Allah Teala Kur’an-ı Kerimde bizlere kendisini bütün kainatın mutlak yaratıcısı ve hakimi olarak tanıtmaktadır. Elbette bu kudret ve imkana sahip olmak yüce yaratıcıda çeşitli konularda tasarruf hakkı bulundurmaktadır. Bunlardan bir tanesi de hükmetme yetki ve otoritesidir. Bu yetki ve otoriteyi belirtmek için kullanılan hüküm kavramı Kur’an-ı Kerimde çeşitli lafızlar üzerinden zikredilmiştir. Bu lafızların geçtiği âyet-i kerimeleri doğru ve sistemli bir şekilde Kur’an bütünlüğü göz önüne alınarak ve surele

İbnü’l-Arabi, düşünce tarihinin en üretken yazarlarından biri olarak ön plana çıkmaktadır. Endülüs coğrafyasında başlayan yaşamı uzun seyahatlerle birlikte Orta Doğu’da son bulmuştur. O, 1240 yılında Şam’da vefat ettiğinde arkasında devasa bir külliyat bırakmış bulunuyordu. Etkileyici kişiliği ve bilimsel yetkinliği ona yaptığı seyahatler boyunca ciddi bir himaye desteği sağlamıştır. Metinlerinin çok yönlü karakteri yorumcularına ilham kaynağı olmaya devam etmektedir. Bununla beraber onun düşünceleri asırla

Kelam ilminin ilk doğuş dönemlerinde ortaya çıkmış olan Mu’tezile ekolünün, Allah'ın (c.c.) sıfatları konusunda geliştirdiği yaklaşım tarzları ve ortaya atttığı fikirler hem orijinaldir hem de kendilerinden sonra gelen hemen bütün kelam mezheplerini etkilemiş, onların fikrî ve metodik olarak şekillenmelerinde önemli rol oynamıştır. İslam inançları sahasında ilk defa akla müracaat edilerek çözülmeye çalışılan konuların başında sıfat-ı İlâhiyye ve müteşâbihâtın tevili konuları gelmektedir. Mu’tezile ekolünün

Şeyhulislam Mustafa Sabri Efendi ve Muhammed Ferid Vecdi Örneği Araştırmamız kelam ilmi açısından önemli bir kırılma dönemi olarak kabul edilen, yeni arayışların yoğun bir şekilde yaşandığı on dokuzuncu yüzyılda biri muhafazakar olup imani meseleleri geleneksel Ehl-i Sünnet çizgide müdafaa misyonunu benimsemiş, diğeri ise çağın inanç problemlerini delillendirme ve temellendirmeyi temel problem olarak addetmiş iki alimin nübüvvet, vahiy ve mucize konularına ilişkin serdettikleri görüşleri tebellür ettirmeyi

Medine döneminde zuhur eden münâfıklar, Peygamberimiz ve müminleri çok meşgul etmişler, Hz. Peygamber’i halkın gözünden düşürmek ve inananların önünü kesmek için ellerinden geleni artlarına koymamışlardır. İslam'ın zaferi karşısında da ganimetten pay alabilmek için müminlerin yanında yer alarak iman iddiasında bulunmuşlardır. Kur’an, bunların davranış ve özelliklerinden sık sık söz etmektedir. Tarih boyunca İslam toplumuna kambur olan bu taifenin, şerri, hile ve desiselerinden kurtulmak için onları iyi tanı

İslamiyet en başından itibaren kadın meselesi üzerinde hassasiyetle durmuş, kadının maruz kaldığı haksızlıkların giderilmesi maksadıyla tedbirler almış ve onun konumunu güçlendirmiştir. Kur’an’da Nisâ ve Meryem adlarıyla müstakil sûrelerin bulunması bunun en açık delilidir. Bu çalışma, kadının konumunun Kur’an’da hangi açılardan ve ne şekilde güçlendirildiğine yöneliktir. Kadının hayat hakkını, ekonomik haklarını, haysiyetini, beden ve ruh sağlığını, mahremiyetini, anneliğini, dinî hayatını güçlendirmeye yö

