Modern insanın benlik saplantısı ile iktidarların, aslında kendi ben¬liklerine hapsolmuş ve içe kapanmış bireyler üzerinde tatbik ettikleri politikalar bir ironiyi de gözler önüne serer: Bir yanda "ben kimim", ne istiyorum, neyi değerli ve önemli buluyorum, hayat benim için ne anlam ifade ediyor gibi daha çok kişisel arzu ve idealleri dile getiren bir kendini tanımlama ve keşfetme ihtiyacı, insanları, gene kendi ben¬likleri merkezinde daha çok yüzeysel psikolojik okumalara ve ara¬yışlara yöneltirken, diğer

İlkin Marcel Mauss'un ortaya atmış olduğu ?potlaç, armağan, mana" kavramları üzerinden yapılan sosyolojik ve antropolojik tartışmalar bu kitabın konusunu oluşturuyor. Mauss'un yanısıra Marx, Weber, Durkheim, Lévi-Strauss, Bataille, Dumézil ve Derrida'nın görüşleri etrafında, eski çağlarda ve modern dönemde müşterek yaşamda bağlılıkları ve dayanışmayı sağlayan en temel ilişki biçimlerinin toplumların ve insanların şekillenmesindeki rolü üzerinde duruluyor. Yıkım ve harcama sayesinde eski atalara hediyeler v

Başta özellikle Deleuze, Foucault, Derrida olmak üzere modern Fransız düşüncesinin çekiciliği, kesinlik atfedilen hem gerçeklik algısının hem de yüzeysel/gündelik deneyim akışının temelinde mutlak ve belirli bir bilgiyi, bireyi/özneyi, kültürü, doğayı, tarihi, evrenseli açığa çıkarmaya çalışan modern Batı düşüncesine yönelttikleri sıradışı ve zihin açıcı eleştirilerden gelir. Nietzsche ve Frankfurt Okulu'nun etkilerinin açık olduğu bu görüşler, farklı tarzlarda da olsa, insanı, Deleuze'ün ortaya koyduğu şek

?Bu kitabın hazırlanışı sırasında herkesin ilgi odaklarının farklı olacağı düşüncesinden, Foucault' nun kitaplarındaki üç eksenden, Bilgi (gerçek), İktidar (siyaset), Zevk (öznellik) eksenlerinden yola çıktım. Kitaplarını bu eksenlerin ağırlığında okudum. Okumam sırasında Gilles Deleuze'ün Foucault üzerine yazılarından ve konuşmalarından faydalandım. Bu anlamda Foucault okuyuşumda Gilles Deleuze'ün etkisi belirgin bir biçimde gözükmektedir. Bir yandan Foucault'nun bir felsefeci olduğunu ve bu açıdan Batı me

20. yüzyılın en önemli antropologlarından biri olan BronislawMalinowski, özellikle yaptığı saha araştırmalarıyla, ilkel insana karşı beslenen kötü bakış açısını yerle bir etmiştir. O döneme kadar yalnızca vahşi yaratıklar olarak görülen ilkellerin de düşünebilen varlıklar olduğunu göstererek beşerî incelemelerde büyük bir algı kırılmasına sebep olmuştur. Katılımcı gözlem yöntemini geliştirerek araştırmalarını daha güvenilir kılmış ve Viktoryen döneminin ?masa başı filozofları"na ağır bir darbe vurmuştur.

H. Z. Ülken'in kendisine özgü tasnifi ile Ahlâk kuramlarının izahını ve eleştirisini yaptığı, üniversitede öğrencilerinin ve genel okuyucunun yararlanması için hazırladığı bir kitaptır ?Ahlâk". Eski Yunan'daki sofistik atışmalardan Kant'ın görev ahlâkına, Stoacı ataraxia'dan Darwin'in evrimsel ahlâk anlayışına, Epikuros'un yanlış algılanan haz düşüncesinden Scheler'in değerler etiğine vb. ahlâk konusunda etkili olmuş düşünürlerin görüşleri ele alınırken, ahlâk felsefesinde iki esaslı konu beliriyor: ahlâki

Önsöz I. Bölüm: Gazâ ve Uclar II. Bölüm: Osmanlı Devletinde Kuramlar III. Bölüm: Osmanlı ve Avrupa IV. Bölüm: Modern Türk Tarihçiliği Ekler Ek 1- Impact of the Annales School on Ottoman Studies and New Findings Ek 2- The Shaykh´s Story: Told by Himself

