Bu çalışmada, Hollanda sömürgeci gücünün medenileştirmeci iddiasıyla ortaya çıkan süreç karşısında Açe’nin mücadeleci bir duruş sergilemesi salt bir alternatif değil, aksine kendinde bir değer olarak anlaşılmalıdır. Bu durum, Açe’nin niçin modernleşmediğini sorgulamak ve ortaya çıkmayan modernleşmeme durumunu olumsuzlama yerine, bizzat sergilenen bu duruş sayesinde, Açe’nin Hollanda özelinde Batı modernleşmesine hem teoride, hem de pratikte eleştirisi olarak bakmak gerekir. Açe, Hollanda sömürge yapısı vası

Çinggis Han’ın miras bıraktığı geniş imparatorluk, kendisinin ölümünden kısa bir süre sonra iç savaşın eşiğine gelmişti. Çinggis Han’ın torunu Güyük Ka’an (ö. 1248) hazırladığı elit birliklerle Batu Han’ın üzerine askerî harekâta girişti ve yolda âniden ölmeseydi Moğol İmparatorluğu çok kanlı bir iç savaşa sahne olabilirdi. Fakat bu yıllarda Moğol soylu sınıfı içerisinde farklı düşüncelere sahip bir kişi, Çinggis’in torunu, Tuluy’un oğlu ve gelecekteki hükümdar Kubilay bulunuyordu. Moğol idealini, farklı bi

Dünya edebiyatında olduğu gibi Türk edebiyatında da şiirin edebî türler arasında en fazla yazılan ve okunan bir tür olduğu bilinmektedir. Bu, elbetteki şiirin biçimsel özelliklerinin ehemmiyetindendir. Fakat içeriğin şiire yansımasının ustalıkla yapılması da bu önemi artırmaktadır. Edebî ürünlerde, özel olarak da şiirde, sanatçının çevresi, tabiat, müşahhas ve mücerret kavramlar, metafizik hassalar, mistik ve tasavvufî yaşantı, inanç… ve sanatçı esere sirayet eder. Modern Türk Şiirinde Tasavvuf (Tanzimat’ta

Osmanlı dönemi Batı Anadolu’suna doğru çıktığımız tarihî yolculukta yolumuz Gediz ve Kula’ya, Yol’a yakın ve uzak iki kaza merkezine düşmüştür. Bu kitap işte bu yolculuğun bir hikâyesidir. “Usuldendir, kılavuzsuz yola çıkan yoldan çıkar” diye bilinmektedir ki bu sebeple çalışmada Batı Anadolu’daki iki kaza olan Kula ve Gediz’in sosyo-ekonomik ve demografik yapısını ortaya koyacak çok sayıda kılavuz/yol gösterici olduğunu söylemeliyiz. “Yola Yakın ve Uzak Olmak: Kula ve Gediz” örneğinde Kula yola yakın iken

Güçlü devletlerin gündeminde olan merkeziyetçilik, 19 yüzyılın başından itibaren Osmanlı Devleti için de önem taşımaya başladı. Sultan II. Mahmud, yeni eğilime ayak uydurmak istedi. Birçok alanda başlatılan modernleşme kapsamına bu yeni kavramın gereklilikleri de dâhil edildi. Bundan hareketle taşranın kontrol altında tutulması gerekiyordu. Tanzimat ile birlikte daha sistemli hâle getirilmeye çalışılan yapılanma kapsamında vilayetler düzenlendi ve vilayet nizamnameleri yürürlüğe konuldu. Aynı zamanda vali,

Bu eser, disiplinlerarası bir yöntem ile oluşturularak bir mezhep olan Şiiliğin İran için salt bir dini inanıştan çok daha öte anlamlar ifade ettiğini gösterme çabasındadır. Din ve mezhep olgusu birey, toplum ve devlet bakımından çok boyutlu bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bireylerin kimlik inşasında değerler, din, inanç, kültür, ideoloji, cinsiyet etkilidir. Özellikle din ve mezhep, bireylerin ve toplumların kendi kimliklerini tanımlamalarında en temel unsurlardan birisidir. Dinin ve mezhebin sadec

