Bu kitabın temel amaci Islam tefsir geleneğinde akli tefsir hareketinin onculeri olarak kabul edilen Mutezile'ye Imam Maturidinin yönelttiği eleştirilen tespit etmek ve bu tespitten hareketle Imam Maturidi ile Mu'tezili soylemin tefsir paradigmalan arasındaki ayrışma zeminini ortaya koymaktir. Imam Mâtüridi, Mu'tezili akilciliğin somut bir şekilde kendisini gösterdiği ve bu yönüyle Mu'tezite'nin ayırıcı vasfı haline gelen hemen tüm konularda Mu'tezile'ye çok ciddi eleştiriler yöneltmiştir. Söz konusu eleşti

Düşünce tarihi; insan özgürlüğünün fiziksel, davranışçı, genetik, kültürel ve teolojik determinizmin çeşitli türleriyle sorgulandığı ve tasallut altına alındığı pek çok örnekle doludur. İçinden geçmekte olduğumuz yüzyılda ise sinirbilimin baş döndürücü bulguları, bu yaklaşıma yeni imkanlar sunmakta ve listeye nörobiyolojik determinizmi ilave etmektedir. Böylece zaten sınırlı kabul edilen insan hürriyetinin varoluş istirabı sürmekte; özgürlüğe yönelik her yok sayış girişimi bir trajediye dönüşmektedir. Zira

Kahvehanelerde, sokakta, sosyal medyada hatta televizyon programlarında sağdan soldan duyduğu komplosal görüşleri fazla sorgulamadan benimseyen ve tekrarlayan, bunu yaparken zaman zaman kendi kendileriyle de çelişen insanlar (negatif-genellemecilerin zihnindeki, gerçek hayatta da örneklerini bulabileceğimiz komplo teorisyeni imgesi: homo conspiratus) rasyonel yeteneklerine başvurmayan vasat tipler olarak görülebilir. Ancak onları işaret parmaklarıyla göstererek alaycı ve kibirli bir tavır eşliğinde "komplo

Mâturîdîliğin Kur’ân ve Sünnet’i akla tâbi kılan “akılcı” bir mezhep olduğu, Mâturîdîlerin de “Mürciî” ve “Ehl-i Rey” düşüncesini temsil ettiği çeşitli çevreler tarafından farklı amaçlarla gündeme getirilen bir iddiadır. Elinizdeki eserde bu iddia, nübüvvetin en önemli konusu olan “mûcize, kerâmet, nüzûl-i Îsâ” bağlamında Ebû Hanîfe, Mâturîdî, Rüstüfağnî, Nesefî, Sâlimî ve Saffâr’ın da aralarında olduğu önde gelen Hanefî âlimlerin eserleri esas alınarak tarihsel bir sıralama ve nesnel bir metotla araştırılm

İnsan tınısını yitirdi. Modern dönemin insana bütün yapıp ettiklerini bu tek cümle ile özetlemek mümkün. Tını, dikey boyutta Âdem’e bahşedilen ve onu tüm mahlukat karşısında eşsiz kılan bir nevi şahsına münhasırlıktır. Bu özgün anlam ile varlık sahnesine adım atan insanın yeryüzünde üstlendiği halifelik de bir yandan mezkûr tınıyı ikame etmeye matuf bir şekilde dikey rabıtayı her daim diri tutmayı, öte yandan da yatay boyutta yaşama sanatı dâhilindeki ilişkilerini tını temelli inşa ederek mahlukatla olan mü

Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde belirlenen hedef ve yöntemler çerçevesinde Müslümanların büyük fetih hareketi, Hz. Ebû Bekir (r.a.) döneminde başladı. Hz. Ömer (r.a.) döneminde Sâsânîler tümüyle yıkıldı ve Akdeniz'in hâkimi Roma'nın siyasi ve ticari düzeni altüst oldu. Perslere ait bir eyalet olan ve başkent Medâin'in de bulunduğu Irak, bu büyük fetih dalgasında Müslümanların girdikleri ilk bölgeydi. Irak'ın fethi hem Sâsânîlerin yıkılmasının hem de Şam fetihlerinin başarıya ulaşmasının zeminini oluşturmuş