Anadolu'nun Türkleşmesi ve Anadolu Türk kimliğinin oluşumu sürecinde, üzerinde belki de daha önce hiç durulmamış bir çalışma yöntemi ve araştırmayla karşı karşıyayız. Bizans Tarihyazımında Öteki Selçuklu Kimliği alanında bir ilktir. Türk-Bizans araştırmalarına farklı bir bakış açısı getirmektedir. Bizans tarihyazımı dikkate alınarak isimler, unvanlar, şahıs adları, Türkçeleşmiş ifadeler vb. üzerinden Selçuklu'yu okuma denemesine girişilirken, farklı kimliklerin birbirleri hakkındaki bilgileri, algılamaları,

Antik Yunan filozofları için mit mitostu, logostan ayrıydı. Mitostan sezgisel, kozmogonik anlatılar çıkarken, logostan akla uygun tartışmalar çıkmıştır. Eski Hindu kâhinleri için mit mitya idi, sattan ayrıydı; sembolik hakikatin ta kendisiydi. Çünkü "nihayetsiz mitlerde yatıyordu ebedî ve ezelî gerçek". Brahma ile Saraswati'nin çemberi... Vişnu ile Lakşmi'nin karesi... Şiva ile Şakti'nin noktası... Hindular için var olan her şey kutsal, tüm mevcudiyet tanrısallıkla dolu, dolayısıyla her şey ibadet edilmeye

?Aranızda kim günahsızsa ilk taşı o atsın!" diye seslenir Kutsal Kitap. İlk günah öğretisinden günümüze büyük bir itiraf çemberi döner durur. Bu trajedide haklı, haksız, iyilik, kötülük, mağdurluk, masumiyet hallerini birbirinden ayıran sı¬nırlar sanki silinmiş ve her şey iç içe geçmiş gibidir. Herkes haklıdır, herkes haksızdır, herkes mağdurdur, ya da hiç kimse mağdur değildir ve sonunda herkes suçludur. Ma¬sumiyet belki de acı ve günahın en kesif yaşandığı yerde saklıdır. Çünkü ten zevklerine dalmış biri

Hilmi Ziya Ülken'in felsefi yolculuğu Nietzsche'nin tanımlamasıyla bütün ?değerlerin yeni baştan değerlendirilmesi?ne denk düşen bir farklılığı içerir. Bilginin kökeni ve değerlerin doğasına ilişkin acaba ne biliyoruz? Tüm bildiklerimizi bir yana koyup onları felsefi düzlemde gözden geçirebilecek bir sorgulama ve cesarete sahip miyiz? İşte bu konuda Türk düşüncesinde yazılan ilk kapsamlı eser-dir, Bilgi ve Değer. Eğer bir düzen arayışı ya da ilk ilkenin, olgunun araştırılması ve temellendirilmesi bizi bilgi

Doğu Batı Düşünce Dergisi Yıl: 4 Sayı: 15 - Popüler Kültür Kısa Özet Üç Aylık Düşünce Dergisi Popüler Kültür Popüler Kültürü Eleştirmek -Erol Mutlu- Amerikan Popüler Kültürünün Türkiye`de Yayılışına Karşı Tepkisel Düşünceler -Gülriz Büken- Popüler Kültür Retoriği: Sahiplik İçinde Yokluk, Rağbette Olma ve Sağduyu Bilgisi -Edibe Sözen- Popüler Kültürde Gasp ve Popülerin Gayri Meşruluğu -İrfan Erdoğan- Popüler Kültür Araştırmaları Sınırda Yapılan Bir Çeviri Girişimi: Popüler Kültür -

Teknik bilgi, sanat, hukuk, filoloji, mali ve iktisadi bilgi... tüm bunlar Batı'da ticaret burjuva-zisinin ve daha sonra giderek olgunlaşan sanayi toplumunun en temel ihtiyaçları olmuştu. Rönesans ve hümanizm bu ihtiyaçların karşılanmasına yönelik araştırmaların ve çalışmaların ufkunda yükseldi. Giderek daha kar¬maşık hale gelen siyasi ve toplumsal örgütlenmede ? insan " ve ? eğitim " konuları en temel tartışmaların ve mücadelelerin odağı olurken, ?Nasıl bir insan?" ve ?Nasıl bir eğitim?" sorusu, toplumun g

