Kış bitti, korkulacak bir şey yok artık. Geriye kalan bitişin sonsuzluğu ve kederin kuşatıcılığı… Hangi sözcük ifade edebilir bu anı, söyleyin, söyleyin ya da susun. Ben Agnes Richter, size söylüyorum… Artaud, Rilke, Van Gogh, Cezanne, Rodin, Hayyam, Eşref Armağan, Şeyh Galip, İstanbul; hangi sözcüklere inanıyorsunuz? Dünyayı dünya ile kıyaslayabilirsiniz sadece. Sizin sözcükleriniz ve diliniz bu kıyası yapamıyor; çünkü dünyanın tenine dokunmuyorlar. Susunca dinecek sanıyorsunuz görünenin uğultusu. Oy

Sosyal bilimlerin öteden beri karşı karşıya kaldıkları doğa/kültür, birey/toplum, fail/yapı, neden/sebep, açıklama/anlama gibi çok tartışılan ikiliklerin kıskacında faillik sorunu ve failin eşkâli meselesi, son yıllarda gündeme daha fazla geliyor. Bu eşkâli belirlemenin göründüğünden de güç bir iş olduğu ortaya çıktı. Peki, sosyal bilimlerde fail dendiğinde kime ve neye bakmak gerekir? Bireye mi bakılmalıdır yoksa gruplara ve toplumlara mı? Failden sadece insanı mı anlamak gerekir? Hem kendi sosyalliğinin ü

“Ben felsefeyi hakir görüyorum ve kılavuzluğundan feragat ediyorum; bırakın ruhum sağduyu ile yaşasın!” Bu kitap, İskoç Sağduyu Okulunun kurucusu Thomas Reid’in başyapıtıdır. Kitap, kuşkucu felsefe karşısında sağduyu felsefesinin bir savunusunu ortaya koyuyor. Felsefeyi, doğanın bize armağanı olan sağduyu ilkeleri üzerinde yükseltmek için sistematik bir araştırma yapıyor. Reid kuşkucu çağdaşlarına ve döneminde neredeyse evrensel kabul gören ideler sistemine kökten, isabetli ve yıkıcı eleştiriler getiriy

Bilim, insanlığın en destansı girişimlerinden biri olageldi. Şeytanların musallat olduğu bir dünyada karanlığı bir nebze de olsa savuşturmamızı sağlayan bir mum ışığı görevi gördü. İçinde yaşadığımız bu ‘hakikat sonrası’ çağda etrafımızı kuşatan sahte haberler, ‘alternatif gerçekler’ ve başka zırvalıklarla başa çıkabilmek için bugün felsefi düşünceyle taçlanmış bir bilime, daha önce belki de hiç olmadığı kadar ihtiyaç duyuyoruz: Aşılar gerçekten otizme yol açıyor mu? 11 Eylül saldırıları içerden yapılmış ol

Periler, şölen ve dansa kadar insan yaşamının neredeyse her yönünü taklit etme eğilimleriyle çoğumuzun aşina olduğu daha ruhani hayaletlere pek de benzemezler. Bu, kısmen hayalet perinin yalnızca belirli bir tür peri olduğu gerçeğiyle açıklanabilir. Perilerin bizzat ölülerin ruhları olduğu meselesi de kesinlikle karmaşıktır. Bazıları için mesele sadece ölü olmak değil; ne zaman, nerede ve nasıl ölündüğü meselesiydi.” Birçok film ve animasyonda izlediğimiz periler gerçekten sevimli miydi? 17. yüzyıl Avrupas

Mevleviliğin kültürel tarihi, Osmanlı öncesi Anadolu’nun ve Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal hayatını anlamamızda önemli kapıları aralıyor. Yüzyılları aşındıran Mevlevilik tarihi, mistik bağlamda edebî ve müzikal zenginliğiyle geniş coğrafyaların kültürel kökenlerini yakından tanımamızı sağlıyor. Bugün hâlâ kültür hayatımızda önemli bir yere sahip olan Mevlevi kültürüne bakış, geçmişi olduğu gibi bugünü de gözler önüne seriyor. Müziği ve edebiyatı bedensel performanslarla harmanlayan Mevlevi törenlerini ve

