"...Sonuç olarak bu tarih, yüzlerce sayfası olan bir kitap gibidir. Beğenmediğimiz sayfaları yırtma hakkımız olmadığı gibi, kimsenin bir dönemi yok sayma hakkı da olamaz. Hiç değilse 1937-38'de Dersim'de öldürülen, sürgüne gönderilen ve sürgünde ölen binlerce insanın anısına saygı için bu toplum geçmişiyle yüzleşmelidir. Belleklerdeki Dersim '38 adlı bu çalışma, dört farklı kuşağın Dersim '38'e yönelik algılarını ortaya çıkarırken, aynı zamanda bugün de resmi tarih açısından örtük olmaya devam eden Dersim'

Zaman zaman dramatik kopuşların yaşandığı, Batı´daki birkaç yüzyıllık toplumsal gelişmenin ülkemizde onyıllara sığdırılmaya çalışıldığı son yüz yılın toplumsal-siyasal tarihini; Türkiye insanının kulluktan tebaalığa, ondan da yurttaşlığı doğru bir yürüyüşü olarak özetlemek mümkün. Bu yürüyüşün neresindeyiz? Sonuna yaklaştık mı, yoksa kuyruğunu kovalayan kedi gibi, durduğumuz yerde mi dönüyoruz? Bu kitaptaki yazılar "zor zanaat" olan yurttaşlığa doğru 75 yılda katedilen yolu, bu yolda önümüze çıkan tarihse

Seyahatname-i Londra bir Osmanlı bürokratının1851 yılında Londraya yaptığı yaklaşık altı ay süren seyahati sırasında gezip gördüğü yerler hakkındaki izlenimlerini ve başından geçen olayları anlattığı bir eserdir. Yazarın Londraya gidişinin esas amacı, () 1 Mayıs 1851de açılan Uluslararası Sanayi ve Hammadde Fuarını gezip görmek, orada Osmanlı Devletinin Tanzimatla birlikte uygulamaya koyduğu çağdaşlaşma amacına uygun olarak bilgi, görgü ve eğitimini ilerletmektir Eserin yazarı, Tanzimatın ilanıyla modernle

Aydan Çelik, Toplumsal Tarih dergimize uzunca bir süredir karikatürleriyle katkıda bulunuyor. Çizgili mizah diye tanımlanabilecek bu sanat, her şeyden çok eleştirel zekâya dayanır. Aydan çeşitli araştırmaların püf noktalarını sezerek, onlara bizi gülümseten ve düşündüren bir görsellik kazandırıyor. Örneğin İkinci Dünya Savaşı´nda Türkiye konusunda yaptığı çizimler; Kuşkapanı olarak kurulmuş İngiliz ve Alman miğferleri arasında İsmet Paşa´nın güleryüzle yürüyüşü, sanki Prof. Dr. Selim Deringil´in değerli

"Roman nasıl bitiyor?" diyor. "Sevgililer birbirine kavuşuyor mu? Yoksa?" "Henüz bilmiyorum. Ucu açık olacak. Kararı okur verecek. Ben yazar özgürlüğümden vazgeçiyorum. Bu bir yolculuk romanı olacak. Yolculuklar sürprizlerle doludur. Bilirsin!" "Ayrıca," diye devam ediyor Umut, yazdığım bir roman. Bir ilk roman. Kahramanlarım da birer insan. Kişilikleri yok mu? Bırakırım iplerini. İstedikleri gibi davransınlar. İsteyen ipini koparsın, isteyen bağlı kalsın. "Olasılıklar, karşılaşmalar, denk düşmeler, ayrı

In the 1950s, SOAS Ottoman historian V.J. Parry, best known for his work on Ottoman weapons and explosives technology, embarked on a doctoral dissertation which was to be an evaluation and presentation of Richard Knolles´ famous Generall Historie of the Turkes (1603). Yet Parry´s manuscript, a fundamental companion to that early text, remained undiscovered until his death. Embellished with numerous anecdotes illustrating the ruthlessness and exotic splendor of this Eastern people, Turkish critic Orhan Buria