Haberci-Tanrı Hermes, tanrılarla insanlar arasında haber getirip götüren bir elçilik görevi üstlen¬diğinden, yaptığı iş bir tür tercümanlıktır. Dola¬yısıyla Hermes, anlaşılmaz olanı insanın söz kalıbına döktüğü için, mitolojide dil ve yazıyı icat etme onuru ona atfedilir. Bu tanrının isminden türediği düşü¬nülen hermëneiada duyular-üstü dünya ile duyulur dünya arasındaki bu yorumlama ve çeviri faaliyetinin adı olmuştur. Platon bu görevi şairlere verir. Klasik yorumlamada hermeneutik, sadece kutsal kitaplar

Bir felsefe disiplini olarak Epistemoloji belki me¬tafizik, etik, estetik, tarih, dil vb. felsefeleri kadar ilgi çek¬mez. Ama modern çağın başlangıcında yeni bi¬limlerin ortaya çıkmasında kanun özelliği kazanan bilgiler ile bun¬ların etrafında zuhur eden yeni prob¬lemler örgüsü üzerindeki düşüncelerin son derece belirleyici etkisi olur. İnsan bilgisinin sınırlarının nerede başlayıp nerede bittiği; bilginin kaynağı ve kökeni; şüpheye yer bı¬rakmayacak şekilde kesin bilginin mümkün olup olmadığı; insanın bilm

18. yüzyılın sonunda Almanya da Aydınlanmanın kuru akılcılığına tepki olarak doğan duygularının önemini bireyin özgürlüğünü savunan Fırtına ve Coşku akımının 1760 1785 en güzel örneklerinden biri ve aynı zamanda Goet he'nin gençlik dönemine ait olan bu eser evli bir kadına hissettiği duygularına karşılık bulamayan düşünceleriyle karakteriyle yaşadığı topluma zaten yabancı olan bir gencin umutsuzluk içinde intihar edişini konu almaktadır. Goethe eserin başında şöyle der Zavallı Werther'in hikayesi hakkında b

Zamana ve mekâna aidiyeti içinde dilin bireyselleşmesi yoluyla hayat ancak şeylerin birbiriyle ilişkisi içinde, yani yaşantı ilişkilerinden hareketle anlaşılır. Edebî-estetik yaratma ve anlam süreci içinde, yeni¬den kurgulanmış yaşantılar sayesinde belirsizin dün¬yası, varoluşun imkânları insanlığın önünde açılır. Böylece kişi, kelimelere değil, varlığın ta kendisine nüfuz eder. Edebiyat bu oluşu, varlığı yaşamak, temaşa etmek için bir araçtır. Dünyayı algılama ve bilme tarzları¬mızın değişmesine göre pek

İyi söylenmiş bir söz ya da çerçevesi sağlam bir akıl yürütmeye dayalı olarak çizilmiş bir düşünce üze¬rinden felsefi tartışmaları yürütmek daha sürdü¬rülebilir olduğu gibi, derinleşme ve aktarım açısından da daha doğru ve sağlam bir yoldur. Bu bakımdan gelişmiş ve yaygın kabul görmüş tüm düşünce sistemlerinde kavramsal düzeyde bir olgun¬luk görülür. Bu kitapta da Uluğ Nutku, özellikle Max Scheler'in?İnsan Felsefesi"nden (felsefi antropoloji) hareketle Alman düşüncesinde titizlikle işlenmiş kav¬ramsal kadro

Geçmişin devasa gölgesinden bakıldığında, her toplum kendi benzersiz yolculuğuna çıkmıştır.Bu yolculuk içinde farklı ilişki türleri, zihinsel ve estetik kalıplar, inanç ve yaşam tarzları kendine ait olan renk ve peyzajları üretmişlerdir. Zihin yapısına ilişmeden, hiçbir toplumda hiçbir önemli yenilik beklenemez.Başka bir ifadeyle, bir toplumu kavramanın en iyi yolu onun zihin yapısını ayrıntılı biçimde çözümlemekten geçer.Türkiyede modernleşme adına yaşama geçirilen değişiklikler ise, biçimsel kalıpların d