Sanatçılar neden tablonun içinde başka bir tablo arama ihtiyacını hissetmişlerdir? Bir resmin içine başka bir resim yerleştirmenin anlamı nedir? Rembrandt, Vermeer, Velázquez ya da Magritte çer-çeveyi kendi kompoziyonlarıyla bütünleştirmiş ve resimde devrim yaratmışlardır. André Chastel, bu "motif"ten hareketle bize tutkulu bir analiz ve resme bakmanın yeni bir tarzını sunuyor. Tablodaki Tablo André Chastel'in iki önemli metnini biraraya getiriyor. Resmin çerçevelenmesi üzerine bu iki metin, hem bir eserin

Spinoza'nın ölümünün ardından opera posthuma (tüm eserleri) içinde 1677'de ya-yımlanan, Politik İnceleme(Tractatus Politicus) filozof tarafından kaleme alınan en son yapıttır. Burada Spinoza doğalcı (naturalist) bir bakış açısından geleneksel "en iyi yönetim biçimi" sorusunu yeniden ele alır ve istikrar noktalarını ortaya çıkarmak için bir tanıtlama yapısı içinde monarşik, aristokratik ve demokratik Devletleri yeniden kurar. Güç ontolojisine demir atmış "doğal hak", içinde multitidonun ya da "halk kitlesini

Hilmi Ziya Ülken'in felsefi sistemini taçlandıran Hâkimiyet adlı son kitabı uzun bir süre sonra ilk defa okuruyla buluşuyor. Eser, "hâkimiyet" (souveraineté) ve "tahakküm" (domination), yani "zorlama hâkimiyet" kavramla-rının felsefi, antropolojik, sosyolojik ve tarihsel bir incelemesidir. Tarihsel anlamıyla bütün toplumlarda "iş organizasyonu" olarak şekillenen hâkimiyet, "kültür-tabiat bütünlüğü"dür, yani kültür ve tabiat birleşmesi siyasi felsefenin temel kavramı olarak "hâkimiyet"i ve bunun organlaşmış

Théophile Gautier, titizliğe varan estetik anlayışı ve ironik üslubuyla öykülerinde varlığı her an hissedilen bir yazardır. Seçkimizde yazarın 1831 tarihli Kahve Potu'ndan başlayarak 1852 yılına dek kaleme aldığı öyküleri yayınlanış sırasıyla yer alıyor, bu şekilde okur onun yazım tekniğinin geçen süre zarfında ne kadar kendine has bir özellik kazandığını gözlemleyebilecektir. Canlanan tablolar, hayaletler, mitolojik ve masalsı yaratıklar, yapay cennetler, vam-pirler, paralel hayatlar, ölümdeki yaşam, fant

"Her gün bazı erkekler, kadınlar ve çocuklar göğe tırmanırlar ve yeniden ağacın dallarını kullanarak geri inerlermiş. Bir gün yukarı doğru tırmanırlarken Kakan adlı yaşlı bir şahin bir çubuğu diğerinin üzerinde hızla döndürerek ateş yakmanın yolunu bulmuş. Fakat bu kuş ile beyaz bir şahinin arasındaki sürtüşmeden ötürü tüm bölgeyi ateş sarmış ve ne yazık ki çam ağacı yanmış; bu yüzden yukarı çıkan insanlar yeniden yeryüzüne dönememiş ve bu hadiseden sonra gökyüzünde kalmışlar. Yukarıda kalan insanların kafa

"Goethe der ki..."... Çok yönlü ve evrensel bir sanatçı düşünüldüğünde akla gelebilecek ilk isim ‘Goethe' olmalıdır. Ve belki de bu yüzden, onun uyarı ve öğütlerine dikkatle kulak kabartmalıdır. Kendi hayatının mimarı olabilmek, Goethe'nin üzerinde durduğu temel uğraşılardan biriydi. Kültürlü bir Alman burjuvası için Goethe adı, kişinin "kendin inşa" çabasıyla neredeyse özdeşleştirilmiştir. Goethe, ele aldığı hangi konu olursa olsun doğaya bir tanrı gözüyle bakmayı denemiştir. Bu tanrısal bakışın netice

Weltliteratur/dünya edebiyatı kavramı, çeşitli edebiyatların ulusal sınırları aşan diyaloguna atıf yapar. Goethe'nin de savunduğu bu dünya edebiyatı anlayışı, edebiyatın havasız ulusal hapisten kurtuluşunu kast etmekte ve kuşkusuz en olgun dünya edebiyatı görüşünü temsil etmektedir." Edebî nitelik açısından Tanpınar, bu diyalogu en yetkin bir biçimde gerçekleştirmiş, belki de modern dönem edebiyatımızın en önemli şahsiyetidir. Ve "Bugün Türkiye'de nesillerin beraberce okuduğu beş kitap bulamayız" diyen Tanp