Tarih Vakfı, Ekim 2001 ve Kasım 2002'de Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 200 tarih eğitimcisinin katılımıyla "Avrupalı-Türkiyeli Tarih Eğitimcileri Buluşması"nı düzenledi. Avrupa Konseyi tarih eğitimi proje sorumlularının ve Avrupalı Tarihçiler Derneği yöneticilerinin de aralarında bulunduğu tarih eğitimcilerinin Avrupa tarih eğitimindeki yeni yönelimler ve yöntemler üstüne sundukları bildiriler ile Türkiye'deki tarih eğitiminin sorunları ve çözüm önerileri bu kitabı oluşturuyor. Kita

Bu kılavuz bir sürü yanlış anlamaya neden olan ve iki ulus arasında yakınlaşmayı zorlaştıran hataları tekrarlamak istemeyenler için hazırlanmıştır. (Ama tersinden de kullanılabilir ve gerginliği artırarak saldırgan kimseler ile Türk ve Yunan milliyetçilerini de tatmin edebilir.) Bu rehber en başta üçüncü bir ülkede yayımlanmak amacıyla İngilizce yazıldı; çünkü Yunanistan´da ya da Türkiye´de yayımlanan her kitap genellikle "öteki" tarafça önyargılı sayılır. Sonunda başka bir çözüme gidildi: Rehber aynı anda

Yıllar önce Anadolu´nun dört bir yanından derlenen ve bugün Tarih Vakfı Pertev Naili Boratav Arşivi´nde bulunan 2629 masalın yayımlanmasıyla oluşacak dizinin 1. cildini oluşturan bu kitapta yer alan masallar ilk kez gün ışığına çıkarılıyor. Kitabı yayıma hazırlayan halkbilimci Muhsine Helimoğlu Yavuz´un bu masalları yeniden yazıya geçirip yayıma hazırlarken duyumsadığını söylediği "pek çok sevgili ruha dokunuyor gibi olmanın, yüreğinde yarattığı gizemli coşkuyu", bu masalları okuyanlar da yüreklerinde d

Varsıl ile yoksulun, farklı etnik kümelerin, kent ile kır sakinlerinin, kadın ile erkeğin, yetişkin ile çocuğun aynı şeyleri yemediğini hep biliriz. Yemek, insanların toplum içindeki konumunun bir göstergesidir. "Ne yiyorsak oyuz" deyişine şaşmamak gerek. Ne yiyorsak o olduğumuzdan dolayıdır ki, insanın konumunu belirleyen ayrımların arkasında, çoğu kez, özü, kişiliği ve kişinin değerini belirleyen ayrımlar da saklıdır. Türkiye, İran, Suriye, Mısır, Suudi Arabistan gibi Ortadoğu ülkelerinin birbirinden çok

Kadın konusunda yapılan araştırmalara bir altyapı hazırlamak amacı ile hem geleneksel hem de geleneksel olmayan kaynaklardan kadın konulu belgelerin ve bilgilerin sistematik bir envanterini oluşturmak da kadın araştırmalarının bir başka çalışma alanıdır. Elinizdeki araştırma, bu çalışma alanına girmektedir. Bu çalışma, geleneksel kaynaklara başvurarak çeşitli yerlerde dağınık olarak bulunan, hatta henüz gün ışığına çıkarılmamış zengin bir materyali bir bibliyografya çatısı altında toplamaktadır. Bu çalışma,

Merhaba Atina Here İstanbul ile, iki kentin günlük yaşama ait görüntüleri, farklı kültür, orta değer ve tutkularını on fotoğrafçının mercekklerinden yansıtırken, bu keyifli yolculuğu, heyecanı ve iki halkın sıcacık duygularını paylaşalım istedik. (Sunuş'tan) Burada, Yunan ve Türk fotoğrafçılar yapıtlarıyla Atina ve İstabul imajının oluşmasında önemli derecede katkıda bulunmuşlar ve yaratıcılıklarıyla sürekli olarak bu imajın yerleşmesi yönünde mesajlarını yenilemektedirler. İki ülkede düşünce ve sanat ala

Kentler ve kentlerin fiziksel ortamını oluşturan binalar, ülkelerin toplumsal yapı ve yaşam kültürlerini yansıtan somut öğelerdir. Binlerce yıllık tarih ve kültür birikimi; derin toplumsal ve siyasal dönüşümler, kentlere, binalara, konutlara yansır; yerleşme ve barınmayı biçimlendirir. Ekonomi ve politikadaki yön değiştirmeler, başka ülkelerde olduğu gibi Türkiye´de de, kent planlaması ve mimari tasarım anlayışında köklü dönüşümlerle sonuçlandı. Bu nedenle Türkiye tarihi ve toplumundaki en köklü dönüşümler

