Yaklaşık 1000 yıl süren Orta Çağ, bilimsel faaliyetler bakımından gerektiği kadar tanınmayan büyük bir çağdır. Bu çağın, karanlık bir çağ olduğu tespiti, bütün dünya için değil, Avrupa için doğrudur. Kitabımızın konusunun bilim tarihi olması nedeniyle, bilim tarihi konusunda dünyanın en önde gelen bilim insanlarının eserleri kaynak olarak alınmış ve onların görüşlerine önemli ölçüde yer verilmiştir. Amacımız, Orta Çağ’daki bilimsel gelişmeleri tanıtmak ve tarihî gerçekleri olduğu gibi yansıtmaktır. Kita

Tarihin başlangıcından bu yana yaptığımız ölçümler, evren, toplum ve doğaüstüne dair anlayışımızı şekillendirerek dünya deneyimimizin ayrılmaz bir parçası haline geldi. İtalyan fizikçi Piero Martin bu kitapta okuru insanlığın ortak kültür hazinelerinden yedi temel ölçünün; metrenin, saniyenin, kilogramın, kelvinin, amperin, molün ve kandelanın hikâyesinin merkezde olduğu bir yolculuğa çıkarıyor. Her bölümde bir ölçüm sisteminin tarihçesini, işlevini, uygulanış biçimini anlatırken aynı zamanda her bir birimi

Çok eski değil, yıl 1931. Tıp, bakteriyel enfeksiyonlar karşısında çaresiz. Zatürre, veba, verem, difteri, kolera, menenjit gibi hastalıklara sebep olan bakteriyel enfeksiyon bir kez başladı mı, yeryüzündeki hiçbir şey onu durduramıyor. Gazlı gangren, yaralı askerler için gayriresmî ölüm cezası demek. Loğusa humması doğum yapan kadınların korkulu rüyası. Ameliyathanede giyilen kanlı önlük şeref nişanı. Mikroplara hiç dikkat edilmiyor. O günlerde bakterilerin hastalığa yol açması sadece teoride kalıyor, olgu

İÇERİK TANITIMI: Biyolojik evrim ya da kısaca adlandırıldığı şekliyle evrim, yeryüzündeki canlıların belli mekanizmalar dâhilinde değişip dönüşmeleri olgusunu ifade eder. Bu içeriğiyle evrim, bir kuram değil bir olgudur. Bu olgu tarihin çok erken dönemlerinden bu yana farklı düşünürler tarafından gözlemlenmiş, anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Evrim olgusunu yönlendiren başlıca mekanizmalardan birisi olan doğal seçilimin Charles Darwin tarafından ortaya konulması, bu düşünsel hattın önemli aşamalarından biri

“Hayatımı imkânsızı anlamaya adadım.” – Marie Curie Sizce bilim tarihinde çığır açan dâhi biri nasıl anlatılmalı? Onu, aldığı Nobel ödüllerinin içine mi sıkıştırmalı? Yoksa keşfettiği elementleri ve cinsiyetini, isminin önüne ekleyerek konuyu kapatmalı mı? Ya da topluma bilim yoluyla seslenmeyi tercih eden, kendi hayalleriyle insanlığın ortak çıkarlarını aynı paydada buluşturmayı amaç edinen, her şeyden önce insan odaklı olduğunu anlatmaya çalışan birinin toplumsal bakış açısını ön planda mı tutmalı?

“Tarih bilimi; insanların zaman ve mekân itibarıyla geçirdikleri gelişmeleri birlikte yaşayan canlı varlık sıfatıyla yapageldikleri psikofizik hareketleri, bunların nedensel ilişkilerine yüklenen ortak değerleri araştırır ve betimler. Biz tarihi bilim olarak görürüz. Kitabın başında söylenen anlamda, olguların belirli bir alanda da nedensel ilişkilerini tanımak istediğinden tarih bir bilimdir. Gerçi bu tanıma durumu çok defa sanatkârane eser biçiminde betimlenir ve bunun için de sanat kabiliyeti mecburi olu

İçimden Geçen Günler Kitap Açıklaması Zamanın farkına varmak, gelip geçen günleri farkındalıklarla zenginleştirmek, anlamlı, güzel ve zevkli hale getirmek yahut ağırlıklarını, yüklerini hissetmek, hesabı verilebilir kılmak zor iş. Halbuki insan olmak biraz da bu sorumluluğu üstlenmek demek. Günün, zamanın bereketinden bahsedenler herhalde bu farkındalıklara da işaret ediyorlardır. “Bir gününüz bin olsun” kelâmını yüzüne nur yağmış, ağzı dualı bir köylü kadından duymuştum. Hevesle, içten gelen yakarış