2020 yılının Kasım ayında ılık bir sonbahar günü, ailemle yaptığım olağan türbe ziyaretlerinden birinin yeni bir bilimsel çalışmaya kaynaklık edeceğini bilemezdim. Rahmetli dedemin vaktiyle överek ve saygıyla anlattığı bir ziyaretgâh olan Atalan Türbe’ye gitme fikri annemin, dedemin aziz hatırasına olan hürmetinden kaynaklanmıştı. Böylelikle hepimizin hayatında bulunan fakat pek azımızın doğru okuyabildiği tevafuklar silsilesi benim için başlamıştı bile. Peygamberimin kabir ziyareti yapmayı teşvik edici had

İnsanın bazı temel ihtiyaçlarını tatmin etmek için tesis edilmiş, örgütlenmiş usullerin, kuralların bütününe toplumsal kurumlar denir. Sosyolojide en önemli kavramlardan biri olan kurum, birçok sosyolog tarafından ele alınmış ve tanımlanmaya çalışılmıştır.

XIX. yüzyılda ulaşım altyapı ve araçlarına dair genel olarak Osmanlı coğrafyasında ve özel olarak İstanbul’da önemli proje ve uygulamalar gerçekleştirildi. Bu proje ve uygulamaların sonuçları sadece ulaşımı değil dönemin siyasi, sosyal, iktisadi ve kültürel tüm veçhelerini etkiledi. Özellikle de şehir içi ulaşıma dair olanlar, şehirlerin bahusus İstanbul’un yeniden inşa ve yapılandırılması sürecine tesir etti. İstanbul’da 1860’lı yılların sonu itibari ile başlayan ulaşım yatırımlarının şehirde hareketliliği

Tanzimat'tan sonra Batı tesirinde ortaya çıkan ve gelişen Yeni Türk Edebiyatı içinde, bilhassa Mekteb ve Servet-I Fünun Edebiyatı, çok kısa bir zamanda yeni bir devir ve çığır açarak Yenileşme dönemi Türk Edebiyatı'nda büyük bir tesir meydana getirmiştir. Bu çalışma, servet-I Fünun Edebiyatı'nın öncü şahsiyetlerinden olan ve Servet-I Fünun şiir estetiği'nin kurucusu olduğu kabul edilen Cenab Şahabeddin'in, devrinde büyük yankılar uyandıran şiirleri üzerinde üslupbilimi açısından yapılmış bir çalışmadır. Da

Bu kitapta Jön Türklüğün erken dönemi kabul edilen 1895-1902 yılları arasında Osmânlı İttihâd ve Terakki Cemiyeti bünyesinde çıkarılan Jön Türk neşriyatındaki imaj mühendisliği incelenmektedir. Osmanlı toplumu üzerinde etki meydana getirip II. Abdülhamid aleyhinde bir kamuoyu yaratma amacı güden Jön Türkler, en güçlü muhalefet silahı olarak gördükleri neşriyatı etkili bir şekilde kullanmışlardır. Halkı sivil kitle hareketine yöneltmek ve II. Abdülhamid iktidarına son vermek için çıkardıkları gazetelerde ve

Göç, insanlık tarihinin başlangıcından itibaren mevcut bir olgudur. Özellikle büyük ölçekte yaşanan göç olgusunun ortaya çıkardığı sosyal, ekonomik, kültürel ve idari değişimler tarihin seyrinde kırılmalara neden olmuştur. Bu minvalde Kavimler göçü ya da Oğuz göçleri örnek verilebilir. İnsanoğlunun yaşadığı mekânı terk etmesi kolay olmasa da buna sebebiyet veren siyasi, ekonomik, sosyal ya da dini temelli pek çok etmen vardır. Bu kadar çok yönlü bir olgu olması nedeniyle göç çalışmaları tarihten sosyolojiye