75 yıllık Cumhuriyet tarihinin en önemli, bir o kadar da sorunlu alanlarının başında, kuşkusuz eğitim geliyor. Okul öncesinden yükseköğretime, yaygın eğitimden örgün eğitime kadar eğitimin her basamağı ve her alanı bir sorunlar yumağı olmayı sürdürüyor. Her dönem, her toplum, her devlet, her siyasal anlayış kendine yararlı, kendine uygun "kişi" yaratmayı amaçlıyor; eğitim sistemini bu hedefe uygun olarak oluşturmaya ve uygulamaya çalışıyor. Cumhuriyet Türkiyesi de, ulus-devletin kuruluşu ve biçimlenmesi sür

1920´lerin o ünlü özdeyişi: "Köylü memleketin efendisidir"; popülist bir söylemden ve ülke nüfusunun yüzde 80´ini meydana getiren köylü kitlelerine paternalist bir selamdan mı ibaretti? Kuşkusuz daha fazla, daha anlamlı bir şey: Bir emir, bir istem ve özlemdi. Yorgun, yoksul, kendi içine kapalı milyonlara; "uyanın, silkinin, olmanız gereken yere yükselin" çağrısı yapılıyordu. Sonraki yıllarda köylü memleketin efendisi olamasa da, özellikle 1950´lerden sonra, popülist politikaların oy deposu olarak ön plana

Değişmek ve değiştirmek üzerine bir kitap bu. Doğanın ve insanın en eski, en kaçınılmaz olgusu. Dildeki değişme nedeniyle yeni kuşakların belki anlamayacakları bir deyimle, "ezelden ebede" değişmeyen tek gerçek olan değişim ve dönüşümün, milyon oranlandığında, küçücük bir kesitinin, resimli hikayesi... 75 yılda Türkiye´de değişen insan ve değişen yaşama dair bir kitap...20. yüzyılın en şiddetli ve en derin toplumsal ve kültürel değişim fırtınalarından birine kapılmış bir ülkenin ve onun insanlarının, bazen

ilk baskının yapıldığı tarihlerde olduğu gibi bugün de önemli bir gereksinmeyi karşılayan İzahlı Halk Şiiri Antolojisi, iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm "Zamanı Belli Halk Şairleri" başlığını taşıyor ve bu bölüm üç değişik tarihsel döneme ayrılarak bu tarihsel dönemler içerisinde halk şiiri geleneği kümelendirilmiş oluyor. İkinci bölüm ise "Halk Hikayeleri" başlığını taşıyor ve bu bölümde de Köroğlu Kolları, Kirman Şah, Emrah ile Selvi, Kerem ile Aslı, Tahir ile Zühre, Aşık Garip, Şah İsmail ve

İnsan topluluklarının maddi kültür ve gündelik yaşamlarını anlamada yemek kültürünün özel bir önemi vardır. Tüketilen temel gıda maddeleri, yemek çeşitleri, bu yemeklerin hazırlanma biçimi ve onlara yüklenen sembolik anlamlar gibi yemek kültürüne ilişkin birçok veri, belli bir yörede yaşayan insanların yaşadıkları coğrafyayla ve birbirleriyle kurdukları ilişkilerden kültürler arası etkileşimlerine, ekonomik faaliyetlerinden gelenek ve göreneklerine kadar birçok alanda zengin ipuçları sunarlar. Sula Bozis bu

Mardin´e varmak, özellikle Türkiye´nin batısından yola çıkıyorsanız uzun bir yolculuktur. Önce içinde bulunduğunuz coğrafya değişmelidir. Çünkü iklimi, bitki örtüsü, topografyası farklı olan bir koordinat söz konusudur. Sert geçen kışlar, uzun ve sıcak yazlar; alabildiğine uzanan buğday tarlaları ya da kıraç toprak, ansızın yol kesen tepeler, dağlar, bazen bir ırmak, bazen vaha etkisinde ağaçlıklı bir alan bu değişikliğin öğeleridir. Bu sessizlik ve dinginlik içindeki panoramada mezralar, köyler, şehirler c