İnsanın soruları gökyüzü ile sınırlı değildi. Varlık bilincine erişiminden bu yana evreni ve yaşamı sorgulayan insanoğlu, maddenin derinliklerine doğru indikçe sırlarla dolu başka bir sonsuzluk denizi ile karşılaştı. Atom, atom altı parçacıklar, kuarklar birbiri peşi sıra saklandıkları yerlerden çıkarak bizlerle tanıştırıldılar. Öte yandan gelişmiş cihazları ile gökyüzüne bakan diğerleri, en büyük sorularına yanıt ararken kendilerini 13.8 milyar yıl öncesinde, evrenin doğumunu izlerken buldular. Ve orada da

Her cümlesi akıcı! Her kelimesi sarsıcı! Bilim tarihinde olay çıkaracak bir kitap! Matematikçileri bilgisayarın keşfine hazırlık yapıyor, hekimleri insan vücudunun damarlarında geziyordu. Mimarları yer çekimine meydan okuyan tasarımlar yaparken, gök bilimcileri yıldızlara ad verip uzayı keşfediyordu. Her ne kadar biz onların farkında olmasak da onlar yaşadığımız dünyayı bin yıl önceden şekillendirmişti. Okuyacağınız bu kitapla hem bilimin muazzam dünyasına yolculuk yapacak hem de üzeri örtülmeye çalışıl

Osmanlı bilim insanı ve aydını Kâtip Çelebi (1609- 1657); tarih, coğrafya, bibliyografya ve biyografya ile ilgili önemli çalışmalar yapmıştır. Ona ve daha ziyade bilimsel birikimine dair bu eser; temel İslami bilimlerden, tarihe, kuşatıcı ve doyurucu bir çalışmaya imza atmakla birlikte, sosyal psikolojiden toplumsal tarihe, din sosyolojisinden siyasal alana kayda değer bir katkı da sunmaktadır. Bu eser; Kâtip Çelebi’nin ilmi tutumu ve eserleri üzerine bir arkeoloji, onun yaşadığı dönemin deneyimini günümüze

Düşünce tarihinin belki de en önemli belirlemelerinden birisi Bilgi güçtür. yargısıdır. İnsanoğlunun dünya yüzüne atıldığı andan itibaren bu sözün bilinciyle hareket ettiğini söylemek olanaklı olmasa da, insanoğlu, hayatta kalmanın ve yüzyıllar ötesinden bugüne varlığıyla birlikte taşıdığı maddi-manevi kalıtın, bilgiyi üreten bir bilinci olduğunun ve dünyayı paylaşmak durumunda kaldığı diğer canlılardan bu yönüyle ayrıldığının en önemli göstergesi olarak karşımızda durmaktadır. On binlerce yıl öncesinde bar

Heysem, akli bilgiye giden yolda birçok eser üzerinde incelemelerde bulundu. Özellikle Aristoteles külliyatı üzerinde çalışarak bilimsel formasyon kazandı ve matematik, fizik ve metafizik alanında yoğunlaştı. Birçok alanda eserler kaleme alan Heysem asıl başarısını optik alanında yapmış olduğu çalışmalara borçludur. Devrim sayılan çalışmalarıyla tanınan Heysem, 17. yüzyıla kadar optik tarihinin en önemli şahsiyeti olarak kabul edilir. Öyle ki bilim tarihi disiplininin ve kürsüsünün kurucularından olan Geor

Cumhuriyet Dönemi bilim tarihi, oldukça ihmal edilmiştir. Bilim Tarihçileri, araştırmalarını genellikle Orta Çağ İslam Dünyası ile Osmanlı İmparatorluğu dönemlerine yoğunlaştırmıştır ve bu dönemlerin doğal bir uzantısı olan yakın tarihi ihmal etmiştir. Bunun muhtemelen iki sebebi bulunmaktadır: Birincisi, Cumhuriyet Dönemi çalışmalarının henüz tarih olmadığı inancı, ikincisi ise 20. yüzyıl biliminin muhteşem zenginliği... İnan Kalaycıoğulları'nın Cumhuriyet Dönemi Türkiyesi'nde Bilim adlı çalışması, temel