Çağımızda, din ve toplum ilişkileri açısından ortaya çıkan evrensel boyuttaki büyük sarsıntıya paralel olarak, bütün dünyada, din olaylarının bilimsel, özellikle de deneysel ve sosyolojik incelenmesine duyulan ilgide kayda değer bir artış gözlenmektedir. Ülkemizde de toplumumuzun karşı karşıya bulunduğu çok hızlı ve köklü toplumsal değişikliklere paralel olarak geleneksel din anlayışları, dinî yaşantılar, tutum ve davranışlarda ciddi sorunlar kendini göstermekte; bunların sağlıklı teşhis ve çözümlere kav

Yazarlar: Sadettin Ökten Mustafa Kara Savaş Barkçın Metin Önal Mengüşoğlu Nebi Bozkurt Tahsin Özcan Mehmet Genç Kemal Sayar Ömer Tuğrul İnançer "İnsan, medeniyet tasavvurunu eylemler üzerinden görür. Bilinmelidir ki her eylemin ardında ona hayat veren bir değer vardır. Değerler, kendi içinde tutarlı bir sistem oluşturduğu için bunlardan doğan eylemler de çelişkisiz bir bütünlük içerisindedir. Toplum, tarihin bazı devrelerinde kendi değerlerinden biçim üretemediğinden dolayı yabancı medeniyet tas

Büyük anlatılar öldü, artık kullanıcıya özel üretilen hikâyelerle sarılı etrafımız. Büyüsünü yitiren ama kullanıcı verilerinin yeniden yorumlanmasıyla efsunlanan bir zamandayız. Dijitalliğin her şeyi değiştirdiği konuşulsa da sanata ne yaptığını çok az soruyoruz. Sanatın özünü dönüştüremeyen bir dijitallik hayatın anlamına dokunabilir mi? Bilginin her yerde olmasından ziyade, muhatabına nasıl ulaştığı, düşünce kalıplarını şekillendirmez mi? Hakikat sonrası zamanlarda habere mi maruz kalıyoruz yoksa kurgu

Ey sultan! İnsanın kalbinde marifet ve itikattan olan her şey imanın köküdür. İnsanın yedi uzvunda adalet ve itaatten doğan her şey imanın dalıdır. Dalın zayıf olması kökün zayıflığına işarettir. Böyle bir dal ölüm anında payidar olmaz ve düşer. Amel, imanın belirtisidir. İmanın dalı olan ameller haramlardan uzak durmak ve farzları yerine getirmektir. Bu da iki kısımdır. Biri seninle Cenab-ı Hak arasındadır; namaz, oruç, hac ve zekât gibi… İçkiden sakınmak, haramdan uzak durmak da böyledir. Diğeri seninl

“Estetik teorisini, sanat ismi verilen ebedî bir objenin doğası hususunda ahlaki değerleri araştırma ve şerh etme teşebbüsü olarak görmüyor, aksine estetik teorisinin sanatçıların kendilerini içinde buldukları bazı durumlardan kaynaklanan bazı problemler üzerine düşünülerek çözümlerine ulaşma teşebbüsü olduğunu düşünüyorum. Bu kitapta yazılmış her şey, sanatın durumu üzerinde doğrudan yahut dolaylı bir pratik etkisi olacağı inancıyla ve başta sanatçılar olmak üzere sanata karşı duyarlı ve ilgili olan ins

Bazen bir hikmetli söz, bir anekdot insanın hayatını, düşünce ufkunu, zihniyetini ve her şeyini alt üst edecek güçte şok tesiri yapar. Bu yüzden bu tür hikmetli kıssalar bir aynadır, insanın iç dünyasını yansıtır. Bizden önceki yaşayanların halidir. Bize iyi veya kötü yönde örnek tarafları vardır. İbrettir, örnektir, uyarıdır, çağrıdır... Hikâyeler, öğüt verir, hikmeti anlatır, rehberlik eder, vicdani rahatlatır, hikmet ekseninde uyanmayı sağlar. Bu eserde insanın zihninde geçmişteki insanların şimşekler

Elinizdeki kitapta, İslam medeniyetinin güncel bir metafizik öğretiden mahrum olduğu modern dönemde bütünsel bir metafizik doktrin inşa etmeye çalışan ve perenyalist felsefenin (Gelenekselci Ekol’ün) en önemli temsilcilerinden biri olan sufi metafizikçi Frithjof Schuon ile onun en çok atıf yaptığı Müslüman düşünür olan İbn Arabi’nin metafizik düşüncelerinin karşılaştırmasını bulacaksınız. Frithjof Schuon bir “Ekberî” midir? Bazı Gelenekselci düşünürlerin “perenyalist” olarak yansıttığı İbn Arabi’nin görüşle