İslam tarihindeki ana akım düşünce okulları öncekilerin anlam arayışının bir tezahürü olarak görülmelidir. Bu okullara dair yazılan yüzlerce ilmî çalışma da temelde bizim anlam arayışımızın ortak bir sonucudur. Kelâm, felsefe ve tasavvuf disiplinleri hem anlam arayışının sonucu olarak hem de bu arayışı yapacağımız mecra olarak öne çıkmaktadır. Farklı ilkeleri esas almak suretiyle birbirinden ayrışan bu disiplinlerin insanlığa sunduğu dünya görüşü ve dolayısıyla “anlam” da farklıdır. Bu farklılaşmada insanın

İslâm dininin iki ana kaynağından biri Kur’ân-ı Kerim, diğeri Sünnet’tir. İbn Sirîn’in “Hakikaten bu hadis ilmi, dindir. O halde dininizi kimlerden alıp naklettiğinize iyi bakın!” tavsiyesi, sünnetin önemini vurgular. Tarih boyunca bu anlayış, hadisin en güzel şekilde korunup sonraki nesillere naklini kendilerine görev bilmiş bir âlimler topluluğu doğurmuştur. Nitekim, hadis âlimleri, Allah Rasûlü’nün (sa) mirasını yüklenerek aşırıların tahrifini, batıl ehlinin istismarını ve cahillerin tevilini ondan savma

Bu çalışmada Kur’an ve hadisler esas alınarak yöneten-yönetilen ilişkileri genel bir çerçevede incelenmiş, yönetenin ve yönetilenin birbirlerine karşı görevlerinin neler olduğunun tespiti hedeflenmiş, bunun neticesinde de itaatin hangi durumlarda devam edeceği ya da ortadan kalkacağı belirlenmeye çalışılmıştır. Amaç sadece yöneten-yönetilen ilişkilerini resmî düzeyde ele almak değil, aynı zamanda siyasî ve dinî cemaat grupları içerisindeki yöneten-yönetilen ilişkileri de dâhil olmak üzere görülen olumsuzluk

Bu araştırmada, dilbilimin en önemli kollarından sesbilgisi (phonetics)’nin alt disiplinlerinden biri olan söyleyiş sesbilgisi (articulatory phonetics) bağlamında, klasik dil ve kıraat kaynaklarıyla modem dilbilim kaynaklarının verilerinden istifade edilmiş ve bu materyaller çerçevesinde Kur’ân dilinin artikülasyon mekaniği ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bununla; eski ve yeni kaynaklan referans alarak asırlardır okunmaya devam eden Kur’ân-ı Kerîm’in diline ait olan fonetik hususiyetleri, imkân ölçüsünde be

İmam Mâturîdî, mümtaz görüşleri ve etkilediği kitleyle İslam dünyasına mührünü vurmuş bir âlimdir. Onun fikirleri, eserlerinin titizlikle incelenmesiyle ortaya konulmaktadır. Bu açıdan ilim adamları, geçmişten bugüne kendisi hakkında çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Elbette bu çalışmaların ekseriyeti İmam Mâturîdî’nin tefsiri Te’vîlâtü’l-Kur’an üzerine olmuştur. Nitekim bu kitap, hacmi ve içeriğiyle onun görüşlerini yansıtan eşsiz bir teliftir. Eser, ilim adamlarınca çeşitli yönleriyle ele alınmış ve barınd

Bu çalışmada, gerek geçmişte gerekse günümüzde Kur’ân’ı anlama hususunda “en iyi ve en sorunsuz yöntem” olarak takdim edilen Kur’ân’ın Kur’ân’la tefsiri yöntemi, bir “mesele” olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde, İbn Teymiyye (ö. 728/1328) tarafından sistematik hâle getirilen yöntemin, öncelikle tarihsel arka planı çalışılarak zihniyet analizi yapılmış ve hangi sonuçlara müncer olduğu tespit edilmiştir. İkinci bölümde ise tefsirinde mezkûr yöntemi uyguladığını belirtmesi ve İbn Teymiyye ile ay

