Çağdaş Temel Kuramlar, 20. yüzyılın ikinci yarısında, bilhassa Anglosakson toplumbilim geleneğine hâkim ampirik ve pozitivist yönteme itiraz olarak ortaya çıkan yaklaşımları ele alıyor. Doğa bilimlerinin, toplum bilimlerinin pratiği için uygun bir model sunduğu varsayımı karşısında ortaklaşan bu yaklaşımlar, beşeri bilimlerde Teoriye geri dönüş olarak inceleniyor. Gadamer, Derrida, Foucault, Kuhn, Rawls, Habermas, Althusser, LéviStrauss ve Annales Tarih Okulu, her biri kendi alanında uzman kişiler tar

Ulrich Beck, son yıllarda uluslararası literatürde ilgi gören sosyal bilimcilerden biri. Saptamalarının, önerilerinin yanında kuru akademik üslubun dışına çıkan -kimi eleştiricilerine göre fazla `oyuncaklı`- diliyle de dikkat çekiyor. İçinde yaşadığımız, postmodernlik başlığı altında toplanan olguları başka bir gözle görüyor Ulrich Beck; bu dönüşümleri, modernliği, özgürleştirici bir ufka doğru tazelemeye, canlandırmaya dönük yenilikçi bir bakışla analiz ediyor. Uygarlığın ekolojik açıdan kendi mahvını hazı

Frankfurt Okulu/Eleştirel Teorinin yeni kuşak araştırmacılarından Helmut Dubiel, 80lerin başından beri siyasetin teorisine ve pratiğine damgasını vuran Yeni Muhafazakâr akımın düşünsel kaynaklarını vukufla ortaya koyuyor. Yeni Muhafazakârlığın yeni görüşleri, kültür, demokrasi, eşitlik, refah, sınıf ve ilerleme gibi hassas konularda, bir yandan iyice eski köklere dayanıyor; diğer yandan, onları sahiden yeni kılan bir güncel bağlam da var. Bu bağlam, çağdaş kapitalizmin, Sosyal Refah Devletini işten çıkartma

İktisat bilimi ille her zaman asık suratlı olacak diye bir kural yok ya! Laurent Cordonnier, Toambapiklerde Ekonomi adlı kitabında, iktisadın belli başlı fenomenlerini kurgusal bir ada topluluğu üzerinden hikâye ederek anlatmayı deniyor. Kendi halinde huzurlu bir tarımsal ekonomi, ileri bir kapitalist topluma dönüşmeye çalışıyor ve tabii bu, hiç de kolay olmuyor. İlgi çekici ve belki tanıdık, hayli ciddi bir sürü sorun çıkıyor ortaya. Masalın kahramanı ve bu dönüşümün öncüsü, IMF, Dünya Bankası gibi kürese

Almanyada politik tiyatronun bir altbaşlığı olarak alınabilecek belgesel tiyatronun öncülerinden ve teorisyenlerinden biri olan Peter Weiss, Direnmenin Estetiğinde, 1937-1944 yılları arasındaki anti-faşist direnişi ve bu direnişin içinde yer alan gerçek kişilerin öykülerini/yaşantılarını merkez alarak, isimsiz bir Ben Anlatıcının (sınıf bilincine sahip aydın bir işçinin) bakış açısıyla, tarihi, Antik Yunandan bu yana sanat ve siyaset düzlemlerinde yeniden kuruyor. Direnmenin Estetiği gerçekliğin verilerinde

Çoğunlukla yüzeysel yaklaşımların, neredeyse kutsallaştırıcı tavırların loşluğunda değerlendirilen Aydınlanma felsefesi üzerine, derinleştirici soruların izini süren kısa ama yoğun bir çalışma, Aydınlanma Düşüncesi... Oluşumu ve sonuçları üzerinden, çok yönlü karakteriyle, temel esaslarıyla, toplumsal temelleriyle Aydınlanma felsefesi. Özgül bağlamları içinde Fransız, Alman, İngiliz (ve İskoç) deneyimleri... Ahmet Çiğdemden, hem konu üzerine temel bilgileri özetleyen hem de eleştirel nitelik taşıyan bir elk

Norbert Elias´ın başyapıtı Uygarlık Süreci, insanbilimleri literatürünün, onun ötesinde modern düşüncenin öncü ve kalıcı ürünlerinden biriidir. Bu eserdeki zengin analiz, toplumsal yapıların ve kişilik yapılarının uzun dönemli değişimlerine ışık tutmaya çalışarak, sosyolojini, onunla beraber (sosyal) psikolojinin ufkunu genişletir. Elias´ın gayreti, toplumsal değişimin, -neredeyse metafizik nitelikli- otomatik evrim/ilerleme tasarımlarına sığmayan, sahiden karmaşık ve sahiden uzun erimli bir macera olduğunu

