilik de kötülük de tek bir kişiden meydana geliyorsa doğruluk pusulası nereyi göstereceğini şaşırır. Gayet saygın ve ahlaklı bir insan olarak bilinen Doktor Jekyll'ın gideceği yönü şaşırması da işte bu yüzdendir. Onu asıl korkutan ruhundaki iyiyle kötünün çatışmasında kimin kazan

Ailesinden kalan yüklü mirasla rahat ve tasasız bir hayat süren kahramanımız her zaman yaptığı gibi pazar günü gezmesine çıkar. Orada burada dolanırken yolu at yarışlarının yapıldığı hipodroma düşer. Can sıkıntısından ne yapacağını bilmediği için içeri girer ve yarışları izlerken kendinden geçen yarış severlerin abartılı, çılgın tepkilerini kâh gülerek kâh şaşırarak ama keyifle izlemeye koyulur. Bu arada cilvebaz bir kadınla bakışmaya başlar. Kadına oyun yapıp onu kızdırayım derken kendini bir anda hı

1912 yılının Mart ayında, Napoli limanında olağan dışı bir kaza yaşanır. Ama gerçekler göründüğünden çok daha farklıdır. Gemideki yolculardan biri, talihsiz olaydan önce rastlaştığı bir doktorla uzun uzadıya sohbet edince öğrendikleri karşısında şaşkına döner. Sonrasındaysa yalnızca kendisinin bildiği hakikatlerden bahsederek olanı biteni açıklayıp sır perdesini aralar. Hint Adaları'nda görev yapan bir doktorun hikâyesidir bu... Ve onun yardımına ihtiyacı olan zengin bir kadının... Kadın yardım ister, dokt