Nejat Birdoğan bu kitabında şu tarihi belgeleri ve konuları ele alıyor: Mısır´da Bektaşilik... Hasan Sabbah ve Alamut Batiniliği... Nizamülmülk ve Siyasetname´si... Yezidiler üzerine... Kitab-al Cilve (Celve); Mushaf-ı Reş (Kara kitap)... Abdal Musa´nın yaşamı ve önemi... Sultan Kaygusuz´un Alevi Tasavvufunu derleyip toparlaması ve Ulusal Kültürümüzdeki yeri... Dedemoğlu; deyişleri, manileri... Şah İsmail Hatai ve Halkbilim... Kızılbaşlar Tarihi... Alevi-Bektaşi inancının yüzyıllar öncesine uzanan kökleri

"Alevilik-Bektaşilik Terimleri Sözlüğü, alanında bir ilk çalışma durumundadır. Her ilk çalışmada olduğu gibi kimi eksiklikler içermesi doğaldır. Sünni dünyaya karşı sürekli savunma içinde kalmaları nedeniyle yazılı metin akışından çok, kuşaktan kuşağa anlatma biçiminde gerçekleşen geleneksel kanallarla beslenen Alevilik-Bektaşilik genelinde, terimleme yapmanın zorluğu ortadadır. "Bu çalışma, her türden zorluğun bilincinde olarak, eksiksizi-kusursuzu beklemek yerinde yapılabilir olanı bir ucundan yakalayara

Kızılbaşlar durdu. Emirler İsmail'in başına toplandı. Genç komutanın heyecandan büyümüş gözleri karşıdaki sayısız ışıltıya dikilmişti. Kimse konuşmuyordu. Bir süre sonra İsmail kararlılıkla başını kaldırıp emretti: Hülafe, sen sağ cenaha; Lala, sen de sol cenaha... Kalanlar ise ortadan olacak... Genç komutanın sesindeki ahenk emirlerin kalbini titretti. Gidin. Tanrı sizi korusun!Orduya, ayrı ayrı cenahlardan yürüyüş emri verildi. Ordudan coşkulu bir yankı duyuldu. Binlerce kılıç parladı. İsmail'in ka

Suriye Araplarının çoğunluğu Alevidir. Hatta Hatay başta olmak üzere Adana, Mersin gibi güney illerimizde de yaşayan Fellah veya Nusayri olarak bilinen yurttaşlarımızın inancıyla aynı olan bir Alevilik. Fakat bırakalım, son zamanlarda Ortadoğu politik gündemi dolayısıyla sık sık gündeme gelen, Suriye tarihi ve inançlarını tanımayı, Türkiye Nusayriliği (Arap Aleviliği) de pek az bilinmekte, tanınmakta ülkemizde. Belki bu az tanınmanın bir sebebi de yeterli araştırma olmayışının yanında Nusayriliğin kend

Ünlü mutasavvıf Feridüddin Attar, kitabında simgesel anlatım biçimini seçerek kuşlarla birlikte bilinmeze, kuşların ölümsüz padişahı Simurg'u aramaya giderler. Onda, onunla birlikte ölümsüzlüğü tatmak üze re yola çıkarlar. Kuşlar ülkesinin bütün kuşları Kaf Dağı'nın ardında ki padişahları ölümsüz Simurg'u bulmak için toplanıp yola koyulurken bu yolculuğun nitelik ve durumunu az çok sezmişlerdir. Çünkü bu yolculuk absurd, uzun, zorlu ve çetin, serüvenli bir yolculuk olacaktır. İsteği, gücü, soluğu ve sebatı

Genel olarak Alevilik yol bir, sürek bin bir ya da din türlü türlüdür, iman değişmez gibi düsturlar üzerinden birlikte yaşama kültürünü öne çıkaran bir özellik taşımaktadır. Bu özelliği itibariyle Alevilik herhangi bir dinsel inancın bir başka dinsel inanç karşısında talileştirilmesine ya da ikincilleştirilmesine, bir dinsel inancın esas kabul edilip bir başkasının yalnızca zenginlik unsuru olarak yaşamasına izin veren, bir dinsel inancın var olabilmek için ancak hakim dinsel inançlar içinde anlamlandırılma

Bu kitap, Alevi tarih yazımında ortaya çıkan bir skandalı konu alıyor. Erdoğan Çınar, kitaplarında Hıristiyanlığın bir mezhebi olan Paulikienizmi Alevilik; kiliselerini Alevi ocağı; kilise kurucularını Alevi dedesi; ilk çağın köleci Ma topluluklarını Alevi; Zeus tapınağını Hacı Bektaş dergahı; Makedon kilisesi kurucusu Constantinei, Pir Sultan Abdal olarak sunuyor. Tüm bunları yaparken, Bizans görevlisi Peterin; coğrafyacı Strabonun; Anna Komnenanın; Urfalı Mateosun; Evliya Çelebinin ... yazdıklarını tahr

Milyonlarca Talibi Olan Bir Mürşid Ocağının Dedesi Hüseyin Dedekargınoğlundan Dedeler ve Taliplere El Kitabı Aleviliğin pratiği alanında bir ilk... Bu kitapta, Alevilerin temel ibadeti olan Cem, en ince ayrıntılarına kadar anlatılmaktadır. Öyle ki, Cem yürütme konusunda yeterli bilgisi olmayan genç Dede adayları bu kitabı okuyarak rahatlıkla Cem yürütebilecektir

