Yaşanmış ama yazılmamış ne varsa tarifsiz ve tarihsiz kalır.Gazeteci-yazar Hüseyin Şimşek'in Yol Tv ile Ocak 2007'de başlayan çalışması, Haziran 2013'e kadar devam etti. Bu süreç, Avusturya Alevileri adlı bu kitap çalışmasının da zeminini oluşturdu. Panorama Avusturya, Avusturya Alevileri, Tercan-Tuzlaçayı Alevileri, Yol Avusturya ve Tanıklar Arasında adlı programların genel koordinatörlüğünü yapan Şimşek'in sorumluluğunda, toplam 100 bölüm program yayımlandı. Yanı sıra AABF, Haziran 2008'de www.aleviten.or

Bizim erkeklerimize göre kadın dediğin evde oturur, işini yapar, gücüne bakar, bir yere gitmez... Alevilerde kadın-erkek eşittir yok. Onlar sözde... Çoğu [kadın] ceme giderken bile eşinden izin alıp gidiyor. Çok fena küsüyorum, kararıyorum o insanlara... Mal mülk için O kız, bu oğlan,' diyorlar; Kız ele gidiyor, alıyor götürüyor malı,' diyorlar. Kızı el görüyorlar. Babam Sünni olmasın, isterse köyümün en kötüsü olsun; yeter ki kızım dışarı gitmesin,' derdi; dediği de oldu. Alevilik, kadın-erkek eşitliği

Gelin özümüze sitem uralım Hile ile hurda ile hal olmaz Hak'kın divanına nice varalım Hak katında yalancıya yer olmaz Yine gerçeklerden açtık kapuyu Bir pirin önünde kıldık tapuyu Arı birlik ile yapar yapuyu Birlik ile bitmeyince bal olmaz Erenler gafletten kalktı uyandı Gerçeklerin nefesine boyandı Bu yolun içine girde uyandı Be gaziler bunda hiç vebal olmaz Ali kulu olan Hak'tan utana Var pazarlık ile cevher satana Bu yolun içinde riya tutana Sürün gitsün dört kapuda yer olmaz Pir Sultan'ım eydür kalbimiz

Fuad Köprülü'nün 20. yüzyılın başlarında formüle ettiği şekliyle paradigmalaşmış, ancak yeterince sınanıp sorunsallaştırılmamış Anadolu dinsel ve kültürel tarihine dair bazı varsayımlar -bazen kimlik siyaseti arenasında farklı pozisyonları desteklemek için ters yüz edilerek de olsa- Alevi-Bektaşi tarihine bakışı büyük oranda şekillendirmeyi sürdürmektedir. Nitekim "sözlü kültür-yazılı kültür", "yüksek İ?slâm-halk İ?slâmı", "ortodoksi-heterodoksi" gibi çift kutuplu karşıtlıklar ve "senkretizm" gibi normatif

Adem, Havva ve Şit'le başlayan insanlık macerasının Hazreti Muhammed'e kadar uzanan öyküsü, onun yeni dini ilan etmesiyle birlikte yaşanan sorunlar, her şeyden önce amcasının oğlu Ali ile olan ilişkileri, Kerbela olayı... Erdal Gezik, çocukluk günlerinden itibaren dinlediği; tarihsel verilerin, efsanelerin, mitos ve söylencelerin birbirine karıştığı büyüklerin sohbetlerini yıllar sonra anlamlandırma çabası içine giriyor. Bir yandan incelikli bir sözlü tarih çalışması yürütürken bir yandan da temel bir soru

Alevilik sır kabul ediliyordu. Bu sır mezhep boyutlu sanılıyordu. Önce o sırrı çözdük. Ancak bunun kadar önemli bir başka sır daha vardı: Anadolu Aleviliğinin etnik yapısı. Onu da çözdük. Kırgızistandan Ukraynaya kadar uzanan Türk dünyasındaki tolu (dolu) nasıl oluyor da Alevi cemlerinde yaşıyor? Kül Tigin mezarındaki yapı özelliğinin Anadolu dergâhlarındaki izleri nedir? Macaristandaki kara kazanların Hacı Bektaşta işi ne? Batı Hunlarının Ağaçeri kolunun geyiği, Abdal Musaya nasıl geldi? Oyun, ozan, kam, ş

İlk örneklerini Anadolu Aydınlanması olan 13. Yüzyılda saptadığımız Alevi-Bektaşi fıkraları, özünde egemen yönetim ve din anlayışına Türk halkının tepkisini yansıtmaktadır. Bu eserde fıkraların tarihsel, siyasal, sosyal boyutları ve bağlantıları geniş biçimde incelenmiştir. Çalışma, Lamizade Abdullah Çelebi'nin Letâifnâme'sinden Yörük ve Tahtacı fıkralarına kadar tarihi eserlerden derlediğimiz fıkraları içermektedir. ?Anadolu halkının yaratıcılığı, evrene özgür bakışı, dünya görüşü, bağnazlığa başkaldırı

