Türk-İslâm düşüncesinin teşekkül devrini doldurabilecek vasıflara sahip olan klasiklerden biri de Kutadgu Bilig'dir. Eserin müellifi Yûsuf Has Hâcib, devrindeki düşünce akımlarına tekabül eden dört sembolik tip etrafında, İslâmlaşma asırlarına ait tecrübeleri toplar. Müslümanlığın, maziden akıp gelen kültürün üzerine aşılanarak kökleştirilebileceğini düşünür. Elinizdeki çalışma, mutlak dönüşümün, ancak içinde doğulan dünyanın verilerinden kalkarak mümkün hale getirilebileceğinin somut örneğini veren Kutadgu

Batının Gözüyle Türkler serisinin onuncu kitabı olan ve Lucy Mary Jane Garnett'ın 1912 yılında Mysticism and Magic in Turkey (Türkiye'de Mistisizm ve Sihir) ismiyle yayımladığı eser, bu serimizin tasavvuf'la alâkalı ilk kitabı. Bugüne değin Dergâh Yayınları arasında tasavvufa dair yayımlanmış olan kaynak metinler ve ilmi çalışmaların dışında kalan bu metin, bu açıdan da bir ilk teşkil ediyor. Kitabın en faydalı tarafı, o dönemde Osmanlı'ya dair çalışmalar yapmış Batılı yazar ve uzmanların' ne kadar az ve y

Yorucu bir yolculuğun ardından Konstantinopol´un Golden Horn (Altın Boynuz Haliç) Limanı´na vardık. Demir atmamızın ardından çok geçmeden gemiye, dört adaleli kürekçinin kullandığı bir kayık yanaştı. Karaya çıkarıldım ve Ayasofya Camiinin yayındaki esir tüccarının evine götürüldüm. Burada zencilerin, hadımların, Yunanlıların, Habeşlilerin ve diğer talihsizlerin arasında geniş bir yeraltı odasında hapsedildim. Hergün bu odadan etrafı yüksek duvarlarla çevrili, kaçmanın mümkün olmadığı bir avluya çıkarılarak

Batan bir dünya nizâmının enkazı üzerindeyiz. Yeni bir nizâm, ahlâkta, hukukta, sanatta, dinde ve devlette insanlığa dayanacak yeni temeller bulmak zarureti neslimizin zayıf omuzlarını şiddetle sarsıyor. Bugün milletlerin mesuliyet hissine zere kadar kıymet vermeyen sahipleri, âlimler ve sanatkârlar, eğitim ve siyaset adamları, mahkemelerin ve üniversitelerin en azametli başları, asırlardan beri elde edilmiş pek çok şeyleri, bilerek, bilmeyerek feda ettikten sonra, çehrelerini her yerde bir perde arkasında

Erzurum tarihinin derinliklerinde barınan, Osmanlı döneminde bir süre nahiye de olan Cinis köyünün tarihini yayın hayatımıza kazandırmaktan mutluluk duyuyoruz. Prof. Dr. Enver Konukçu senelerce çalıştığı, doküman topladığı çalışmasına Cinisli Doç. Dr. Ethem Atnurun katılmasıyla elinizdeki kitap ortaya çıktı. Ünlü yazarımız Ahmet Hamdi Tanpınar dört gün misafir olduğu Cinis köyünü Beş Şehir kitabında anlatır. Tarihi boyunca; bereketli günleri ve zenginliği barındırdığı gibi, harp ve talan yıllarında açlık ve

Türkiye'nin en eski belediyelerinden biri olan Erzurum belediyesi hakkında şimdiye kadar kapsamlı bir araştırma yapılmamıştı. Bu güne kadar ortaya konmuş sözlü ve yazılı bilgiler birbirini tutmaz verilerdi. Uzun soluklu bu çalışma iki cilt halinde hazırlandı. İlk cilt 1930 yılları arasını kapsamaktadır. 1877'de Belediye Kanununun çıkarılmasıyla kurumlaşmaya başlayan Erzurum Belediyesi'nde Şerif Efendi dönemi önem arz eder. Erzurum tarihine de Katkıda bulunan eseri okuyucuyla buluşturuyoruz.

"Lozan´da iki sene üniversite tahsili sonrası Balkan Savaşı´nda yaralanıp, tekrar Avrupa´ya giderek Paris´te Talebe-yi Osmaniyye müfettişliği vazifesinde bulunduğu anda I. Cihan Harbi dolayısiyle memlekete çağrılan İhtiyât Zâbit namzedi İlyas Ragıb Nureddin, 2 Ağustos 1330 (1914)´da talimgâha duhul etmiş ve 12 Ocak 1915´te günlüğüne başladığı zaman henüz 27 yaşını doldurmamıştı.(...) Tarihimizde 1915-1919 seneleri arasında cereyan edenlerin ufak bir misalini önümüze seren sahifeler içinde, sizlerle beraber

Charles Merrill, geniş bir tarih bilgisine, kültür ve sanat birikimine sahip Amerikalı bir eğitimci. Özellikle Doğu Avrupa ülkelerinin zengin kültürüne büyük ilgi duyan Merrill, 1930´lu yılların sonlarından 1990´lı yılların ortalarına kadar yaklaşık 60 yıllık bir geçmişte bu ülkelere yaptığı yolculukların birikimini, bu kitapta okurlarıyla paylaşıyor.

