İslamofobi, 11 Eylül'den bu yana sayısız ayrım, ırkçılık, fiziki saldırı vakaları yanında İslam karşıtı kampanyalarla da katlanarak artış göstermiştir. 2006 Danimarka karikatür krizi ve Papa 16. Benedict'in Regensburg konuşmasını çevreleyen tartışmalar da ifade özgürlüğü, çok kültürlülük, dinî sembollere saygı ve dinler arası ilişkilerle alakalı bazı önemli sorunları ortaya koymuştur. Dinî özgürlüğün yanı sıra insan hak ve özgürlükleriyle alakalı temel ilkeleri ihlâl eden İslamofobik eylemler, birçok far

Küresel iş birliği mimarisinde geçmişten bugüne uzanan hayal kırıklıkları, hem uluslararası camiada hem de literatürde geniş çapta kabul edilen bir gerçeklik hâlini almıştır. Bu ise dünyanın insaniyetçilik ve kalkınma iş birliğinde acilen yeni bir anlayışa kavuşmasını gerektirmektedir. Öte yandan hayata geçirilmiş birtakım iyi uygulamalar göz önüne alındığında, hâlen bir umut ışığı mevcuttur. Türkiye'nin resmi kalkınma yardımlarındaki sıra dışı katkısı ve insaniyetçilik odaklı iş birlikleri, bu küresel aray

Elinizdeki kitap, insanlığın civilization bataklığında can çekiştiği, yeni bir medeniyet ve iktisat paradigması ihtiyacının konuşulduğu bir zaman diliminde, biri medeniyet diğeri iktisat başlığını taşıyan iki konuyu ele almaktadır. Medeniyet, bir toplumun değerler sistemi çerçevesinde ortaya koyduğu hayata dair etkinliklerin toplamıdır. İktisat, hayatta var olmanın mücadelesidir. Aynı zamanda medeniyetin pratiğidir. Her medeniyetin kendine has bir iktisat tasavvuru vardır. Bu gerçeklikten hareketle Medeniye

Bu kitapta bir araya getirilmiş yazılar, bizi kendi havasıyla kuşatan entellektüel ve bilimsel kaygılarla, dünya gerçeğinin farklı ritimleri ve değişik kesitlerine bütüncülük zaviyesinden yaklaşma cehdinin ürünleri olarak algılanabilir. Burada, insanı Ben ve onun tekevvün demetlenişini tanırken, kesinsizlik ve tesadüflere zar atılmaz; bilakis insan, iç realitesine ve dış varlık alanlarına doğru, gözden geçirilir; onun hakkında kusursuz bir tablo elde etmenin imkanı sınanır... Ve, "hiçbir şey diğeriyle alaka

İlimlerin tasnifi, âlemdeki varlık hiyerarşisi bağlamında bilgi, ahlâk, mutluluk teorileriyle ilgili bir konudur. İslam düşüncesinde kapsamlı bir ilim tasnifi İhsâ‘u'l-ulûm adlı eseriyle ilk önce Fârâbî'de görülür. Akıl gücü esas alınarak inşa edilen varlığa dair bilgi anlayışında ulaşılmak istenen hedef, eşyanın hakikatine dair tahkik edilmiş bilgiye ulaşmaktır. İlimleri daha çok kalp/keşf merkezli olarak tasnife çalışan Gazzâlî'de dinî bilginin önceliği ve ilimlere ahlâkî bir temel kurma düşüncesi bariz ş

Bu mektupların yazarı Mulay el-Arabî ed-Darkavî, 13. Yüzyılda, Şeyh Ebul-Hasan eş-Şâzilînin kurduğu Şâziliyyenin Fas kolu olan Darkavî tarikatının kurucusudur. Fas, Cezayir ve diğer Kuzey Afrika ülkelerinde tasavvufun gelişmesini sağlamıştır. Mulay el-Arabînin bazı müridleri sonradan şeyh oldular ve yeni kollara kendi adlarını verdiler. Medeniyyenin kurucusu olan Şeyh Muhammed Zafir el-Medenî bunlardan biridir. Türkiyede kayda değer bir etkisi olan el-Medenînin oğlunun, Sultan II. Abdülhamidin de şeyhi oldu

"...Kitaba adını veren Gülşen-i Hakîkat (Hakikat Bahçesi), geleneksel İslâmî bahçe sembolizminden alınmıştır. Kur'ân, bahçe sembolünü kullanarak Cennet'e Bahçe şeklinde atıfta bulunmaktadır. Dahası, Kur'ân-ı Kerîm, Cennet'in mertebelerinden bahsetmektedir. Sûfîler bu sembolizmden ilham almış ve Bahçeden sadece cennetvarî hakikatlerin farklı seviyelerini tasvir ediyor olarak değil, ayrıca genelde anlaşıldığı şekliyle Cennet'in ötesindeki İlâhî Hakîkat olarak bahsetmişlerdir. En yüksekteki Bahçe, Zât-ı İlâhî'

