Seferberlik yıllarında Lübnan'ın sahile yakın noktalarından birisi olan Âliye'de kurulan Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemesi'nde görülen bir davanın duruşma, tahkikat ve karar safhalarından müteşekkildir. Davaya konu olan suçun niteliği, suça bulaşan yahut bulaştıkları iddia edilen şahısların kimlik ve savunmaları, görgü tanıklarının ifade verme biçimleri ve ifadeleri ile nihayet karar safhası birlikte ele alındığında ilgili vesikaların bir akademik çalışma için gerekli olan tarihî malzemeyi araştırmacısına ziyad

Hristiyanlık inancı, ortaya çıkışından itibaren misyon karakterli bir şekilde sistematize olmuştur. İsa'nın havarilerine söylediği: "Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin. Onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'un adıyla vaftiz edin. Size buyurduğum her şeye uymayı onlara öğretin. İşte ben, dünyanın sonuna kadar her an sizinle birlikteyim (Matta 28:18-20)." Mesajı doğrultusunda inanan, din adamı, kilise arasındaki bağın kurulmasında misyon öne

Osmanlı esnaf, zanaatkar ve tacirleri yüzyıllar boyu Osmanlı şehir toplumunun önemli ve büyük bir kesimini teşkil etmişlerdir. "Esnaf ve Zanaatkarlar" ile "Ticaret" de Osmanlı iktisat tarihinin önemli alt konuları, özel ve ilgi çekici araştırma alanlarıdır. Buna karşılık, Osmanlı iktisadi ve toplumsal tarihi araştırmalarında, 1980'lere kadar esnaf ve zanaatkarlar çok az incelenmiştir. Bu tarihten sonra, anılan konularla ilgili çalışmalar artmışsa da Ortaçağ ve Yeniçağ Avrupa tarihi araştırmalarında esnaf ve

Tarih boyunca devletler var olma sürecinde birtakım sorunlar ile karşılaşmışlardır. Bunların başında iktisadi problemler gelmektedir. Bu durum, zaman içerisinde iktisadi düşüncenin bazı dönüşümler geçirmesinde etkili olmuştur. Şüphesiz her devlet gibi Osmanlı Devleti de kendine özgü bir iktisat politikası izlemek zorunda kalmıştır. Osmanlı Devleti, 19. yüzyıldan itibaren pek çok alanda olduğu gibi iktisat alanında da gerisinde kaldığını düşündüğü Batı'dan yararlanmaya başlamış ve bu bağlamda Batı iktisadi d

Emirî mahlasıyla dört ayrı divan tertip eden ve çoğunlukla ahlâki-tasavvufi mesneviler tercüme eden Mehmed Bey b. Musa Paşa, 16. asırda yaşamış bir Osmanlı bürokratıdır. Baba tarafından Candaroğulları, anne tarafından Sadrazam Pirî Mehmed Paşa neslindendir. Ankara sancak beyliği görevinden azledildikten sonra, ilerlemiş yaşına rağmen şiire yönelmiş ve tahminen 10 yılda telif ve tercüme olmak üzere en az 18 manzum eser kaleme almıştır. Divanlarını dönemin sultanı III. Murad'a sunmuştur. Emirî'nin, metnine u

Bir gün, ne yazık ki çok gecikmiş de olsa, bu şehir için hazırlanacak olan Sivas Ansiklopedisi ete kemiğe bürünürse Kadir Üredi'nin elde bulunan üç kitabı, bu eserin vazgeçilmez kaynakları arasında yer alacak, kendisi ise hak etmiş bir Sivaslı sıfatıyla hayatı, eserleri ve resmiyle bir madde başı olarak Ü harfinde arz-ı endam edecektir. Allah'tan ona sağlık vermesini dilerim. Bildiklerine, gördüklerine, tanıklık ve incelikli fark edişlerine her zamankinden daha fazla muhtacız. Herkese sayın ve beyefendi diy

Nasturi, ilk Hıristiyanlık tartışmalarından sonra ortaya çıkan mezhebe inanan halka verilen isimdir. Nasturiler ilkçağ dönemlerinden itibaren Sasani-Bizans çekişmelerinin ortalarında bulundukları için her iki devletten de zaman zaman tolerans gördüler. Ancak aynı mezhebe ve dine mensup olmadıkları için büyük çoğunlukla eziyetlere ve kırımlara uğradılar. İslam fetihleri ile birlikte Nasturiler devlet mekanizmalarında önemli görevlere getirildiler. Bu dönemde eski Yunan eserlerini Arapçaya çevirerek İslam med