Askerlik yapmayana adam denmez: Herhalde Türkçenin en basınçlı sözlerinden biri bu. Askerlik ve erkeklik Birbirlerini takviye eden iki güçlü kimlik, birbirine dolanan iki hegemonik ideolojik söylem. Bu söylemlerin işleyişini çözümlemek, militarizmi anlamanın ve sorgulamanın da şartı olmalı. Militarizm sadece büyük politika düzleminde hüküm sürmüyor çünkü, askerlik ve erkeklik deneyimleriyle ve anlatılarıyla kendini gündelik hayatta yeniden üretiyor. Erkek Millet Asker Millet, işte böyle kılcal damarlara nüf

Biyopolitika, 11 Eylülden sonraki teröre karşı savaş, neo-liberalizmin doğuşu, ırkçı ideolojiler ve soykırım politikaları, çevre meselelerinin idaresi, kök hücre araştırmaları, insanı kopyalama ve insan genom projesi türünden biyotıbbi ve biyoteknolojik yenilikler gibi oldukça farklı konular üzerine düşünmek için bir araç oldu. Rolünü çok da abartmadan biyopolitikanın pek çok tartışmada iktidarın günümüzdeki biçimlerini çözümlemek ve eleştirmekte hayat ile ölüme, ırk ile toplumsal cinsiyete, beden ile doğay

Uzman bir akademisyen grubu tarafından hazırlanan bu yapıt, bugüne değin yazılmış en hacimli ve ayrıntılı Türk Dış Politikası kitabıdır... Ama bu üç ciltlik çalışma yalnızca meslekten olanlara, uzmanlara hitap etmiyor. Çünkü onu anlamak için uluslararası ilişkiler eğitimi görmüş olmak gerekmiyor; meraklı bir okur olmak yeterli. Öncelikle, uzmanlık jargonundan kaçınarak, rahat bir dille kaleme alındı. İkincisi, dış politika, toplumsal olaylarla, iç politikayla ve uluslararası gelişmelerle harmanlanmış biçimd

Ahmet Demirel, Tek Partinin İktidarında 1923-1946 arasındaki tek parti döneminin tarihini seçimler ve milletvekilleri üzerinden ele alıyor. İsim isim, bölge bölge milletvekillerini inceliyor, seçim süreçlerini analiz ediyor, Cumhuriyeti kuran siyasi elitin portresini kapsamlı sorularla çiziyor: Cumhuriyetin ilk meclislerinde görev yapan milletvekilleri kimlerdi? Hangi sosyo-ekonomik kökenlerden geliyorlardı? Eğitim durumları neydi? Daha önceki meclislerde görev almışlar mıydı? Kaç kez seçildiler? Türkiye C

İletişim Yayınları 30. yılını deviriyor. 12 Eylül 1980 askerî darbesinden üç sene sonra kurulduk. Kuruluş hikâyemizi anlatırken hep 12 Eylül'le başlıyoruz lafa. Çünkü biz, askerî diktanın kâbusundan kurtulmaya, topluma giydirilen deli gömleğini yırtmaya çalıştık. Demokrasiye, özgür iradeye, insan onuruna, vatandaşlık ve insanlık fikrine alan açılmasına katkımız olsun istedik. Elimizden geldiğince yayın yoluyla yapmaya giriştik bunu. 12 Eylül öncesi, bizim için bir nostalji konusu değil, gölgesi bugünlere

Titanic neden hatırlanıyor? Bu büyük facia, tarihte benzeri yaşanmamış biçimde, üstelik eşzamanlı olarak tüm dünyada duyulmuştu. Telsizler, telgraf operatörleri, gazeteler an be an bu dramdan haberdar olabilmişlerdi. Gemiyi batarken izleyen yüzlerce kazazede tanıklıklarını anlatacak, Titanicin hikâyesi yine eşzamanlı bir ivmeyle her yerde bilinir olacaktı. Buharlı gemiler ve enerji kullanımıyla yolculuk süreleri azalmıştı; bu faciayla birlikte sadece ulaşım değil, iletişim sürelerinin de kısaldığı anlaşıldı