Yalnız İslâmcı değil, biraz da Türkçü... Kendi deyimiyle "Evvelen bir müslüman, sonra bir Türk, daha sonra bir Osmanlı!.." Sarık-mağlahtan silindir şapkaya ekzantrik giysiler... Serserilerle yoldaşlıktan kralların saraylarına... Kara trenlerin üst ve altlarında kaçak seyahatten, özel trenlerin lüks kompartımanlarında yolculuğa... Kuşçuluk, çaycılık, amelelikten... gazetecilik, mebusluk, elçiliğe... her türlü meslek. Gittiği her yerde kitap gazete... Medrese ve tekkeden askerî tıbbiyeye; Amerikan seyahatin

Çağdaş Türk düşüncesi ve Çağdaş İslâm düşüncesinin önemli isimlerinden biri olan Kazanlı Musa Carullah Bigiyef ilk defa bu eserde hayatı, eserleri ve görüşleriyle bir bütün olarak ele alınıp değerlendiriliyor. Cedidcilik hareketi üzerine çalışan yazar Ahmet Kanlıdere, hem bugüne kadar Carullah üzerine yapılan araştırmalardan yararlanarak onların yanlışlarını tashih ediyor, eksik ve boşluklarını dolduruyor hem de Carullah´ın eserleri-makaleleri hakkında tam bir bibliyografya inşa ederek hemen hepsini tek tek

Tenkit işinin kültür hayatında mühim bir yeri ve ehemmiyeti olduğu açık bir gerçektir. Bir başka ifade ile kültür seviyesi ile tenkit seviyesi ve Üslûbu ayrılmaz bir bütündür. Tenkinin cılız ve seviyesiz olduğu bir iklimde canlı ve zengin bir kültür hayatının varlığından bahsetmek imkânı yoktur.

"Toplum ve milletlerin ölümleri hakkında külli bir kaide vardır. Bu da, büyük bir milletin ölmesiyle, yerine başka bir genç milletin çıkarak hüküm sürmeye başlamasıdır. Yaşlı bir millet ölüm döşeğine düştüğünde onun ailesi, terbiyesi altında bulunan küçük halk grupları, kendi aralarında millet haline gelmeye ve ölen millete varis olmaya hazırlanırlar. Milletlerin ölümüyle ilim ve sanat ölmez, zenginlik kaybolmaz, dünya harap olmaz. Bilakis hepsi yenilenip iyileşir, toparlanır. Varis olan millet, ölen millet

Osmanlı toplumunun sosyal ve ekonomik hayatını gösteren önemli arşiv belgeleri arasında tahrir defterleri yer almaktadır. İmparatorluk bünyesinde çeşitli bakımlardan benzerlik ve farklılık arz eden eyalet yapılanması içindeki sancakların, bilhassa idari ve mali yönlerini aydınlatma bakımından tahrir defterlerinin ön plana çıktığı görülmektedir. Osmanlı sancaklarının, kanunnameleri göz önünde tutularak hazırlanan tahrir defterleri, tarihi süreçte oluşan sosyal, ekonomik ve idari durum ile bu meyanda meydana

Tercüme- i hal ferdin tarihidir. Tarih yazıcılığının en kadim ve en cazip türünü teşkil etmektedir. Ancak binbir cepheli bir insanın tanınmasının, tartılamsı ve yazıyla ifade edilmesi gibi çok zor ve ince işçilik gerektiren bir mesuliyet olduğu da ortadadır. Bu arada ferdin tarihi ile cemiyetin tarihi veya diğer bir ifade ile içtimai irade ile ferdi irade arasındaki münasebetin ortaya konulması bu işin en hassas noktasını teşkil etmektedir. Bu bakımdan kitaptaki yorumların mütevazi derecede kalmasına, ancak

Tasavvuf tarihinde ve müslüman halkın İslâm anlayışında destansı ve önemli bir figür olan Veysel Karanî hem gerçek hayatı hem de menkıbevî kişiliğiyle ele alınıyor. Tasavvuf ve tarikatlar tarihinde bir neşve ve seyrüsülûk tarzı olan üveysîlik, Veysel Karanî´ye nisbeti dolayısıyla genişce ele alınıyor.

Osmanlı musikisi, Osmanlı saray veya halk müzisyenlerinin askeri, dini, klasik ve folklorik türlerde ürettiği ve toplumun her kesiminde kullanılmış bir sanat olarak bir ucu Çin´e, bir ucu Fas´a kadar uzanan yirmi beş yüzyıllık Türk musikisinin yaklaşık beş yüz yıllık bir bölümünü teşkil eder. Türk musikisinden sınırlayıcı amaçla Osmanlı musikisi olarak bahsedilemeyeceği, bu tarifin tabii bir sonucudur. Ne var ki, Türk tarihinin en büyük devleti, dünya tarihinin de en uzun ömürlü devletlerinden biri olan Osm

Türkülerde Yaşayan Şehir Erzurum - İsmail Bingöl

Orta büyüklükte bir külliyeyi andıran Sivas Ali Baba Zaviyesi içinde cami (önceleri mescid), tekke, türbe, mektep ve çeşme yapıları bulunuyordu. Bunların yanında, gelip geçen yolcuların ağırlanıp dervişlerin ve fakirlerin doyurulması için han, misafirhane ve benzeri tesislerin de mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Bugüne intikal eden hayli zengin arşivi kullanarak hazırlanan bu çalışma Anadolu tasavvuf ve tarikatlar tarihi açısından da, bir tekkenin çok yünlü ortamı açısından da nadir bir çalışmadır.