XVII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun yüz yüze kaldığı ve çözümü için uğraş verdiği meseleler içerisinde en önemlisi, değişen savaş organizasyonu ve bu değişimin finansmanı idi. XVII. Osmanlı maliyesi, bu sorunu, imparatorluğun uluslar arası ilişkiler içindeki yerini kaybetmeden ve iç düzeni dramatik ve ölümcül değişimlere uğratmadan aşmak için tedbirler almış ve imparatorluğu sıcak ve uzun yüzyıllara (XVIII. ve XIX. yüzyıla) taşımıştır. XVII. yüzyılın sonunda Osmanlı maliyesinin sözü edilen çerçevede a

Bu çalışmanın esasını oluşturan "metinler", 1918 yılında tamamlanmış ve basılmış bir esere dayanmaktadır. Birinci Büyük Harp devam ederken, Beyrut Valisi Azmi Bey tarafından görevlendirilen Mehmet Behçet (Yazar) ve Mehmet Refik et-Temimi, vilayetin güney ve kuzey kısımlarına ait iki ciltten oluşan bir eser kaleme almışlardı. Bu eserin "şimal (kuzey)" kısmında, Nusayrîler ve onların yaşadığı yerleşmeler hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiş kitaba eklenmiş idi. 2010 yılında, Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve

Divan şiirinde rakibin isminin ters yazılmasına dair gelenek vardır. Bu durum bazen "Şeytan" kelimesinin imlasında da görülmektedir. Şairler yazmak zorunda kaldıklarında "rakip" kelimesini baş aşağı olarak ters yazmaktadırlar: Rakîbün başı olupdur aşaga Eyâ Zâtî bizüm dîvânumuzda • Kande görse rakîb beni azarlar Anun içün o kâfiri baş aşağı yazarlar

Hz. Peygamber'in Mescid-i Harâm'dan Mes- cid-i Aksâ'ya gerçekleştirdiği İsrâ yolculuğu, Mescid-i Harâm'dan göklere yükseldiği mi‘râc hadisesi ve akabinde dönüşün anlatıldığı kaside nazım şekli ile yazılmış mi‘râciyyeleri incelediğimiz bu çalışmada yolculuğun tüm ayrıntılarına dair şairlerin gönül dünyalarından beyitlere aktardıkları duygu ve düşüncelerine yer verilmiştir. Siyer, hadis, tefsir, kelam gibi dinî ilimlerin üzerinde çokça durduğu, hatta tartıştığı İsrâ ve mi‘râc olayı bu çalışma ile edebiyat dü

2. Abdülhamid döneminde sınırları Avrupa'dan Ortadoğu'ya uzanan Osmanlı İmparatorluğu'nda, merkez-taşra ilişkisi oldukça güçlendirilmiş ve İmparatorluğun yönetiminde tek yönetici ve karar makamının II. Abdülhamid olduğu bir "Hamîdi" düzen inşa edilmiştir. Türk ve Osmanlı tarihi açısından kritik bir dönem olan II. Abdülhamid'in saltanat yıllarında, dönemin toplumunu yansıtan bilgi ve haberler, bu süreci anlamlandırmada ve yapılan & yapılacak olan araştırmalara edebî, sosyolojik ve tarihî veriler sağlayacak k

Sinema, bir iletişim aracı olarak ortaya çıktığı günden itibaren insanların yaşamında önemli bir yer tutmuştur. Geniş kitlelere ulaşmayı ve onların düşüncelerine yön vermeyi, onlarda yeni bir bellek oluşturmayı kolaylaştıran bu iletişim aracı, tarih yazımında da yeni bir yolun izlenmesini sağlamıştır. Sadece Türkiye'de değil, gelişmekte olan ya da gelişmiş birçok ülkede de kendi tarih yazımını oluştururken sinemadan yararlanılmıştır. Bu durum Türkiye'de de olduğu gibi yeni kahramanların üretilmesine sebebiy