Doğadaki yaşamın zorluğu, vahşilik, Beyaz Diş'in bütün görünüşünde ve hareketlerinde kendini ortaya koyuyordu. O vahşi tabiatın ta kendisiydi; âdeta onun ete kemiğe bürünmüş haliydi. Zorlu hayatta kalma mücadelesi içinde zamanla gücü bilenerek olağanüstü bir savaşçıya evrilen Beyaz Diş, yalnızca kendi içgüdülerine, aklına ve gücüne güven duyar. Talihin karşısına çıkardığı olayların seyrine göre vahşi hayat ile evcilleşme arasında gidip gelir; ama bunu daha çok belirleyen gene vahşi doğanın olduğu gibi yansı

Özlem Kutkan Osmanlı İmparatorluğu'nda Bir Misyoner Hekim ve Dünyası: David H. Nutting (1854-1875) Fatih Durgun Lancaster İngilteresi'nin İlk Yıllarında Veraset Usulü Tartışması ve Tarihyazımı Hasan Hüseyin Güneş Kudüs Halilurrahman Vakfındaki Aksaklık ve Bozulmalar Üzerine Bir Değerlendirme (16. ve 17. Yüzyıllar) Zahit Atçıl Çağdaşlarının Gözünden Rüstem Paşa'nın Sadrazamlığı Szabolcs Hadnagy 1658 Erdel Seferi'ne Yönelik Planlar ve Hayata Geçirilişi Esra Özsüer Popüler Kültür Açısından Yunan Sinemasın

Hayatın kısa olduğunu bilmek insanın ömrünü uzatır. Birini anlamak onu bilmektir. Ben tam şu anda seni biliyorum demektir. En iyi bildiğin şeylerden biri de ölmektir. Sanki daha önce yüzlerce kez ölmüş gibi, tereyağından kıl çeker gibi ölür gidersin. Nasıl öleceğini bilmediği için hayatta kalan kimseyi görmedim. Bir deliye neden? diye sormak, bir kuşa niçin uçuyorsun? demeye benzer. Deliler bulutlara bakıp hüzünlenmez, yıldızları izleyip hayal kurmaz, yaz bitiyor diye üzülmez, zamanın akıp gitmesine ald

"Türkiye'den Aydın Portreleri" dizisinin ilk kitabında niçin Kurtuluş Kayalı ismi tercih edildi? Elbette bunun için birçok neden sayılabilir. Kayalı'nın elli yıllık düşünce hayatı bütünüyle resmedildiğinde belirli bir istikrar ve tavrın kendisini özenle koruduğu görülecektir. Yaşam tarzıyla, üniversitedeki hocalığıyla, yazı ve konuşmalarıyla, daima kendi çizgisini takip eden ve "direnç" gösteren bir "içsel kale"ydi bu. Dışarıdan gelen rüzgârlara kapalı ve ait olduğu toplumun zamanını ve mekânını her an göze

Yöntem Üzerine Konuşma bir cogito ergo sum (düşünüyorum öyleyse varım) manifestosudur. Descartes düşünmenin açık ve seçik ilkelerini aşama aşama saptamaya çalışırken yöntemsel bir kuşkuyla yola çıkar. Bu kuşku var olmak için zorunlu bir neden sayılmalıdır. Tıpkı Ben'in Tanrı karşısında, bedenin ise ruhlar âleminde konumlanması gibi var olmak için de var olmanın çelişkisini bütünüyle anlamalıyız. Kuşku duymuyorsam zaten hiçbir şey üzerinde düşünmüyorum demektir. Eğer tüm düşünce kendinde ilkeleri bir araya

Şâir ve Patron, Türkiye´nin tarih alanındaki en saygıdeğer temsilcisi Halil İnalcık tarafından kaleme alınmıştır. Bu küçük ama edebiyat için çığır açıcı risâlede İnalcık hocamız, Osmanlı Divan şâirlerini ve şiirini sosyolojik bir yaklaşımla ele almakta, ana kaynakları kullanarak patronajın bu sanat tarzı üzerinde belirleyici etkisini analiz etmektedir. 1940´ta DTC Fakültesi´nde doktorasını (basımı: Tanzimat ve Bulgar Meselesi, Ankara: TTK 1942) veren İnalcık , aynı yıl aynı fakültede Tarih bölümünde asi