Ey Rabbim! Emirler, yasaklar, âyetler ve verdiğin hükümler sayısınca, Kalplerde meydana gelen düşünce, vesvese ve ilhamlar sayısınca, Bütün hareketler, sükûnetler, nefesler ve varlıkların renkleri sayısınca, Seçtiğin, kendine yakın eylediğin ve en güzel kelamı indirdiğin resûle salât olsun. (Salavât Kasîdesi, IV) Şeyh Muhammed el-Hazîn (1819-1890), Gavs-ı A‘zam Şeyh Abdülkâdir-i Geylânî’nin soyundan, şerif oldukları da rivayet edilen bir şecereye sahiptir. Hz. Pîr Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin pergel metafo

Memlûk hakimiyeti altındaki Kahire'de Hanefî mezhebinin başmüftülüğü görevine kadar ilerlemiş olan Bergamalı Muhyiddin el-Kâfiyeci, tarih usûlü alanında -bilinen- en eski eseri telif etmiştir. Onu önemli kılan, evrensel anlamda bir tarih usûlü ortaya koymaya çalışması, tarih yazımı konusunda tutarlı bir yöntem teklif etmesi ve bu yöntemin tarih bilgisinin değerini tesbit etmek için bir kriter teşkil etmesidir. Kâfiyeci'nin tarih anlayışının ele alındığı bu eserde yine aynı müellifin (el-Muhtasar fî İlmi't-T

Modernleşme Kuramı, en özlü ifadesiyle, modern Batılı sosyal bilimcilerin modern olmayan toplumlar için yazdığı sosyolojik reçetenin adıdır. Eğer bugün toplumsal mühendislik diye bir şeylerden bahsediyorsak bunun duayenleri modernleşme kuramcılarıdır. Modernleşme Kuramı, Ikinci Dünya Savaşı sonrasında ABD'nin önde gelen üniversitelerinde geliştirilmiş teorik bir çerçevedir. Homojen bir çerçeve olmamakla birlikte Batılı sosyal bilimcilerin Batı-dışı toplumlara bakışlarına yön vermiş ve hâlâ yön veren bir par

Dinler tarihi alanında akademik çalışmalarıyla tanınan Kürşat Demirci, elinizdeki bu eseriyle tarih boyunca ortaya çıkan Dinler Tarihindeki meseleleri, bu meselelere yaklaşımların temel mantığından yola çıkarak tartışır. Dinler Tarihi araştırmalarındaki tasvirî yaklaşımlara teorik bir zemin kazandırma gayreti ile kaleme alınan bu eser; kutsal, mitoloji, semboller gibi dinî fenomenler üzerine çalışan sosyal bilimleri de ilgilendiren ilginç tespitlerde bulunuyor. Yazara göre, dinler tarihi çalışmaları mila

Çağdaş epistemoloji, sadece içinde bulunduğumuz çağda üretilen bilgi teorilerinden dolayı ayrı bir isim almış değildir; bu özel isimlendirmenin esas nedeni, bilginin nitelik ve şartlarına ilişkin analitik yönteme sahip olmasıdır. Buna göre bilgi, artık ne mutlak dogmatizm (klasik epistemoloji) ne de mutlak şüpheciliğin (modern epistemoloji) konusudur. Bu ikisi arasında yer alan analitik yöntem, özneyi, içinden çıkmak için kendince bir yol bulmak ve bunun için de, deyim yerindeyse, yolun sonunu değil de bir

İslâm dünyası, yapılan fetihlerle birlikte yabancı kültürlerle karşılaşınca İslâm’ın en önemli inanç esaslarından biri olan nübüvvet meselesi ciddi anlamda tartışılmaya başlanmış, İslâm’ın ruhuna aykırı fikirler tezahür etmiştir. İslâm bilginleri, nübüvveti inkâr eden bu fikirlere karşı reddiyeler yazmıştır. Bu meyanda yazılan en en önemli eserlerden birisi İbnü’n-Nefîs’in Fâzıl bin Nâtık adlı eseridir. Eser, nübüvvetin ispatı ve gerekliliği konusunda yazılmış en özgün kitaplardan biridir. O, eserinde