Adnan Onart'ın felsefeye yaklaşımı büyük bir dil / anlatım / düşlem serüveni getiriyor önümüze. Kuşkusuz, pek çok öğretinin sınırında gezen bir üretim bu: Hem düşünsel bir soruşturma, hem yazınsal anlamıyla bir kurmaca geliştiriyor Onart yazısı. Felsefede yaratıcı bir düzlem yakalamak, bunun üzerine yaratıcı bir söylev geliştirmek öylesine seyrek görülen bir atılım ki, pek çok okurun bu deneyleri coşkuyla karşılamalarına katılmak elde değil.

Altı yıl önce Katolik kilisesinden iğrençlik karışmış bir öfkeyle ayrıldım. İçgüdüsel bir sezgiyle benim için orada kalmanın olanaksızlığını anladım. Öğrenciyken gizli bir savaş vermiş, onun bana sunduğu olanakları geri çevirmiştim. Böyle davranmakla kendimi dilenci yaptım ama onurumu korudum. Şimdi yazdıklarım, söylediklerim ve yaptıklarımla açıktan bir savaş veriyorum. Serseri olmadıkça toplumsal düzene uyamam. Üç kez tıp öğrenimine başladım; bir kez hukuk, bir kez de müzik. Bir hafta önce gezgin bir aktö

1990'lı yılların başında, dünyada, toplumların her alanını etkileyen, köklü bir dönüşümün yaşanmakta olduğu açıklık kazandı. Böyle bir ortamda, formasyonları 1960'lı yılların paradigmaları çerçevesinde oluşmuş toplum bilimciler, yaşanan dönüşüm karşısında farklı tutumlar içine girebilirdi. Bunlardan biri, olup bitene karşı tepki göstermek ve yadsımaktı. İlk bakışta bir tutarlılık arayışı gibi görünen bu tutum, uzun erimde, olup biten karşısında anlamını yitirmeyi ve dışlanmayı getirecekti. Olanaklı olan iki

Kent öyle bir bütünlük ki, üzerinde düşünüldüğünde, onun sosyolojisi, tarihi, coğrafyası, ekonomisi, siyaseti, folkloru ve daha pek çok yanı söz konusu olur. Kılıçbay, Makalelerinde, kenti -ve köyü- çok yönlü bir biçimde ele alırken, dünya kentlerinden kendi gözdelerini ve bu tercihin gerekçelerini bizlerle paylaşıyor.Kenti uygarlığın kaynağına koyarken, özellikle İstanbullular tarafından haksızlığa uğrayan Ankara'nın da gönlünü almaktan geri kalmıyor.

Uygarlık projesi demek, insan yaşamı için zorunlu olan temel işlevleri, bilimin ve teknolojinin ulaştığı gelişim aşamasına uygun biçimde ve kurumlaşmış olarak gerçekleştirilebilecek bir toplumsal yapı kurma ve işletme projesi demektir. İşte Atatürk'ün önderliğinde gerçekleştirilen Türk Devrimi'nin ve onun ürünü olan Türkiye Cumhuriyeti'nin üzerine kurulduğu ilkeler, tümüyle böyle bir uygarlık projesi oluşturulacak değerdedir.

"İttihat ve Terakki bir inkılap ve ihtilal cemiyetinden doğduğu ve o cemiyet ruhunu daima muhafaza ettiği halde, keskin bir sima olamazdı. Daima muhafazakar ve ileri unsurlar arasında uzlaşma adımlarıyla yürüdü ve daha ziyade, muhafazakar ve oportünist bir politika takip etti. Çünkü Talat böyle idi. Vatanı için hayatını feda etmek lüzumu ile karşılaşsa idi kat´iyen eminim ki, bu cezri hareketi memnuniyetle, tereddütsüz göze alırdı. Fakat siyasi hareketlerde onu radikal, cüretkar ve çok ileri adımlara sevk e

Olayların çılgınca çeşitliliği ve bireysel öykülerin kahredici sonluluğu tarihin hızlı olduğu yanılsamasını yaratsa da değişme, aslında son derece yavaş bir süreçtir, ancak geriye dönülüp bakıldığında fark edilebilir, hem de çok geriye. Bu dünyanın "ulu"larından bazıları öldü, dünyaya hiçbir şey olmadı, yeni "ulu"lar geldi. Borsalar çöktü / yükseldi, servetler kazanıldı / kaybedildi. Nobeller verildi, yeni şampiyonlar için sokaklarda ateş edildi. Güzellik kraliçeleri mutluluktan ağladılar. Baş bağlama i

