Son yıllarda ‘etik’ sözcüğü moda olduğu halde, bu sözcüğü kullananlar ondan farklı farklı şeyle anlıyor. Böylece aynı “şeye” farklı adlar, farklı “şeylere” de aynı ad verilmiş oluyor. Bu da, değer sorunları olan etik sorunları yaşamda görmeyi engelliyor, dolayısıyla etik bilgisinin aydınlattığı bir yaşam sürmek isteyenlere bu bilgiyi sağlayamıyor. Çoğu farklı zamanlarda, şu veya bu vesileyle yapılmış konuşmaların metinleri olan bu kitaptaki yazılar, Felsefenin diğer alanları gibi bilgisel bir alan olan Etiğ

Nietzsche’nin erken dönem eserlerinden itibaren izi sürülebilecek hayvan teması, yoğunluğunu gitgide daha fazla hissettiren merkezî temalardan birisidir. Felsefede genel olarak hayvan meselesinin uzun zamandır göz ardı edilmiş olmasından, elbette Nietzsche de nasibini almıştır. Nietzsche’nin yapıtlarını mekik gibi dokuyan bu çok özgün yorumda Lemm’in yapmak istediği şey, hayvan izleğinin insanın hakikate ulaşma yolunda ne denli belirleyici bir uğrak olduğunu ortaya koymaktır. Uygarlığın bireyi baskılayıp on

“Hölderlin, kırk yaşında aklını yitirmeyi makul buldu.” R. Walser Hölderlin’in hayatı, tam ortasında ikiye bölünür. 1770 ile 1806 arasındaki ilk 36 yılında gündelik hayattan fazlaca uzak olmaktan korksa bile, gücü ölçüsünde zamanının dünyasında yaşayıp o dünyanın olaylarına katılan Hölderlin, 1807 ile 1843 arasındaki ikinci 36 yılını bir duvar onu dış dünyadan ayırıyormuşçasına temastan kaçarak olaylardan uzakta geçirir ve hayata karşı tavrını, her tür tarihsel niteliğin izlerini silmek üzerine

“Her yerde mekân değiştiren, bir yerden bir yere taşınan insanlar. Gidişler, dönüşler, dönüşsüz gidişler. Gezegenin tüm yüzeyi insanların, nesnelerin, bilgilerin ve tasarıların değiş tokuşuyla uğuldamakta. Biri Arktika’nın soğuk sularını ister, diğeri Pasifik’in mercan adalarını ve sıcak sularını, burada tropikal ormanın yeşillik, ılık ve nemli toprağına özlem duyulur, orada Sahra Çölü’nün kavrulan, toz haline gelmiş arazisine iç geçirilir; Himalaya tepelerinin buz kesmiş havasına tutkun olanlar Asya musonl

Romantik ilk aşka karşın evliliğin, cesarete karşı sabrın, anlık olana karşı ebedinin, tensele karşı ruhsalın, uçarılığa karşı tekdüzeliğin, fethetmeye karşı sahip olmanın, gurura karşı tevazuun, açgözlülüğe karşı rızanın, dışsala karşı içselin, zirve anını değil sürekli oluşun övüldüğü bu eser Ya/Ya da’nın birinci kısmına bir yanıt niteliğindedir. Evliliğin Estetik Geçerliliği, Yargıç Wilhelm’in, Kierkegaard’ın baştan çıkarıcısı Johannes’i etik yaşamın estetik yaşantıdan daha iyi olduğuna ikna etmey

Fenomenoloji hareketi Çağdaş Fransız felsefesinin en canlı ve üretken alanlarının başında gelir. Husserl ve Heidegger’in izinden giden Fransız fenomenologlar, öne sürdükleri farklı argümanlara rağmen klasik fenomenolojiye karşı aynı eleştirel yaklaşımla hareket ederler ve yönelimsel olmayana (bir anlamda ontolojik, hermeneutik, etik ve metafizik olana) merkezi bir konum atfederek fenomenolojiyi kendisinin dışıyla ilişkiye sokmaya çalışırlar. Hemen hemen hepsinin ortak eğilimi, yönelimsel bilinç ve onun noet