1859 yılının Noel'i. Türlerin Kökeni yayımlanalı henüz bir ay olmuşken, Darwin sarsıcı bir mek-tup alır. Kendisini dinsizlikle suçlayan, öfke ve eleştiri dolu mektuplar evine neredeyse her gün gelmek-tedir ama bu mektup farklıdır. Darwin'i, kendisine atfedilen bir kuramı ondan çok önce keşfetmiş olan filozof ve doğa bilimcilerin hakkını yemekle suçlamaktadır. Darwin, sansasyon yaratan eserinde fikrî öncellerinin adını anmamakla büyük hata yaptığını fark eder. Kuramının arka planında yer alan tüm doğa filozo

ŞAİRİN ELBİSESİDİR ŞİİR Elinizdeki bu kitap, Bilimin İzi adını taşımaktadır; Türk dili ve edebiyatı sahasının önemli hocalarının yazılarıyla taçlanmış bir kaynak eser konumundadır. Bununla birlikte, Türk halk edebiyatı çalışmalarıyla kıymeti tartışılmaz hocamız Prof. Dr. Pakize Pervin Aytaç'a bir armağan hüviyeti taşımaktadır. Prof. Dr. Pakize Pervin Aytaç, hem tasavvuf literatürü ile ilgili, hem de halk hikâyeleri ve kitâb-ı mensur realist İstanbul hikâyeleri konularında yapmış olduğu araştırmalarla, neş

Tarih; dün, bugün ve gelecek arasında kurulmuş en sağlıklı diyalogdur. Bu diyalog ne kadar güçlüyse geleceğimiz o derece parlak olacaktır. Parlak bir gelecek için yaşananları doğru bir şekilde aktarmalıyız. Dünyadaki en değerli varlık insandır. İnsana dair her eylem bir düşüncenin ürünüdür. Bu eylemler yaşamı olumlu ya da olumsuz yönde etkiler. Bu etki dün, bugün ve yarın arasındaki diyalogdur. Bu diyalog tarihi ortaya çıkartmıştır. Tarih insanoğlunun dünyadaki varoluş mücadelesinin açıklamasıdır. Bu

NESCO, Matrakçı'nın 450. ölüm yıldönümü olan 2014 yılını ?Matrakçı Nasuh yılı" ilan etmişti. Matrakçı, Avrupa'da yaşanan Rönesans'ın belki de Osmanlı'daki yansımasıdır. Yaptığı çalışmalarıyla, çağının önde gelen pek çok ilim adamı ve sanatçısından aşağı kalır bir yanı yoktur. Sadece iyi tanıtılmamış ve incelenmemiştir. Sadece Matrakçı değil, onun gibi birçok bilim adamı tarihimizin tozlu raflarında tanıtılmayı beklemektedir. Prof. Dr. Salim Aydüz Osmanlı Devleti gerçekten bilimde geri miydi? Padişahlar ta

Son yıllarda tarih bilgisi dalının olağanüstü bir ilgi gördüğünü söylemek sır değil. Ancak bu ilgi, tarihçiliğin kendi bünyesinde / yolunda geliştidiği konu ve yöntemlerde işlenmiş alan olmaktan çıktı. Politik söylemlerde fazlasıyla yer aldı; medya dünyasında cesaretle(!) yön verildi; yaygın / vulgarize tarihçiliği de aşan yayın ve söylemlerle kolayca kullanılabilir ve istismar edilir bir duruma getirildi; müşterisi çoğaldı. Okul kitaplarında iktidarın dayanak aradığı biçimlere sokuldu; medyada savaş narala

Bu çalışmada esas olarak, İmparatorluk tan Cumhuriyete geçiş sürecindeki kurumsal tarihçilik faaliyetleri incelenmekte olup genel olarak tarihçiliğin bu süreç içindeki yeri sorgulanmaktadır. Türkiyede kurumsal tarihçiliğin ilk adımı olan ve İkinci Meşrutiyet döneminde kurulan Tarih-i Osmani Encümeninden Cumhuriyet idaresinin kurduğu Türk Tarih Kurumu na geçiş süreci, diğer tarih çalışmaları ile birlikte incelenmektedir. Ayrıca döneme damgasını vurmuş tarihçilerin ,bu kurumlar dışındaki faaliyetleri mümkün o