Son yirmi yıldır Kur’an, anlamının öne çıkarıldığı entelektüel bir okumaya tabi kılınmaktadır. Bu ilgide ciddi bir paya sahip olan Kur’an İslâmî, referans olarak Kur’an’dan hareketle yeni bir İslam anlayışı ortaya koymaktadır. Modernite’nin İslam’ın temel referanslarına yönelik sorgulamalarının sonucu Müslümanlar da Kur’an’ı günümüz gerçekliğine uygun şekilde yorumlama yoluna gitmiştir. Çağdaş bir söylem olması hasebiyle Türkiye’deki temsilini üstlenen söylem, Kur’an İslamını sahiplenen popüler isimlerden h

Kur’ânî bir kavram olan “beyân”, görebildiğimiz kadarıyla nüzûl dönemi Arap edebiyatında ve bazı rivayetlerde, “açıklamak, açıkça ortaya koymak, belirgin hâle getirmek ve sözü en beliğ şekilde ifade etmek” anlamlarına gelmektedir. Kur’ân-ı Kerim, mezkûr kavramı bu manalarıyla toplumun hafızasından alıp kullanmak suretiyle kendi bünyesinde kavramsallaştırmış ve daha çok “Allah’ın açıklamaları” anlamında kullanmıştır. Yine ayetlerde yer alan beşere ait beyân formlarında ise “açıkça ortaya koymak, gizlememek”

Klasik tefsirlerin vaz geçilmezlerinden kabul edilen İsrâiliyata yönelik tenkitler tarihsel süreçte artış göstererek günümüze kadar ulaşmıştır. Ciddi itibar kaybına uğramış olan bu rivayet malzemesi, çağdaş tefsirler tarafından tamamen terk edilmemiş olsa da Kitab-ı Mukaddes nakilleri buna alternatif olarak sunulmuştur. Artarak ivme kazanan bu yönelim, İsrâiliyatla ilgili tartışmalara çözüm sunmadığı gibi Kitab-ı Mukaddes’in bir tefsir kaynağı olarak kullanılmasının imkân ve sınırlarına dair birçok soru ve

Eskiden Afrika denilince aklıma sadece siyah tenlilerin yaşadığı bir coğrafya, biraz fakirlik, kıtanın maruz kaldığı sömürü ve bunun en vahim neticelerinden biri olan kölelik sistemi gibi hususlar gelirdi. Ancak burada kullandığım “fakirlik”, “sömürü” ve “kölelik” kavramlarının zihnimdeki çağrışımı oldukça basitti ve yaşadığımız coğrafyada yaptığı çağrışımın sınırlarını aşmıyordu. Sözgelimi fakirlik denilince aklıma, ülkemizde olduğu gibi, gelir düzeyi düşük olmak, mal mülk sahibi olmamak, hatta fakirliğin

Caddeleri şiirle düşenmiş bir şehrin sabahlara kadar mutat gezginiyken, bir şair dostum bir gökdelenin bilmem kaçıncı katındaki ’ulaşılmaz’ına destanlar dizmekte, başka bir şair dostum gecenin kör saatinde gelinlik satan bir mağazanın önünde, bir manken karşısında semazenler gibidönüp günahını dökmekte, bense onların şiirlerini bir muhabbet halkasında müthiş bir vecd içerisinde hayranlarıma şerh etmekteyim.

Müşfik bir, tavırla sağ elini omuzuma koyup: – Bak Ahmetciğim, dedi. Şu damın üzerindeki kuşu görüyor musun? Merakla onun gösterdiği yere doğru baktım. Çatının kırmızı kiremitleri üzerinde sekerek ilerleyen bir güvercin gördüm. Yavruya benzemiyordu. Kocamandı. Yanlız, bir tuhaflık vardı hayvanda. Atlayıp zıplamalarına rağmen, bir türlü uçamıyordu. Cami kapılarında dilenen kötürüm dilenciler geldi aklıma. Tıpkı onlara benziyordu. Acıdım zavallı güvercine. Merakım bir kat daha artmıştı. Titrek bir sesle sor

Aşk Ateşinde Pişirir Ayrılık