Yaşadığımız çağ, tüketim alışkanlıklarımızdan yaşam tarzımıza, iletişim şeklimizden ilişkilerimize tüm yönleriyle önceki çağlardan başka bir yerde konumlandırıyor kendini. Stresin yokluğunu asla düşünemediğimiz bir koşturmacanın içerisindeyiz. Daimi bir mücadele ve tatminsizlik ile sürüp giden kent yaşamında ilaçlardan, bize iyi geleceğine inandığımız, popülerleşmiş öğretilerden ya da bizi anlık olarak rahatlatsalar bile arayışımızı dindirmeyen eğlencelerden medet umduğumuz hayatlar yaşıyoruz. Peki, yaşantı

Cehalet; kavramların, olguların belirsizliği, bulanıklığıdır. Bir kavram net ifade edilmemiş veya anlaşılmamışsa, o kavramın bulanıklığı giderilmediği sürece, birey hayatına yön çizemez, toplum ise içine düştüğü kaos ve çalkantıdan kurtulamaz, hastalanır, giderek çürür, çöker ve batar. İdeologlar devleti anlatırken, sağcılar devleti putlaştırıyor, bilinmez, erişilmez, uğruna ölümlere gidilen bir gökselliğe taşıyorlar. Solcular da devleti patronlaştırıyor, mülkiyetini yüceltiyor, tanrısallaştırıyorlar. Ama h

Nazif Muhtaroğlu bu kitabında, “eleştirel”, “çok-yönlü” ve “yenilikçi” düşünme yetkinliklerini içeren ve “üç-boyutlu düşünme” olarak adlandırdığı bir modeli okuyucularına sunuyor. Bu yetkinliklerin kişilere kazandırılmasının 21 yüzyılda eğitimin en önde gelen hedefleri olduğunun altını çiziyor. Kitap “farklı disiplinleri bir araya getirmeye, geçmişi ve şimdiyi, Doğuyu ve Batıyı, yereli ve globali üç-boyutlu düşünce ekseninde birbiriyle etkileşime sokmaya” gayret ediyor. Bunu yaparken bir karikatürden veya b

MÖ 399’da Sokrates’in tanrılara inanmadığı, onların yerine başka tanrılar koyduğu ve gençlere bu düşüncelerini aşılamakla suçlandığı davada yaptığı müdafaasının Sokratik diyalogudur.

Platon, hiç kuşku yok ki düşünce tarihinin en önemli ve etkili filozoflarından biridir. Felsefenin kurumsallaşmasına ve felsefede yazılı geleneğin oluşmasına katkıda bulunmuş, iki dünyalı metafiziğiyle bütün bir Ortaçağ düşüncesini belirleyecek olan idealist felsefe geleneğinin başlatıcısı olmuştur. Hıristiyan Ortaçağ felsefesine ve İslam düşüncesine etkisi bakımından da ayrıca önem taşıyan Platon, düşünce tarihi boyunca tartışılan tüm problemleri yüzlerce yıl öncesinden ele almış ve ilk büyük felsefi siste

Kindî, İslam dünyasında ilk filozof olarak anılmaktadır. Çünkü ondan önce çeşitli felsefi görüşler ortaya koyan insanlar var olmasına karşın, bu görüşlerin dini ve mezhebi bir özellik arz etmesi böyle bir sonuç ortaya çıkarmıştır. Hangi ilim dalında olursa olsun, ilk olmak elbette bazı sıkıntıları da beraberinde getirir. Bu, Kindî için de geçerlidir. Özellikle onun zor anlaşılır olmasının arkasında yatan en büyük neden budur. Ülkemizde Kindî, genelde filozof özelliği ile tanınmaktadır. Oysa Kindî, felsefe

Epiktetos’un MS 50 yılında Frigya’daki Hieropolis kentinde dünyaya geldiği sanılmaktadır. Gençliğini köle olarak geçiren Epiktetos, Nero’nun ölümünden (MS 68) kısa bir süre sonra azat edildi ve Roma’da felsefe eğitimi vermeye başladı. MS 93 yılında Yunanistan’ın Epir yöresindeki Nikopolis kentine giderek bir felsefe okulu kurdu. Epiktetos Stoacı felsefeye uygun olarak, çok az eşyasıyla büyük bir sadelik içinde yaşamını sürdürdü. MS 135 civarında Nikopolis kentinde öldü. İnsan Nasıl Mutlu Olur Epik