Hacı Bektaş Velî, kültür ve medeniyet tarihimiz içerisinde çok önemli yeri olan büyük bir şahsiyettir. O, tıpkı Ahmed Yesevî, Mevlânâ ve Yunus Emre gibi, Anadolu coğrafyasının dinî ve kültürel hayatı üzerinde yüzyıllar boyunca etkili olmuş ve Anadolu insanını ciddi bir şekilde yönlendirmiştir. Bu yüzden sadece Anadolu coğrafyası üzerinde değil, Anadolu dışında Balkanlar gibi yakın coğrafyalarda da aynı şekilde etkileri, yüzyıllar boyunca geniş halk kitleleri ile toplum kesimleri üzerinde görülmüş ve halen d

Piri piransın ey şeha ismin Veli Ceddin Sultan Numan mekânı Mardin (Aşık Seyyid Nevruz) ... Sabah sağar sığını Abdülaziz Dağı otlağıdur Evliyanın türbesinen iki gün ırağıdur Akşam gelür sağılur ol dağ sığın otlagıdur Evliya hükmü budur ki hikmedini tanıdur. (Seyyid Edna-i) Dede Garkın 12. ve 13. yüzyılda yaşamıştır. Dede Garkın Mürşit Ocağı'nın kurucusudur. Dede Garkın adı tarihi kaynaklarda ilk olarak 1240 yılında meyda

Raşit halifelerden son iki halife dönemlerinde başlayarak İslam coğrafyası ve İslam ümmeti yer yer fitne ve karmaşaya mahkûm olmuştur. Ömer b. Abdulaziz gibi istisnaları olsa da genel anlamda ümmetin liderliğini üstlenmiş olan Emevi ve Abbasi hanedanlarının zalimane uygulamalarına şahit olunmuştur. Bu dönemlerde İslam'ın tevhid, adalet, kardeşlik ve özgürlük söyleminin tersi istikamette yol alınmıştır. Toplumu kullaştırma yoluna sapılmıştır. İslam bilgi sistemi de devlet politikaları yönünde dönüştürülüp de

Çokça sözü edilen, fakat yeterince irdelenmediği görülen Abdalan-ı Rum olayını anlayabilmek için toplumsal dönüşümün tarihsel boyutlarını irdelemenin gerekliliği de ortaya çıkmaktadır. Bu aynı zamanda bir bakıma arka plan çözümlemesidir. Açık ki, kültürler birbirinin süreğidir. Sürekli değişerek, dönüşerek kendini yeni koşullara uyarlar, yeni bir çağa taşır. Bu, tarihin kaçınılmaz döngüsüdür. Bu durum gelenekte 'kökün üstünde bitmek' ya da 'ot kökün üstünde biter' biçiminde betimlenir. Her olgunun bir köken

Gene hatırladım kanlı sahrayı Aman Celal Abbas gitme Fırat'a Ağlattılar Fatıma tû Zehrayı Aman Celal Abbas gitme Fırat'a Gel ayrılma bizden Zeynep ağlıyor Feryadları sinemi dağlıyor İbni Ziyad yollarını bağlıyor Aman Celal Abbas gitme Fırat'a Ali Ekber habersiz gitti Fırat'a Affet günahımızı geldik mürvete Taze gelinler eremedi muradına Aman Celal Abbas gitme Fırat'a Aşık Bektaş der halımız yaman Yetiş carımıza el aman aman Göklerde yükseldi ah ile figân Aman Celal Abbas gitme Fırat'a AŞIK GARİB BEKTAŞ

Alevilik, sadece güncel politik değil, teolojik ve tarihsel bağlamda da, üzerine hâlâ çok tartışılan bir olgu. Alevi-Kızılbaş-Bektaşi tanımları ve aralarındaki ayrımlar dahil olmak üzere, terminolojiden başlayan anlaşmazlıklar veya belirsizlikler var. İslam içi mi, kendine mahsus bir inanç mı olduğu bahsinde hararetlenen yorum farkları, Doğulu-Batılı, Türk-Kürt gibi ayrımlarla çeşitleniyor. Elinizdeki kitap, Suavi Aydın'ın sunuşunda bir etno-dinsel kimlik olarak tanımladığı Aleviliği üç düzlemde ele almaya