Türkiye’de 29 Ekim 1923’te kurulan cumhuriyetle birlikte Atatürk ilke ve inkılâplarının, CHP’nin altı ilkesinin ve yeni devlet yapısına ait her bir unsurun sanat ile ilişkisinin hangi boyutlarda gerçekleştiği, rejimin yerleşmesi ve kökleşmesinde edebiyatın ve edebiyatçıların üstlendikleri roller konusunda bugüne kadar yapılmış derli toplu çalışmaların sayısı çok azdır. Bazı ülkelerde genelde sanatın ve sanatçıların, özelde ise edebiyatın ve edebiyaçıların devlet tarafından yönlendirilmesinin ne kadar doğru

Bu çalışmada XVIII. yüzyılın sonu ve XIX. yüzyılın başında Osmanlı ve Avrupa diplomasisinde yaşanan gelişmeler ışığında 1809 tarihinde Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında imzalanan Çanakkale Antlaşması ele alınmıştır. İki ülke arasındaki barışa giden bu dönem Avrupa diplomasisinde yaşanan gelişmeler ışığında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu nedenle 1809’a giden bu süreçte hem Osmanlı Devleti’nde hem de Avrupa’da yaşanıp diplomatik karar alma mekanizmalarını etkileyen olaylar kronolojik sıra ve neden-s

Söz konusu yemek olduğunda herkesin söyleyecek bir sözü vardır. Ne yeriz, neyi severiz, neyi tercih etmeyiz?... Hangi yemek nasıl pişirilir, yemekte günün modası nedir?... Bireysel hayatın merkezinde herkes için aynı ölçüde önem taşımasa da yeryüzünde istisnasız her varlık, hayatını sürdürebilmek için yemeğe muhtaçtır. Bireysel ihtiyaçların toplum tarafından kabulü ise onaylanma ve reddedilme ihtimalleriyle iç içedir, çünkü insan yedikleri kadar yemedikleriyle de bir topluma, dine ya da gruba mensuptur. B

Roman için; yol boyunca gezdirilen ayna, gerçekliğin dile dökülen hâli, burjuva sınıfın itirafnamesi, modern bireyin eğlencesi, demokratik toplumun anlatıdaki uzantısı, uzun hikâye, İngiliz icadı ve benzeri tanımlamaları okumak için Batılı kaynaklara gitmekten başka seçeneğimiz yok. İtiraf etmek de lüzumsuz: romanı -varsa, teorisini de- “biz” icat etmedik. Pek çok kültür ögesiyle olduğu gibi, “karşılaştık” onunla. Batı’da roman yükselişine devam ederken gerçekleşti bu “heyecan verici” hadise bizde. On dokuz

"İslam Tarihi Kültür ve Medeniyeti" başlangıçtaki amacımıza uygun olarak siz okuyucularımıza sunmuş olduğumuz üçüncü büyük kaynak eserimiz olmaktadır. Günümüzde bu alanda birçok yayın bulunmakla beraber, Türkçemizde ne yazık ki çağdaş tarih metodunu kullanarak, ana kaynaklara inen ve İslam Tarihi'ni baştan sona ele alan, bütün İslam milletlerinin tarihine yer veren, gerek İslam'ın gerekse Müslümanların ortaya çıkardıkları medeniyetleri sergileyen derli toplu bir eser bulunmamaktadır. İşte biz bu boşluğu dol

"... İşte İslam Hukukunun kıymetini, müslüman olmayan bir kimsenin şahadetinde aramalıdır. O adam ki, açıkça "ben bir hıristiyanım ve dinme mutekidim; fakat hakiki bir hıristiyan, bütün insanlara bitaraf muamele edendir. İslam Hukukunu bu zaviyeden tamamen bitaraf olarak tetkik ettim ve en büyük hürmete şayan gördüm" demektedir. ... Ne yazık ki bizde, necdet-i fikriye ve ciyadet-i kalemiya sahibi adetleri sayılı bir kaç Hanefi Türk uleması istisna edilirse, İslam Şeriatı ve İslam Hukuku, kimse tarafından Sa