Cézanne için "Tanrı Baba" (Le bon dieu) sanını Matisse kullanmış. Matisse kuşağından başka sanatçıların da bu tanıma katıldıklarını Cézanne'nın kişiliğinde öncü bir ressam kişiliği bulduklarını biliyoruz. İzlenimciliği bir tür ön modernizm olarak değerlendirirsek, Cézanne tek başına, resim sanatındaki kökten değişimin yaratıcı öncüsü, "Tanrı Baba"sıdır. Çırağın gözünden ustayı anlatıyor. Cézanne üzerine Emile Bernard'ın sıcak gözlemlerini, izlenimlerini, dile getiriyor. Büyük ustanın insan yanını sanatl

Gillian Rose, bu pırıl pırıl ve meydan okuyucu biyografide dünyayı ve kendisini keşfetmek için yeni bir yol bulur. Londra, New York, Kudüs ve Auschwitz kentleri arasında geçen öyküsü, tıpkı bellek gibi, önce Protestan ve Yahudi mirasıyla yüzleşen; pek de masum sayılamayacak küçük bir kızın çıkmazlarını, oyunbazlıklarını ve sonrasında aşkın inceliklerini, kırılganlığını, ölümlülüğün, felsefenin ve dostluğun zorluklarını yeniden yaşayarak daireler çizer. "Aşk Yapıtı", tutkulu, eğlenceli ve yürek dağlayaca

Son yıllarda televizyon sistemlerinde yaşanan değişimler sonucunda hemen hemen her ülkede yeni bir model arayışının başladığı gözlenmekte. Bu arayış sonucunda belirlenen modeli gerçekleştirmek amacıyla da yeni iletişim politikaları oluşturulmakta. Türkiye´de bu tür bir model oluşturmak amacıyla özellikle bazı Avrupa ülkelerinin televizyon sistemleri oldukça sık bir biçimde örnek gösterilmekte. Televizyon ve Siyasal Sistem, örnek olarak adları sıkça anılan Almanya, İngiltere, İtalya ve Fransa´nın televiz

İngiliz idealizminin önemli temsilcilerinden birisi olan R. G. Collingwood, felsefi görüşlerini, farklı bilgi türleri arasında kurmaya çalıştığı bir birlik arayışı üzerine temellendirmiştir. İnsan için en temel deneyim biçimleri olan tarih ve felsefenin birbirleriyle hiç ilişkisi olmayan bilgi türleri olarak görülüyor olması, ona göre, kabul edilemez bir durumdur. Tarihi göz ardı etmek demek, geçmişte tartışılmış olan felsefe sorunlarını gereği gibi kavrayamamak demektir. Bu nedenle Collingwood, tarihsel ol

Masalların yeryüzünde iki kaynağı vardır. Birincisi, her ulusun kendi bağrı, ikincisi de Hindistan. Hint masalları Batı´ya doğru yayılarak Anadolu ve Avrupa masallarını ve masalcılığını etkilemiştir. Türkiye´de fazla benzeri olmayan bu çalışma, somut kanıtlarıyla, söz konusu etkileşimin izini sürüyor ve bu tezi ispatlıyor. Masallardaki sembol dili bize, insan topluluklarının karakterleri hakkında ipuçları vermektedir. Masalları çocuk avutma aracı olarak gören düşünce tarzı, yerini yeni bir anlayışa

Ünlü Norveçli oyun yazarı Henrik İbsen'in olgunluk dönemi ürünlerinden biri olan Hortlaklar, başlıca "erdemi" ikiyüzlülük olan bir toplumsal yaşayışa cepheden yöneltilen bir saldırıdır. Egemen ahlak anlayışını temelden sarstığı için zamanında büyük gürültü koparan ve uzunca bir süre hiçbir İskandinav tiyatrosunun sahnelemeye yanaşmadığı bu oyunda, geçmişlerinden kurtulamayan bireylerin karabasana dönüşen dünyaları anlatılır. "Denize açılmışız." diye yazmıştır İbsen bir keresinde, "yükümüzse bir ceset".