Sevgilinin kapısına dayanan dost içeriden gelen 'Kim o ' sorusuna 'Ben' diye yanıt verdi. Sevgili 'Git buradan çünkü burada tek kişiye yer vardır' dedi. Dost anladı ve geri döndü. Yıllar sonra pişti tekrar geldi ve kapıyı çaldı. İçeriden 'Kim o dendi. Dost 'Sen' dedi. Sevgili 'Mademki bensin gir içeri'dedi. Ben de varım demek kişiye günah olarak yeterlidir diyen anlayış ile var olmanın ne olduğunu anlatıyor Mevlana. Yok olarak ve 'hiç'lenerek var olmak bir bilinç halidir. Bilmenin asıl amacı amacın bilgisin

İslamofobi, 11 Eylül'den bu yana sayısız ayrım, ırkçılık, fiziki saldırı vakala- rı yanında İslam karşıtı kampanyalarla da katlanarak artış göstermiştir. 2006'da Danimarka'daki karikatür krizi ve Papa 16. Benedict'in Regens- burg konuşmasını çevreleyen tartışmalar da ifade özgürlüğü, çok kültürlü- lük, dinî sembollere saygı ve dinler arası ilişkilerle alakalı bazı önemli sorunları ortaya koymuştur. Dinî özgürlüğün yanı sıra insan hak ve özgürlükleriyle alakalı temel ilkeleri ihlâl eden İslamofobik eylemler

Sûfîlerce seyr ü sülûk olarak adlandırılan insan-ı kâmil olma süreci, Mevlânâ'ya göre bir benlik dönüşümüdür. Bu dönüşümle tüm var oluşu anlamlı kılacak temel hakîkatin farkına varılır. Mevlânâ?nın ilahî kimyâ dediği bu tekâmül sürecinde insan, doğasındaki ilahî sonsuzluğu aktif hale getirebilir. Kendi varlık potansiyelinin zirvesine yücelebilir. Doğu'da ve Batı?da birçok etüdün konusu yapılmasına rağmen Mevlânâ'nın insana dair bu temel öğretisi, günümüz insanına yeterince sunulamamıştır. İlgili sözlerinin

"Tek Gerçek"in Allah oldugunu öngören Tasavvuf, kimilerinin zannettigi gibi, Allah'ın "zatiyyet"i (l'Ipseite) ile alemin gayr-i hakiki (irréellle) "gayriyyet"ini (l'altérité) birbirine karıstıran Batı felsefesinin anladıgı anlamda bir panteizm degildir. Sûfilere göre alem, tek ilahi Hakikat içinde "gayr-i mevcudiyet"tir (non-existence); bu "gayr-i mevcudiyet" Allah'ın Mutlak Mümkünlügünün mütemmimi olan asıl cüz'üdür (partie intégrante): Bu, "Allah'ın essiz, benzersiz, ortaksız Tevhidinin" tasdikidir. "Mut

Paul Schrader, Sinemada Aşkın Üslûp başlıklı bu kitabında sadece film sanatının değil, sanatın birçok alanının maneviyatla kurduğu ilişkinin formuna dair derinlikli bir araştırmaya soyunuyor. Dreyer, Bresson ve Ozu gibi, ikisi Avrupa, birisi Japon geleneğinden gelen üç ayrı yönetmenin "maneviyatındaki" ortak unsurları bulmaya çalışarak bu unsurlar üzerinden "aşkın üslup" adını verdiği bir anlayışın "kodlarını" keşfetmeyi hedefliyor. Bu arayış içinde, Gotik sanattan Bizans ikonalarına, Zen sanatından, Hint g

Hadislerin, Inciller (kanonik-sinoptik-apokrif) ile karsılastırılması, Islam ülkelerinde bugüne kadar ihmal edilmis oldukça önemli bir konudur. Özellikle tefsir-tarih kitaplarında yer alıp "Israiliyyat-Mesîhiyyat" olarak adlandırılan rivayetlerin tedkikine dair Islam dünyasında pek çok çalısma yapılmıssa da, meseleyi arka plan bilgileriyle inceleyen ilmî mesailer son derece azdır. Özcan Hıdır'ın, "Hıristiyan Kültürü ve Hadisler / Zühd Hadisleri-Literatürü Özelinde" baslıgını tasıyan bu çalısması, kavramsal