Radical Philosophy dergisi 20. yüzyılın son düzlüğünde radikal filozoflarla çeşitli söyleşiler yaptı. Marksizm, feminizm, post-kolonyal teori, edebiyat teorisi, eleştirel teori, radikal siyaset, queer teorisi ve psikanaliz bu sert tartışmaların çerçevesini oluşturuyordu. Judith Butler, Cornelius Castoriadis, Drucilla Cornell, Axel Honneth, István Mészáros, Edward Said, Renata Salecl, Gayatri Chakravorty Spivak, Cornel West, Slavoj iekin Radical Philosophy dergisinin editörleriyle yaptıkları söyleşileri bir

Hiç kimse, kamusal mutluluktan pay almadan mutlu addedilemez; hiç kimsenin, kamusal özgürlük deneyimi yaşamadan özgür olduğu söylenemez ve hiç kimse, kamusal iktidara katılmaksızın ve orada bir pay sahibi olmaksızın mutlu ya da özgür olamaz. Devrim bir başlangıçtır; fakat şiddetle yoğrularak savaşa yaklaşan ve siyasal alanın dışına itilen bir devrim, yıktığı tiranlığın yerine yeni bir tahakküm odağını geçirmekten kaçabilir mi? Devrim, halkın iktidarını getirecek bir araçtır; fakat halkın tam katılımını enge

Daha önce İletişim Yayınlarından Kapitalizm Ahlaki midir? adlı kitabı çıkan André Comte-Sponville Fransada çok satanlar listesine giren bu kitabında erdem konusunu ele alıyor: Erdem nedir? Harekete geçen ya da geçebilen bir güçtür. Örneğin, bir bitkinin ya da ilacın erdemi iyileştirmektir, bıçağınki kesmek, insanınki insanca istemek ya da davranmaktır. Çöplemenin erdemi baldıranınkinden farklıdır, bıçağınki çapanınkinden farklıdır, insanın erdemi kaplanın ya da yılanınkinden farklıdır. Bir varlığın e

Geçtiğimiz yüzyılın en önemli özgürleşme kuramlarından birini sunan Umut İlkesi, hem Frankfurt Okulu ile bağıntısında hem de Sartreın da içinde yer aldığı Marksist Hümanizm akımı içinde tanımlanagelen ama her zaman aykırı olan bir filozofun, Blochun ana eseridir. Tanrıtanımaz bir dinin içinden konuşan, zamanla/tarihle peygamberâne bir ilişki kuran, bir umut ve gelecek felsefesini, gelecek bir özgürlük krallığı düşünü sunan Blochun ütopyasının sosyalist bir ütopya olduğunu biliyoruz. Ama onun reel sosyalizm

İnsanlığa karşı suçlar bireyi aşar; zira tek bir insana saldırıldığında bile İnsanlık hedeflenir, İnsanlık inkâr edilir. Kurbanın kimliği, yani İnsanlık, insanlığa karşı suçun özgüllüğünü belirler. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, Erdemovic Kararı, 1996 Uluslararası hukukta 20. yüzyıl başlarında ortaya çıkan insanlığa karşı suç kavramı hem uluslararası suçlardan bağımsız bir kategoriye hem de soykırım, apartheid ya da zorla kaybedilme gibi diğer uluslararası suçlardan ayrı duran suçları da kapsa

Korku mu siyaseti yaratmıştır yoksa siyaset mi korkuyu yaratmıştır? Korkutan, korku ve korkan arasındaki ilişki mi siyasettir yoksa iktidar, meşruiyet ve itaat arasındaki ilişki mi korkudur? Tanrı mı korkuyu yaratmıştır yoksa korku mu Tanrıyı yaratmıştır? İnsan korkuya boyun eğmek için mi yaratılmıştır yoksa korkuyu yok etmek için mi vardır? İnsan insandan korunmak için mi korkuyu yaratmıştır yoksa insan insanın korkusu olsun diye mi yaratılmıştır korku? İnsan korkularının mı ürünüdür yoksa korkular insanla

Düşünün, sınıf kavramı ne denli çok biçimde kullanılıyor. Bazen sınıf krizinden söz ediliyor, böyle dendiğinde, ekseriyetle Marksizmin tıkandığı, varsayım ve çözüm önerilerinin arkaikleştiği iddia ediliyor. Endüstriyel işçi sınıfının çöküşü, yeni sağın yükselişi ve kaçınılmaz olarak solun krizinden bahsediliyor. Diğer yandan, bu güçlü eğilim ve manipülasyonlara cevap verenler yok değil. Dworkinin elinizde tuttuğunuz Sınıf Mücadeleleri kitabı bu tür çalışmalardan biri. Elbette sadece düz ve toptancı bir ceva