Sanatta gördüğümüz, duyduğumuz, okuduğumuz mutlağın ışığı, mutlağın sesi, mutlağın hikâyesidir, tersinden de söylenebilir; yıldızlı bir gecede gökyüzüne bakan Tanrı, Van Gogh'un Yıldızlı Gece'sini görür ve bu yüzden Yıldızlı Gece'ye bakan biz değilizdir, Yıldızlı Gece bize bakar, o mutlağın yıldızlı gece olarak görünmesi ve görmesidir; Truva Savaşı Tanrının gözünden İlyada Destanı'dır, Tanrı bize İlyada'da hikâyemizi böyle anlatır, çünkü onun hikâyesi mutlak anlamda böyle vuku bulmuştur; Beethoven'ın Yedinc

Hukuk Devleti Üstüne Hukuk Devletini Sosyal İçinde Düşünmek -Doğan Özlem- Şiddet, Şiddet Tekeli ve Demokratik Hukuk Devleti -Mithat Sancar- "Hikmet-i Hükümet"ten Hukuk Devleti Yol Var Mı? -Mustafa Erdoğan- Kimlikler ve Devletin Hukuku -Ahmet İnsel- Devletin Hukuku, Hukuk Devleti ve Özgürlük Sarkacı -Zühtü Arslan- İdeoloji İle Hukuk Arasında Devlet -Ömer Çaha- Hukuk Üstünlüğü Bir Kavram Olarak "İnsan Hakkı" -Kadir Cangızbay- Devlet Bekası - Hukukun Üstünlüğü Karşıtlığı: Türkiye'

Ünlü siyaset bilimci Raymond Aron, bu çalışmasında sosyolojinin ana akımlarından biri olan Alman sosyoloji okulunun bir resmini çiziyor. Kavramsal ve tarihsel düzeyde derin bir perspektif içinde ele alınan eserde Weber, Simmel, Tönnies, Oppenheimer gibi isimlerin çalışmaları değerlendiriliyor. Raymond Aron bu incelemesinde ünlü sosyologların yapıtlarına doğrudan birincil kaynaklardan nüfuz ediyor. Alman sosyolojisinin diğer sosyolojilerden ayırt edici vasıfları, bu okul içinde tarihsel sosyolojinin şekille

Wittgenstein'ın değişmez çalışma tarzı ve yazma biçimi, küçük yaşlardan itibaren geliştirdiği, zamanla yetkinlik kazanan defter tutma alışkanlığına dayanır. Giderek öbeklenecek sorun odakları seçerek bunlar üzerine düşünümlerini sistemsiz biçimde önce cebinde taşıdığı küçük defterlere not olarak düşen Wittgenstein, arkasından bunları daha kapsamlı biçimde ama yine "değiniler" adını verdiği kısa paragraflar halinde büyük, ciltli defterlere aktarırdı. Daha sonra bu notlar üzerinde çalışarak manüskriler oluştu

"Yirminci yüzyılın en yenilikçi, hafızalarda en fazla iz bırakan ve en önemli tarih çalışmalarının kayda değer bir bölümü Fransa'da üretildi." Fransız Devrimi nasıl dünya siyasi tarihinin ve modern çağın yönünü belirleyen ve onu dönüştüren bir yolun kapısını açtıysa, "Fransız Tarih Devrimi" de tarihyazımı açısından bu anlamda benzer bir etki yapacaktır. Braudel Akdeniz Dünyası'nı, tarihsel düşüncede çığır açan bu eserini "tarihin duvarlarla kapatılmış bahçeleri incelemekten daha fazlasını yapabileceğini ka

Akdeniz'e kıyısı olan tüm halkların korsanlıkla ilgili uzun bir tarihi vardır. Bu tarihle ilgili de çok sayıda kitap. J.M. Sestier, Akdeniz merkezinde korsanlık ve denizcilik tarihi ile ilgilenen okurların gözden kaçırmaması gereken bir çalışmayı kaleme alıyor. Antikçağ'da yazılan metinler arasından yüzlercesini belirleyip, bunlara modern araştırmacıların metinlerinde yakaladığı ilginç verileri de ekleyerek Akdeniz'e özgü nitelikli bir korsanlar ve korsanlık tarihini ortaya çıkarıyor. Bin yıldan çok daha u

Uzun süre Doğu edebiyatını yalnızca Binbir Gece Masalları üzerinden tanıyan Batı'nın klasik imge ve kalıpların ötesinde gerçek bir edebiyat araştırmasıdır ünlü doğubilimci Hamilton Gibb'in bu kitabı. Çok geniş bir sahaya yayılan edebî verimleri yalnızca bir millete hasrederek değil, Arapçanın Bağdat'tan Endülüs'e Mağrip ülkelerinden Sicilya'ya uzanan yolculuğunu, geçtiği güzergahlarda derin izler bırakan edebî zenginliğini tek tek ayrıntılandırmaktadır. Gibb'in bu çalışması takdire değerdir. Çünkü yalnız