Mimarbaşı Kasım Ağa'nın hayatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun inşa faaliyetlerini yürüten merkezi bir örgüt olan Hassa Mimarlar Ocağı ile Kasım Ağa'nın İstanbul'daki mimari faaliyetleri oluşturmaktadır. Bu konunun çalışılmasındaki amaç XVII. yüzyılda siyasi ve mimari anlamda etkinliklerde bulunan Mimarbaşı Kasım Ağa hakkında doyurucu bir çalışmanın mevcut olmamasıdır. Çalışmada öncelikle konu belirlenmiştir. Sonrasında konu ile ilgili kaynakların taranmasına gidilmiştir. Kaynak araştırmaları için öncelikle Sak

Hüdavend Hatun mezarını henüz hayatta iken yaptırmıştır. 14. yüzyılın başında, yoğun sembollerin taşa işlendiği bu kümbette Hüdavend hatunun kendi dünyasında da figürler katılmışmıdır bilemiyoruz. Kümbeti buguüne kadar tek bir yapı olarak çalışılmamış olması şaşırtıcıdır. Bunun sebebi olarak ulaşılabilir kaynakların yetersizliğini gösterebiliriz ancak bu sıradışı yapının taşlarına gizlediği sırlarını bizimle bütünüyle paylaştığını söyleyemeyiz. Her ne şekilde olursa olsun Hüdavend hatun kümbeti kendine özgü

Klasik Türk Edebiyatı tarihi araştırmalarının önemli isimlerinden Prof. Dr. Mehmed Çavuşoğlu, bir bilim adamı için oldukça genç sayılabilecek yaşta aramızdan ayrıldı. Henüz sağlığında hocası Prof. Dr. Ali Nihat Tarlan ile birlikte Klasik Türk Edebiyatı ve Metinler Şerhi sahalarında üstad kabul edilen Çavuşoğlunun MEB yayınları tarafından 1971'de yayınlanan Necati Bey Divanı'nın Tahlili adlı eseri yayınlandığı tarihten itibaren sahanın ilim adamları ve genç araştırıcılar arasında büyük yankılar uyandırmıştı.

Abdülhamit dönemi düşünüldüğünde basın ve yayın alanında akla ilk gelen husus şüphesiz sansür konusudur. Toplumda bu mesele etrafında oluşan kanaat ise çoğu kere Abdülhamit döneminden sonra yazılan hatıratlara dayanmaktadır. Dönemiyle birlikte Abdülhamit'i eleştirmek adına kimi zaman komedi unsurlarıyla beslenen ve olumsuz Abdülhamit imgesini pekiştirmekte etkili olan bu kanaatin gerçeklik derecesinin sorgulanması icap etmektedir. Sansür meselesinin adı geçen dönemle ilgili belgeler ve diğer kaynaklar esas

Osmanlı döneminde Sivas, 16. yüzyılın ilk çeyreğinden devletin yıkılışına kadar geçen sürede idarî bir merkez olarak karşımıza çıkar. 15. yüzyılı hariç tutarak Sivas'ın, Danişmentli Beyliği, ardından Anadolu Selçuklu Devleti, Eratna Beyliği ve Kadı Burhanettin Devleti dönemlerinde sahip olduğu idarî merkez olma statüsünü Osmanlı döneminde de koruduğunu söyleyebiliriz. Başka bir deyişle Sivas'ın 11. yüzyıldan itibaren elde ettiği bu idarî merkez olma konumu -15. yüzyıl hariç- 20. yüzyıla kadar sürmüştür. Bun

Her ikisi de hem Hürriyet ve İtilaf Fırkası mensubu, hem de 150'liklerden olan Rıza Tevfik ile Refi Cevad, gerek eski iki dost, gerekse ayni akıbete uğramış iki gurbetzede olmaları dolayısiyla, başka arkadaş ve dostlarıyla olduğu gibi, gurbette birbirleriyle de bir süre karşılıklı olarak mektuplaşmışlardır. Rıza Tevfik'in, 1934 yılında Urdün kralı Emir Abdullah nezdindeki resmi görevinden emekli olup Lübnan'ın Cünye kasabasına yerleşmesınden sonra Refi Cevad'a göndermiş olduğu mektupları Refi Cevad, Rıza Te