1946'da Manisa/Demirci'de doğdu. Fikir Kulübü (FK) Yönetim Kurulu ve son dönem Devrimci Gençlik Federasyonu (DEV-GENÇ) Genel Yönetim Kurulu üyeliklerinde bulundu. 12 Mart sonrası Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi (THKP-C) ve DEV-GENÇ davalarından yargılandı. 1974 siyasal affıyla cezaevinden çıktı. Bir süre Türkiye Sosyalist İşçi Partisi'nin (TSİP) Zeytinburnu İlçe Başkanlığı'nda bulundu ve bu partinin yayın organları olan İlke ve Kitle'nin yazı kurulunda görev aldı. 1976'da Orman Fakültesi'ni bitirerek,

XIX. asrın ikinci yarısından itibaren önce Hurûfiliğe ait eserler yayınlanmaya başlamış, buna bir tepki olarak Sünnî kesimden Hurûfilik ve Bektâşîlik ayrımı yapılmadan genel fakat sert tenkitler yükselmiştir. Bunun üzerine Bektâşîliğin Osmanlının en eski ve yerli bir tarîkatı olarak tarîkat silsilesinin, usül ve esasının bulunduğu, 'nâzenîn' yapısı ile dinin özünü taşıdığı, Hurufîlikle bir ilgisinin olmadığına dair eserler kaleme alınmıştır. Bu tartışmalardan hareketle Ahmet Rıfkı (1884-ı935), Bektâşî Sır

Kızılbaş sancakları, Şark'ın en büyük şehir ve kalelerine çekiliyor, henüz yirmi dört yaşlarında bulunan Şah İsmail'in adı memleket memleket bir destan kahramanı gibi dolaşıyordu. 1511 senesi girdiği zaman tarih sahnesinde kudretli bir Safevî Devleti mevcuttu. Henüz yirmi beş yaşlarında bulunan Şah İsmail Azerbaycan, Irak-ı Acem, Irak-ı Arap ve İran'a saldırdı. Hududunu Ceyhun Nehri'ne kadar genişletmişti. Artık bütün nazarlarını Osmanlı ülkesine çevirebilirdi... Şah İsmail büyük divanın fevkalâde bir i

Bektaşîlik Tedkikleri, sabırlı, meraklı ve dikkatli bir araştırma mahsulüdür. Anadolu'daki Bektaşî tekkelerinin taranıp tanıtılmasıyla başlayan inceleme, Rumeli ve Mısır'a kadar uzanmakta; araştırma, birkaç harita ve resimle desteklenmektedir. Kitapta yer alan makâleler, kuvvetli dipnotlarla beslenmiştir. Dolayısıyla her ne kadar bir Hıristiyan olsa da yazar, konuyla ilgili Müslüman- gayrimüslim görüşlerini, dipnotlar düşerek göstermiştir. Bu yüzden kitap, ilmî güvenilirlik bakımından takdire ve itimâda şây

Bir kitabın yeni baskısı için aslında avantaj sayılabilecek siyasi donuklukların ülkesi Türkiye. Yıllar evvel yayınlanmış bir kitabın bu kadar güncel olması hem tuhaf, hem trajik. Radikal gazetesinde bu röportajlar okuyucu karşısına çıktığında, çoğunlukla netameli sayılan Alevilik konusu, tekrar tartışma odağı olmuştu. Bu baskıda, Çalışlar, halen taze ve tartışmalı bu meseleye dair yeni metinlerle, tartışma alanlarını zenginleştiriyor. Kanaat önderleri, gazeteciler, yazarlar, STK'lar, yayıncılar, parlam

Yazarın, Ali'siz Alevilik tezini ortaya koyduğu bu kitap, Türkiye'de Aydınlanma ile Şeriat arasındaki fikirsel ve ideolojik mücadelede bir mihenk taşı olarak Aleviliğin ilk kaynakları, tarihsel kökleri, dış etkenleri, Arap-İslam, İran-İslam dünyasındaki oluşum ve gelişimini irdelemektedir. Faik Bulut, İslam dışı bir inanç, kültür ve yaşam tarzı olduğunu savunduğu Alevi fikriyatının Türklük veya Kürtlük ile özdeşleştirilmesini eleştirerek, Türk-İslam sentezi çerçevesinde Sünnileştirmeye çalışan görüşleri teş

Elinizde tuttuğunuz kitap Aleviliği kadınlar gözünden anlatmayı hedefliyor ve Alevi kadınları görünür kılıyor. Bu açıdan kitap bir ilktir. Alevilikle ilgili yaptığım araştırmalar bana, Alevilik anlatımının dil, üslup, yöntem ve perspektif olarak erkekleri öne çıkaran, onları yüceleştiren bir yerden yazıldığını gösterdi. Kadınlar ortada yoktu! Aleviliğin yeni kuşaklara kadınlar tarafından anlatılması, topluma doğal kaynağından aktarıldığı için değişmeden, yabancılaşmadan, asimilasyona uğramadan, çeşitliliği