1908 yılında gerçekleşen “Genç Türk” devriminden sonra mizah dergileri halk arasında büyük ilgi gördü. Dergilerdeki karikatürler ve mizah yazıları, dönemin siyasî olaylarını nükteli bir biçimde yorumlayarak okurlara sundular. Dönemin karikatürlerine baktığımızda sosyal ve politik yaşamının bir görüntüsüyle karşılaşırız. Ama bundan neredeyse 100 yıl önce yaşanmış olan politik olaylar arasındaki bağlantıları yeterince bilmediğimizden bu karikatürlerin neleri ima ettiğini tam olarak anlayamayız. Osmanlı Karika

Batılı düşünürler 1550-1650 yılları arasında artık aradıkları her önemli gerçeği eski metinlerde bulabilecekleri inancından vazgeçtiler. Metin ile okuyucu buluşmasının hiçbir biçimi, bu değişimi denizde cereyan eden bir karşılaşmadan daha iyi izah edemez. Hint Adaları’nın tarihine ilişkin en özgün metinlerden birini yazan Cizvit José de Acosta kendi seyahat deneyimlerinin eskiçağ filozofları ile çeliştiğini fark eder: “Hint Adaları’na vardığımda şair ve filozofların “Sıcak Kuşak” ile ilgili yazılarını okumu

İnsanoğlu atış ve ateş ile çevreyi belirli bir uzaklıktan değiştirebilen tek canlı türü. Bu iki yeteneğimizle tarihimizin ve dünyadaki evrimin akışını değiştirdik ve sonunda uzaya çıkmayı becerdik. Bu yetenek insanoğluna, kullandığı aletlerin boyutuyla kıyaslanması imkansız bir güç verdi. Clovis avcısı Kuzey Amerika´nın son mamutunu mızrakla; Siyonist bir fanatik, Yitzhak Rabin´i tabancayla; Wernher von Braun Londra´yı roketle vurmuştu. Benzer şekilde Usame bin Ladin´in adamları da 11 Eylül 2001´de kaçırdık

Dünyanın en büyük imparatorluklarından biri, Osmanlı İmparatorluğu, birkaç yıl gibi kısa bir zaman dilimi içinde çöktü. Öyle bir imparatorluktu ki bu, Bourbon ve Napolyon Fransası’ndan, Avusturya-Macaristan ve Rus İmparatorluklarından çok daha uzun bir süre yaşamayı başarmıştı. Bu çöküşle birlikte yerini aralarında Türkiye, Irak, Suriye, eski Ürdün, Filistin ve ?sonradan Suudi Arabistan’ın parçası olan? Hicaz da dahil olmak üzere bir dizi farklı ve sorunlu krallık, cumhuriyet, şeyhlik ve manda yönetimi aldı

Teçhizat, ateşli silahlar, eğitim, askeri istihbarat, ulaşım ve nakliye teknolojisi, taktik ve strateji... Askerlik ve savaşla ilgili, kuramda ve uygulamada hemen her şey başlangıçta çok sade ve değişmezdi. 1840’larda bile Fransız piyadesi 1770 tasarımı tüfekler kullanıyordu. 1870’de bir Fransız süvari generali , coğrafya ve topografyadan küçümseyerek söz ediyordu. Prusya topçusu öylesine isabetsiz atışlar yapıyordu ki, çevre yollardan geçenleri bir nöbetçiyle uyarıyorlardı. Savaş anlayışı ve teknolojisinde

Macar tarihçi Gábor Ágoston anlatıyor: “Osmanlılar ateşli el silahları kullanmaya II. Murad’ın saltanatı sırasında başladılar, ancak geniş çaplı kullanım II. Mehmed döneminde gerçekleşti. 1500’de yeniçeriler tüfeğin kullanımında iyice ustalaşmıştı. II. Bayezid, yeniçerilerin sayısını artırıp hepsini daha da etkili silahlarla donattı. Yeniçerilerin iki tip silahı vardı: Kuşatma savaşlarında kullandıkları sekiz kenarlı ya da silindir namlulu, ateş borusu 130-160 cm. uzunluğunda ağır fitilli tüfekler ve 1526 M

“MÖ 50 yılı. Galya tamamen Roma işgali altındadır... Hemen hemen...Yenilmez Galyalıların yaşadığı küçük bir köy işgalcilere hâlâ kafa tutmaktadır...” Asteriks çizgi romanları işte bu Galya köyünde başlar, herkesin katıldığı bir şölenle de sona erer. Burada küçük Galyalı Asteriks ve onun iriyarı arkadaşı Oburiks’in dünyasıyla tanışırız. Asteriks ve Roma Dünyası’nda birçok tarihçi, Asteriks, Oburiks ve Büyüfiks’in maceralarından yola çıkarak bizi Roma dünyasının renkleriyle tanıştırıyor. Kleopatra’nın Büyüfik