"Bir kişi, kimlikleriyle belirtilir, fakat o kişi kişiliğiyle yaşar, yaşayacaktır. Kimlikmerkezcilik yapmak ya da bir kimliği öne çıkarmak ya da kimliği ideolojileştirmek; bilime ve bilimsel ideolojiye ters düşen girişimlerdir. Çünkü özellikle bütünlük ve değişme ilkeleriyle bilimsel yöntem olma gerçeğine kavuşan yöntemler için bu tür girişimler, bilim dışı girişimlerdir. Bir kültür, bireylerin kişiliklerinde psikolojik/ruhsal/manevi bir temel oluşturacak kadar gerçeklik kazanmışsa, o kültür kültürel ki

Bir üretim tarzı olarak tarih sahnesine çıktığından beri kapitalizm, aynı anda zenginlik ve yoksulluk üreten bir makina gibi çalıştı. İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünyanın yoksullarının (Azgelişmiş Ülkeler) zenginlerin dünyasına ortak olabileceklerine dair iyimser beklentiler geçerli oldu. Üçüncü Dünya Ülkeleri, "karşılıklı bağımlılık" koşullarında Batının zenginliğini yakalamayı umut ediyorlardı... Bu tür iyimser beklentilerin bir kuruntudan ibaret olduğu çok zaman geçmeden anlaşıldı... 1980´li yıllara

Türkiye, söylendiği gibi, liberal ekonomi politikalarıyla, 1980'den sonra tanışmamıştır. Liberalizmin kökenleri yüz otuz yıl öncesine dayanır. Sadrazam Ali Paşa 1866'lı yıllarda Padişah Abdülaziz'e "Mülkiyete hürriyet veriniz" diye yakarmıştır. Bu yakarış, Osmanlı evreninde liberalizmin ilk köşe taşıdır. Tevfik Çavdar, bu yapıtında son yüzelli yılın ekonomi düşünce tarihi ve politikalarını ele alarak, liberal ekonomik düşünceyle iktisadi hayata devletin müdahalesini öne çıkaran politikalar arasında süre

Çağımızın en etkili siyasal görüşlerinden biri olan sosyal demokrasi nedir? Haluk Özdalga bu sorunun yanıtını tarihsel bir bakış içinde vermeye çalışıyor. İlk kez 19. yüzyıl Avrupası'nda ortaya çıkan sosyal demokrat hareket, iki güçlü ve etkili temsilcisi Alman ve İsveç sosyal demokratlarının yaşadığı gelişmelerle anlatılıyor. Bu çalışmada, başlangıçtan itibaren sosyal demokratların nasıl örgütlendiği ele alınıyor. Önceleri şiddetli bir biçimde Marksist öğretinin etkisi altında kalan hareketin, hangi iç

Taner Timur seksenli, doksanlı yılların gözde eğilimi "küreselleşme"yi tutarlı bir siyasal çerçeve içinde, gerek kuramsal gerek kılgısal bakımdan, eleştirel bir gözle tartışıyor. Bu bağlamda, 'demokrasi krizi', 'yeni liberalizm, 'sivil toplum', 'İkinci Cumhuriyet', köktendincilik, Ermeni kıyımı, Kürt sorunu, Körfez Savaşı gibi güncel konular aynı sağlam büyüteçle inceleniyor.

Kalkınmanın sadece ekonomik bir kategoriye indirgendiği ve GSMH ile ölçüldüğü koşullarda, diktatörlükler de kendilerini kalkınma misyonunun taşıyıcıları olarak sunabiliyorlar. Toplumun geniş kesimlerini marjinalleştirip sistemin dışına atan, toplumu baskı altına alan, ama belirli bir GSMH artışını gerçekleştiren halk düşmanı rejimler, bu alandaki başarılarıyla kendilerini meşrulaştırabiliyorlar. Oysa GSMH artışıyla ölçülen bir ekonomik büyüme, geniş kitlelerin yoksullaşması, toplumsal gerilimler, aşırı bölg

Büyük geniş ovaların, güzel tepelerin, kıvrılarak akan ırmakların "vahşi" olduğunu düşünüyorduk biz. Yalnızca beyaz adama göre doğa "vahşiydi" ve yalnızca ona göre toprak, "vahşi" hayvanlarla "vahşi" insanlar tarafından istila edilmişti. Bizim için doğa, ancak doğudan kıllı adamlar gelip de gaddarca bir coşkuyla bize ve sevdiğimiz insanlara onca haksızlığı yaptığında "vahşi" oldu. Ormandaki bütün hayvanlar onların yayılmasından kaçmaya başladığında, işte ancak o zaman, bizim için "Vahşi Batı" başladı. S