“Steve Fuller, bu kitapta ‘hakikat sonrası’ kavramını yeni bir analiz düzeyine taşıyor. Hakikatin kurumsal tarihini ‘oyunun kuralları’ üzerinden ele alıyor.” –Stephen Turner “Fuller, hakikat sonrası durumuna batmış dünyanın kıyametin eşiğinde olmadığına dair ikna edici etraflıca bir tartışma sunuyor. Fuller’in açık görüşlü sorgulaması, hakikat sonrası üzerine yayınların çoğunun durduğu noktanın ötesine bir bakış atıyor.” –Lucia Toman “Bu kitap, hakikat sonrası epistemik popülist koşullarda rol oynayan

Bergson için yaşam bir yaratma sürecidir: Bir anda gerçekleşen ya da kesintili bir süreç değil, durmaksızın her an gerçekleşen bir süreç. Tıpkı bir nehrin akışı gibi yaşam da kesintisiz ilerler, sürüp gider. Bu anlamda Bergson felsefesi bir yaşam felsefesidir. Bergson felsefesini, kendisinden önce gelen tüm antik ve modern sistemlerden ayıran şey budur. Zekâ, bizim yaşam dediğimiz faaliyetin amaçlarına hizmet etmek için biçimlenmiştir. Yaşam bilgi için değildir, bilgi yaşam içindir. Felsefenin temel gör

Bu kitap, ne sıradan bir giriş kitabı ne de bir aktarımlar kitabıdır. Bir filozofun çağa tanıklığının, kendi zamanından ve bulunduğu yerden felsefe yapmanın, bu coğrafyanın kalbinde yer alan meselelerle felsefece hesaplaşmanın ürünüdür. Felsefeyi filozof biyografilerine ve ehlileştirilmiş felsefe tarihlerine hapsetmeye karşı, hem suya hem de sabuna dokunan özgün bir bakış sunmaktadır. Kitap üçlü bir yapıda, temelde iki sorunun izini sürüyor: “Derrida felsefesi adalet, yasa ve ötekine nasıl bir bakış sağlar?

Tanrılar nerede? ‘Büyüsü bozulmuş dünyanın’ modern sakinlerinden bazılarına göre öldüler. Bazılarına göre, başka bir âlemden bizi izleyip sadece gerek gördüklerinde müdahale ediyorlar. Evreni yaratıp kendi köşelerine çekildiklerini söyleyenler de var. Kimine göreyse hiç var olmadılar; insanlığın olgunlaşınca inanmaktan vazgeçtiği çocukluk hayalleri ve korkularıydılar. Oysa dünyanın dört bir yanında tanrıların, ataların, iyicil ve kötücül ruhların ve hayaletlerin günlük hayatın olağan bir parçası olduğu topl

“Resmî tarih tezine göre, 1910’lu yılların İttihatçı hükümetleri ile Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Kemalist rejim arasında kayda değer bir kopuş yaşanmıştır. 1980’li yıllara kadar modern Türkiye tarihi üzerine çalışan Batılı akademisyenler, özellikle Birinci Dünya Savaşı’nda alınan yenilgiden sonra, Anadolu’da yaşayan ve çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu nüfusun kurtarıcısı olarak Mustafa Kemal'in başarılarını vurgulamak amacıyla bu anlatının temel iddiasını desteklemiştir. Bu Cumhuriyetçi temel anlatıya