Mızraklı balta İsviçre askerlerinin en gözde silahıydı. 2.5 metre uzunluğundaki bu balta silahların en ağırı olmasının yanı sıra, en öldürücüsüydü. Silahın baş kısmı sivri bir uçla sonlanıyor, bu ucun ön kısmında keskin bir balta, arka kısmında güçlü bir kanca bulunuyordu. Alplerdeki çobanların güçlü kollarıyla savrulduğunda miğferleri, kalkanları ya da zırhlı ceketleri mukavva gibi yarıp geçiyordu. Açtığı korkunç yaraların görünüşü en yürekli düşmanı bile dehşete düşürebilirdi. Bu silahla bir darbe vuruldu

18. yüzyılın yeme içme ustalarından Jean Anthèlme Brillat-Savarin ünlü bir özdeyişinde şunu söylüyor: “Bana ne yediğini söyle; sana nasıl biri olduğunu söyleyeyim.” Bu bilgece deyişe sözcüğü sözcüğüne uyan ünlü oyuncu Edmund Kean’ın, oynadığı rollere uyan yemekler yediği söylenir: Eğer âşık erkeği oynuyorsa koyun eti, bir katili oynuyorsa sığır eti, bir zorbayı oynuyorsa domuz eti yermiş. Gerçekten de yemek pişirmek ve yemek, yaşamanın gereğinden çok öte bir şeydir. Yediklerimizi tanımlama, hazırlama ve yem

İstanbulun ana tören güzergâhı, sultanların gösterişli alaylarının, önemli paşaların günlük geçişlerinin sahnesi, bugün Divanyolu diye andığımız bir caddeden ibaret değil, Topkapı Sarayından kent surlarına kadar uzanan bütün bir sokak sistemiydi. Burası, başka birçok Batı ya da Doğu kentinde olduğu gibi, kentin en başta gelen ticari ve anıtsal simgelerinin, hepsini ya da çoğunu içinde toplayan bir ana cadde değildi. Neredeyse beş kilometrelik kıvrımlı güzergâhı fazlasıyla uzundu. Yoğun nüfuslu ve iktisadi a

Sıradan bir gözlemci bile Osmanlı topraklarında Saraybosnadan Şama kadar herkesin kahveyi aynı tür fincanlarla içtiğini, konuklarını halılarla ve minderlerle kaplı sedirlerde ağırladığını fark edebilir. Osmanlı toplumu birçok unsuruyla bir uyum yakalamıştır, maddi kültür de buna dahildir. Bu ortak maddi kültür imparatorluğun hayret verici derecedeki tutarlı toplumsal yapısını ortaya çıkaran etmenlerden biri sayılabilir. Üstelik maddi kültürde meydana gelen ağır ve bu yüzden de çok görünmeyen değişimin Osman

Konstantinopolisin fethinden sonra Batı Avrupa ile II. Mehmedin arası açıktı elbette; buna rağmen 1460larda ve 1470lerde Batı ile Doğu arasındaki kültür alışverişi gelişti. Bazı Avrupalılar yıllarca Osmanlı sarayında yaşadı. Venedik doçunun bir dönem için Gentile Belliniyi Fatih Sultan Mehmede gönderdiğini biliyoruz. Ayrıca, o sırada yeni bir saray yaptırmakta olan Mehmed, bu yapının bezenmesine yardımcı olmak üzere uygun bir sanatçının gönderilmesini Napolili I. Ferranteden rica etmiş, böylece Costanzo da

Osmanlı adli teşkilatının temel taşı olan kadılar, bulundukları yerin hâkimi olduğu gibi aynı zamanda belediye başkanı, emniyet amiri ve halkın her konuda başvurabileceği sosyal güvenlik makamıydı. Osmanlı Devleti´nin en önemli yargı organı olan şer´iye mahkemelerinde görülen davalar ve sonuçları kadı defterlerinde yani şer´iye sicillerinde kayda geçiriliyordu. Dolayısıyla kadıların yetki alanlarındaki halkın, yani taşrada, şehir ve kasabalarda oturanların gündelik yaşamını yakından ilgilendiren en güvenili

18. yüzyılın ikinci yarısından başlayan ve 19. yüzyılın ilk yarısının sonlarına uzanan süreçte Osmanlı dış ticaret yapısı bir dizi etki altında dönüşüm geçirmeye başladı. Osmanlı İmparatorluğu bu dönemde yavaş yavaş ithalatçı bir kimliğe doğru evrildi. Avrupa´nın mamul malları yavaş ama kararlı bir şekilde Osmanlı pazarlarında görünmeye başladı. Osmanlı halkı batının yeni ürünleriyle tanıştı. Bu ürünlerin bazıları halkın daha önce bildiği ama batılı uluslar tarafından geliştirilerek ya da düşük maliyetle ür