Modern psikolojinin sunduğu insan tasviri, yalnızca parçacı değil, aynı zamanda acınacak haldedir de. Gerçekten insan, sanki hayvanîlikle ilâhîlik arasında bir yerdedir; ne var ki modern zihniyet, gerek felsefî gerekse de bilimsel olsun, insanın yalnızca hayvânî yönünü dikkate almaktadır. Biz ise, tam aksine, ilâhî yönüne de dikkate almak sûretiyle bu insan tasvirini düzeltmeyi ve dolayısıyla da tamamlamayı temenni ediyoruz; tabii ki, zaten imkânsız bir şey olan insandan bir tanrı yaratmayı asla düşünmeyiz

Toplumu, aileyi, eğitimi, siyaseti, ekonomiyi, zamanı, mekânı, hukuku, ahlâkı, toplumsal hayatın bütün yönlerini, farklı yer ve zamanlara göre değişiklik gösterse de etkilemeye ve yönlendirmeye devam eden din, günümüz küresel dünyasının/toplumunun önemli bir parçasıdır. Din, günümüzde sadece geleneğin, geleneksel sosyal yaşamın bir parçası değil, ayrıca değişimin, hatta hızlı değişimin, bu değişimde kendini gösteren kaosların, şiddetin, çatışmaların, savaşların, göçlerin, çatışma çözümlerinin, barışların ön

Kültür tarihimizin hemen her dalında bir dönüm noktası ve geniş anlamda bir kültürel değişme dönemi olarak nitelenen Tanzimat, Türkiye'ye laiklik anlayışının girmesi ve Modern Türkiye'nin laik temellerin oluşmasında etkin bir role sahiptir. Bu durumda Tanzimat Dönemi, Türkiye'de din-Devlet ilişkisi açısından bugün gelinen noktayı siyasî ve sosyolojik düzlemde anlayabilmek ve izah edebilmek için önemli bir dönemeç olarak önümüzde durmaktadır. Türkiye'nin Laikleşme Serüveninde Tanzimat bu dönemeci anlama çaba

İbn Hazm; edebiyat, hadis, dinler tarihi, dilbilim gibi oldukça farklı alanlarda eserler vermiş bir şahsiyettir. Bununla birlikte onun en belirgin vasfı, onun çok yetkin bir fakih ve usûl (metodoloji) alimi oluşudur. İslâm tarihinin önemli ilmî otoritelerinden biri olan İbn Hazm, Usûli'd-dîn adlı bu kısa, ama isminden çok söz edilen eserinde, dinin kaynakları hakkında kendi görüşlerini açıklıyor. İbn Hazm, bu eserinde özellikle ?kıyas'ı kıyas ehlini oldukça sert bir şekilde tenkit ederken, ?hadîs'in önemini

Hallâc-ı Mansûr, Bâyezîd-i Bistâmî, Ebu'l-Hasan el-Harak?nî, Ebû Sa?îd Ebu'l-Hayr ve Ahmed Gazzâlî gibi âriflerin söz ve görüşleriyle şekillenen ?Horasan tasavvuf mektebi"nin önemli özelliği, insanın Allah ve âlemle olan ilişkisini daha çok aşk, vecd, cezbe, cefâ, mihnet, fenâ vb. kavramlarla ifade etmesidir. İlâhî aşkın, geride başka hiçbir şey bırakmayacak şekilde sûfîyi eritip tüketmesi, vecdin tesirine girmiş ruhların fenâ' hâlinde ?bir"de kaybolmaları, ma?rifetin dilin ifade imkânına sığmayan yapısı ve

Aydınlanma çağdaş medeniyetin dönüşümüne son üç asırdır katkı sağlayan en önemli kavramların başında gelmektedir. İnsanlık tarihinin en eski kavramlarından biri olan din ile modernleşmenin ana kaynağı olan Aydınlanma arasındaki ilişki bu çalışmanın çerçevesini teşkil etmektedir. Temel amacımız, yeknesak bir felsefe sisteminden çok, felsefî, ahlâkî, sosyal ve siyasî bir dönüşüm ve toplumsal bir düşünce hareketi olan Aydınlanmanın temel dinamiğinin din ekseninde teşekkül ettiği iddiasını temellendirmektir. B

?Bütüncül bir açıdan yaklaşıldığında, Kur'ân-iman-evren-insan içeriklerinden oluşan büyük bir hakikat dünyasına atıf ve gönderimde bulunan; bu yönüyle de birbirlerini tamamlayıcı yazılar olarak ele alınabilecek olan makaleler, ilmî denemeler, aynı zamanda bize Kur'ân vahyinin ne denli kapsamlı, varoluşla derinden ilgili ve ona bitişik, bu sebeple de ne kadar dinamik olduğunu göstermektedirler. Çağımızın bilgi ve teknoloji düzeyi ışığında, her şeyin yeniden değerlendirilmeye alındığı; statik ve skolastik/d