Günümüz Aleviliğinin anlaşılabilmesi için öncelikle ilham ve keşfi birinci derecede bilgi kaynağı olarak gören Geleneksel Aleviliğin ortaya konulması gerektiği kanaatinden dolayı, çalışmamız Tokat bölgesindeki Geleneksel Alevilik üzerinde yoğunlaşmıştır. Alevilik denildiğinde de söz konusu Geleneksel Aleviliğin anlaşılması gerektiği de açıktır. Bölgede elde edilen verilerden hareketle Alevilik, inanç esasları noktasında farklı kabul ve yorumlarda bulunmakla beraber büyük oranda temel İslami inançları benims

Aleviliğin ilk yazılı kaynak kitaplarından olan Ummül-Kitâb, beşinci imâm Muhammed Bâkırın (676-733/4), öğrenci ve müritleriyle soru-yanıt yöntemiyle yaptığı konuşmaları, bâtıni bağlamda dinsel-inançsal görüşlerini içermektedir. Soru ve yanıtlardan bir örneği görelim: Kuran ayetleri hangi şehirlerde inmiştir? Konuyla ilgili bâtıni yorum nedir? Soru 28 [355]: İmam Bâkırın Kurana ilişkin verdiği bilgiler ve tanımlamalar Ortodoks İslamın inanç anlayışına ve bu kanaldan öğrendiğimiz Kuran hakkındaki tüm

Alevilik içinde yaşadığımız coğrafyada hâlâ kendi doğallığında bir inanç olarak kabul görmüyor... İnancın batıni yönü Aleviliğin esas yönüdür ve üstü adeta bir sır perdesi ile kapatılmıştır. Görünen yani zahiri yüzü ile de Aleviler takiye yaparak kendilerini egemenlerden korumaya çalışmışlardır... Kapalı bir toplum inancı olan Alevilik, şehir yaşamının başlamasıyla gizli ibadet olarak varlığını sürdürmüştür. Bu durum; Aleviler arası iletişim kopukluğu; bölgesel farklılaşmaları da beraberinde getirmiştir. Bu

Enelhak Demişti Nesimî Evet, nihayetinde enelhak bir kelimedir. Ancak, her şeyden önce, tüm tarihimizde, söyleyeni yaralayan bir kelimedir. Öte yandan, bu kelimeyi söyleyenleri yaralayanlar da çeşitli yaralar almışlar, öncelikle de bu kelimenin kendisinden yaralandıklarını hissetmişler ya da belki bilinçli olarak fark etmişlerdir. Tek bir sözcük, hangi dinamiklerle bunca olaya kaynaklık edebilmiştir? Bu sözcük, hangi tarihsel, düşünsel, toplumsal, kültürel süreçlerdeki çelişki ve çatışmaların imbikten geç

Alevilik pirine, ocağına ikrar ile bağlanmış taliplerin oluşturduğu bir 'yeminli yurttaşlar topluluğu' mudur yoksa bünyesinde ilahi sırlar saklayan bir 'gizem okulu' mu? "Ma Ana" kimdir ? Aleviler kendilerini neden 'Millete Ma' olarak tanımlıyorlar? Ma Ana, Mary Ana ve Fatma Ana aynı kutsal varlığın farklı iklimlerdeki adı mıdır? Erken Hıristiyanlar Bakire Mary'den doğan Tanrının oğlu İsa hikayesini Bu gün Hacı Bektaşi Veli'nin adı ile anılan Karacahöyük Dergahı'ndan mı kopyaladılar? 'Ehli Beyt' sözcüğü

Aleviler son 20 yılda yürüttükleri mücadeleler ve hak talepleriyle toplumda görünür hale geldiler. Oluşmuş birçok haksız önyargıya karşı çıkarak, Biz Aleviyiz ve bir inanç grubu olarak haklarımızı istiyoruz dediler. Bu yeni ses önce bir şaşkınlığa neden oldu. Sonra yavaş da olsa, onların da bu ülkenin vergi veren, askere giden yurttaşları olduğu fark edilmeye başlandı. Aleviler ne istiyorlar? Bugüne kadar neden ve nasıl dışlandılar, baskı gördüler? 1938de Dersimde, 1978de Kahramanmaraşta, 1993te Sivasta, 1

Alevilik ya da Heterodoks İslam, Sünnilik ya da Ortodoks İslam gibi dinsel inanç boyutu ağır basan tamamıyla değişmez-dogmatik kuralların uygulanması olan bir sistem değildir. Toplumsal ve siyasal yanı daha güçlü; sürekli gelişim ve dönüşümlere açıktır. Alevi toplumlar, inançlarının doğası gereği hep devrimci muhalefet olmuş; çeşitli coğrafyalarda yüzlerce kere egemenlere başkaldırarak, uğradığı büyük kırımlara rağmen varlığını sürdürmüştür. Böyle bir inancın felsefesi ve siyasetini idealist bakış açısından

Alevî hareketi, sözcüğün tam anlamıyla modern bir hareket olarak ortaya çıkmış, kendi hüviyetini oluşturan en önemli öğelerin vurgulanmasına ve bunların geliştirilmesine çalışmış, fakat bir kez daha kendisini içinde bulduğu siyasal ortamın sorunlarıyla ilgilenmek zorunda kalmış ve asıl sorunlarına çözümler getirmek konusunda hazırlıksız yakalanmıştı. Şu son on yılda badire atlatan Alevî rönesansı, belki de asıl sorularıyla şimdi karşı karşıya kalmış bulunmaktadır. Günümüzde pop kültüründen postmodern gur