600 yıllık Osmanlı İmparatorluğu siyasi, toplumsal, askerî gibi pek çok alanda derin krizleri atlatmıştır. Krizlere her dönemde pragmatik çözümler bulmayı başaran imparatorluk, para krizi için de yüzyıllar içinde farklı çözümler üretmiştir. Her krizin farklı dönüştürücü etkileri olsa da 16 yüzyıl itibaren hem krizler hem çözümler ayrı bir dönemi işaret eder. Mehmet Kuru, 16 ve 17 yüzyıllarda yaşanan para krizlerinde hem devlet yöneticilerinin hem de halkın çözümlerini irdeleyerek Osmanlı’yı anlamanın yeni a

İnsanın yalnız kalma hakkı nerede başlar, nerede biter? Karşı komşunun yatak odasına bakan penceresinden kaçıyoruz. Peki ya yoldan geçen yabancının kamera kadrajından kaçabilir miyiz? Büyük caddelerden sokaklara, evin avlusundan çalışma odasına görülme veya görülmeme seçme şansımız var mı? 1300’lü yıllardan beri insanların birbiriyle ve devletle ilişkisinde mahrem sınırları sürekli aşınmış ve yeniden örülmüştür. David Vincent bu eserinde, geçmişten günümüze gözetlenme tedirginliği ile kendini ifşa etme arzu

Kadın kıyafetleri giyen erkekler, ameliyatla erkek olan kadınlar, cinsiyeti doğduğunda atanan bebekler, ne erkek ne kadın bireyler, akışkan cinsiyetler ve başkaldıran, ele avuca sığmaz cinsel kimlikler: 20 yüzyılın sonlarının cinsel devrimi, 21 yüzyılın başlarında bir ‘cinsiyet devrimini’ de beraberinde getirdi. Bu devrimin başlattığı tartışma bitmek şöyle dursun, gittikçe alevleneceğe benziyor. Biyolojik ve toplumsal cinsiyet arasında bir süredir yapılan ayrım bile biyolojik cinsiyetin ikili bir yapıda

Sosyoloji ile siyaset arasında doğrudan bir bağ var mı? Sosyoloji toplumsal dünyayı açıklamakla yetinmeyip değiştirmeye çalışmalı mı? Kısacası, müdahil bir sosyoloji mümkün mü ve sosyolojinin siyaseti olur mu? Pierre Bourdieu, 20. yüzyılın en önemli sosyologlarından biri olsa da genellikle bir siyaset sosyoloğu olarak tanınmaz. Bunda onun geleneksel siyaset pratiklerine ve siyaset bilimine mesafeli tutumunun payı büyüktür. Oysa Bourdieu meslek hayatı boyunca, iktidar mücadelelerinin bizzat kültür aracılığı

“Nasıl ki sıradan dünyaya serpilen peri tozu onu altına dönüştürüyorsa, ruh tozu da hayvan etini büyülü bir duyum ve öz bilinç dünyasına dönüştürür. Sonuç ise illüzyondur, ama içinde yaşadığımız bir illüzyon...” Simon Blackburn, “…Bu kitap, bilincin ne olduğu, evrim tarafından neden seçildiği ve yaşamın anlamı sorunlarına hem nasıl neden olduğu hem de nasıl çözdüğü sorularına yanıt veriyor.” Owen Flanagan, “Nicholas Humphrey, bu kitapta, nörobilim, evrimsel biyoloji, psikoloji, antropoloji, felsefe ve şiird

Kıyamet nasıl kopacak? Gök yarılıp dağlar savrulduğunda, denizler kaynayıp yıldızlar atıldığında mı? Yoksa nükleer bir savaş, göktaşı çarpması veya büyük yanardağların patlamasıyla mı? Belki de bir patlamayla değil, iniltiyle kopacak. Nasıl olursa olsun, elimizdeki tarihsel ve arkeolojik kanıtlar yıkılmaz denen görkemli uygarlıkların bile çöktüğünü gösteriyor. Biz de bugün küresel salgınlar, iklim değişikliği ve savaşlarla boğuşuyoruz: Esaslı bir kıyametin tüm alametleri sanki mevcut gibi. Kitaplar, filmler