Marcus Tullius Cicero, Roma tarihinin en büyük devlet adamı ve filozoflarından biridir. Siyaset ve felsefe üzerine yazdığı eserler çağlar boyunca okunmuş, birçok siyasetçi ve filozofa ilham vermiştir. Felsefe eserleri, sadece Roma düşünce tarzının değil; aynı zamanda Yunan felsefesinin Latince üzerinden sonraki çağlara aktarılmasını sağlayan en önemli kaynaklar arasında yer alır. Burada çevirisini sunduğumuz İyi ve Kötü Şeylerin Gayeleri Üzerine adlı eseri hem Helenistik dönemde öne çıkan Epikourosçuluk, St

Elinizdeki kitapta, başta metafiziğin ve meselelerinin temellendirilmesi olmak üzere, bir ömür tabii ve beşeri bilimlerin ilk ilkelerinin tespitiyle uğraşmış olan Kant gibi bir düşünürün bu defa çocuğun, doğumundan eğitime ihtiyaç duymayacağı çağa gelinceye kadar tabi tutulması gereken talim ve terbiye sürecinin sadece esaslarını değil, bunların nasıl uygulanacağını da gösterdiğini göreceksiniz. Ancak aynı zamanda bütün akıllı varlıklar için genel bir yasa olmasını isteyebileceğin maksime göre eylemde bu

Albert Camus, ülkemizde daha çok roman ve tiyatro eserleriyle, kısacası edebiyatçı kişiliğiyle tanınmış çağdaş bir Fransız sanatçı-filozoftur. Oysa Camus’yü sadece bir edebiyatçı olarak düşünmek ve edebiyatçı kişiliğiyle ona yaklaşmak bir eksikliktir; çünkü yazılarında bir yaşama felsefesi ortaya koyması, onun edebî kişiliği yanında filozof tavrının da olduğunu göstermektedir. Camus’yü tanımak, onu her iki cephesiyle tanımak demektir. Oysa bugüne kadar, özellikle daha çok Fransız edebiyatı ile uğraşanların

‘’Anarşi hepimizin zihninde düzensizliği ve karmaşayı, başkaldırı ve isyanı uyandırır. Tarihin ilk Anarşist kuramcılarından olan Kropotkin, bu iki eserinde anarşiye dair bu iki köklü önyargıyı yıkıyor. Anarşist Ülkü adlı eserinde toplumu düzene sokmak için yaratılmış kurumların aslında sadece belli bir azınlığında gücü elinde tutması için kurulan sistemler olduğunu anlattıktan sonra anarşinin bu sistemleri ortadan kaldırmak isterken amacının toplumda bir karmaşa yaratmak olmadığını sebepleriyle gösteriyor.

“Tanrının yokluğundan yeterince sağduyu dışı bir dünya sonucu çıkar; Tanrı bile orada meydana gelebilir." Bu kitap filozofun farklı zamanlarda yazdığı 6 makaleden ve neredeyse çeyrek asırdır yayımlamasını beklediğimiz İlahi Yokluk eserinin “açılış argümanı”ndan oluşuyor. Makaleleri sıraya dizerken kronolojik bir sıradan çok doktora tezi İlahi Yoklukun (1997) yapısından yararlandım. Bu 7 yazının içindeki düşüncelerin büyük çoğunluğunun yayımlanmasını beklediğimiz İlahi Yoklukta yer alacağını sanıyorum.

20 yüzyılın en parlak filozoflarından biri olan Bergson bu eserinde “yaşam ve bilinç”, “ruh ve beden” ve “rüya” gibi konulara odaklanıyor. Asırlar boyunca felsefenin tekelinde olan ama 19 yüzyılın ortasından itibaren psikolojinin de alanına giren bu konular, iki disiplini de gözeterek işleniyor.

Modernleşmesinin ilk yüzyıllarında Batı, toplumsal gerçekliği siyasal bakımdan düşündü: düzensizlik ve düzen, yasa ve ulus, halk ve devrim. Ardından, Sanayi Devrimi´yle birlikte kapitalizm siyasal erkten kurtuldu. O zaman yeni bir paradigma, ekonomik ve toplumsal paradigma adına sınıflardan, zenginliklerden, eşitsizliklerden ve yeniden dağıtımdan söz ettik. Bugünse, küresel ekonominin ve bireyciliğin çağında küreselleşme bu eski toplum modellerini parça parça etti. Her birimiz, üretimin ve kitle kültürün