Gözleri çakmak çakmak bakan, 14 yaşında genç bir kız, dört erkek kardeşi ve annesinin yaşadığı bir ev bu. Bir ahır-ev… Şimdiye kadar duyduklarımızdan ve gördüklerimizden biraz farklı. Çöp-ev değil, ahır-ev… Onlar evlerinin inekleriyle paylaşıyorlar. Çünkü ineklerini koyabilecekleri ayrı bir mekânları yok. Köylünün desteğiyle alınmış iki inek onların tek geçim kaynağı ve tek variyetleri. Bizi gördüğünde çaresizliğin ve utancın kıskacında çırpınan, evin genç kızı gözyaşlarını tutamıyor. Çünkü onların evlerind

‘Develer Şeytanlardan Yaratılmıştır’ Rivayeti Özelinde Develerin şeytanlardan yaratılması, ilk bakışta zahirî anlamına göre canlıların yaratılışını konu edinen ayetlere, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) sünnetine ve akla aykırı gelmektedir. Zira ayetler, bütün hayvanların sudan yaratıldığını açıkça ifade etmektedir. Dolayısıyla develerin şeytanlardan yaratıldığı ifadesinin mecâzî bir anlam taşıdığı nettir. Öte yandan Hz. Peygamber (s.a.v.), zararlı ve kötü olan varlıkların şerli davranışlarını tasvir ederken de

Son dönem Mu'tezile’sinin en önemli kelâmcılarından biri Ebü’l-Hüseyin el-Basrî’dir. Kendisinden sonra Mu'tezilî düşüncesinin farklı bir boyuta evrilmesini sağladığı gibi kelâm- felsefe ilişkisinin de öncülerinden olan önemli bir halkanın da temsilcisidir. Ebü’l-Hüseyin el-Basrî’nin eserlerinin büyük bir çoğunluğu maalesef günümüze ulaşamamıştır. Lâkin gerek takipçileri gerek farklı mezhep ve ekollerden âlimler tarafından alıntılanmış ve sürekli atıf yapılmıştır. Özellikle kendisinden sonra gelen Mu'te

Bu kitapta hadis ilminde yazılı rivayetin gelişimi, hadislerin yazımı ve ilk hadis kitap türleri konu edilmektedir. Yazı malzemelerinin ve kitap olarak kullanılan ürünlerin günümüzde bilinen kitaplardan farklı olması, bazı araştırmacılarda hadis kitaplarının güvenilirliğine dair şüphelere neden olmaktadır. Bu araştırmada kitap olarak ele alınan eserlerden kasıt günümüzde anlaşıldığı gibi bir araya getirilmiş kodeks şeklindeki kaynaklar değil, tablet, papirüs, deri ve kâğıt sayfalarını da kapsayan geniş anla

Şiblî Nu‘mânî ve Abdüllatif Harpûtî’de İlm-i Kelamın Yenilenmesi Karşılaştırmalı Akide Çalışması

Kudâme Ailesi Bağlamında Bir İnceleme İslâm dünyasında Eyyûbî ve Memlûk dönemleri ilmî alandaki faaliyetler açısından oldukça parlak geçmiştir. Dımaşk bölgesinde yaklaşık üç buçuk asır hüküm süren bu devletler, bünyesinde yetiştirdiği âlimlerin sayısı ve bu âlimlerin telif ettikleri nitelikli eserlerin çokluğuyla dikkat çekmiştir. Bu anlamda mezkûr dönemlerde Dımaşk’ta meşhur olan âlimlerin önemli bir kısmının aynı aileye mensup olduğu görülmektedir. Bu ailelerden birisi de Kudâme ailesidir. Aslen Kudüsl

Nice uzun zamandır içimde bir arzu vardı ki bir Arap dili ve edebiyatı kitabı olsun ama içinde şiirin çok güzel tarifleri yapılsın. Zira şiir, çok uzun bir süre sadece Arap edebiyatında değil, Türk edebiyatında da edebî eserler anlamında kullanılmıştır. Kitapta, meânî, beyân ve bedî‘ gibi belâgat ilimlerinin yanı sıra sözlü, yazılı, görsel ve dijital kültürler de bulunsun. Bu bilgilerin yanma okuyucuların daha iyi anlaması için bazı şekil ve resimler de konulsun. Özellikle de Arap şiirinin niçin geliştiği s

Hadis ilminde hazırlanan bu çalışmada esas olarak Kemâleddîn İbnu’l-Humâm’ın hadis ilmindeki konumu ve metodunun ortaya konulması amaçlanmaktadır. Ünlü Hanefi hukukçusu İbnü’l-Hümâm aslen Sivaslı olup, hicrî 790 yılında (m. 1388) Mısır’da doğmuş, orada eğitim görmüş ve hicrî 861 yılında (m. 1467) yine orada vefat etmiştir. İbnü’l-Hümâm daha çok fakih ve kelamcı olarak tanınmasına rağmen, onun hadis ilmindeki bilgisi, zikri geçen bu iki ilimdeki bilgisinden hiç de az değildir. Onun hadis bilgisi el-Hidâye’ni

Kur’an, iman edilmesi vacip mukaddes bir kitap olmanın yanı sıra İslami ilimlerin mühim kaynağıdır. Müminler, Kur’an’ı anlama ve izah etme faaliyeti için yoğun bir çaba sarf etmiştir. Bunun sonucu olarak teşekkül eden tefsir disiplini, kuralları ve metodolojisiyle muazzam bir İlmî birikim oluşturmuştur. Birçok ilim dalı ve çeşidi ile ilişkisi bulunan tefsir disiplininin bilgi hazînesi ağırlıklı olarak kesbî ilimlerden oluşmaktadır. Öyle ki tefsir ekollerinin ekseriyeti Kur’an’ı izah etme sürecinde kesbî il

İbadetlerle İlgili Ayetler Özelinde Eşref-i mahlukât olarak yaratılan insanoğlu, sûfîlerin ifadesiyle dünyaya marifetullaha ulaşmak için gönderilmiştir. Asr-ı saadette son peygamberin rahle-i tedrisinden geçen sahabede bu ideal zirveye ulaşmıştır. Ancak vahiy döneminden uzaklaşıldıkça toplumda dünyaya meyil ve bazı çürümüşlükler baş göstermeye başladı. Bunu gören sûfîler, bu duruma karşı tedbir almaya ve bir terbiye metodu geliştirmeye gayret ettiler. Bu meyanda ayet ve hadisleri de geliştirdikleri bu me

Elinizdeki çalışmanın, metin merkezli bir tasavvuf tarihi okuması olduğu söylenebilir. Şüphesiz, bir metin üzerinden bu okumayı yapma girişimi bir yanıyla zor, bir yanıyla da oldukça risklidir. Çünkü Sülemî’nin eserini oluştururken öncelikleri, tercihleri olmuş olabilir veya bu uzun zaman aralığında tarihî yanlışlıklar da karşımıza çıkabilir. Bu sebeple mümkün mertebe metne bağlı kalarak dönemin tarihini de eş zamanlı gözetmek gerekmektedir. Sakıncaları yanında, Tabakāt ekseninde tarihe bakmak bazı avantajl

Elinizdeki bu eserde Osmanlı Fakihi Mehmed b. Yûnus el-Ayaslûgî’yi (ö. 831- 850/1427-1446) ve Şerhu Mecma‘i’l-bahreyn adlı eserini tanıtmak amaçlanmıştır. Müellif, İzmir ili Selçuk ilçesindeki tarihi bir yerleşim yeri olan Ayasuluk’ludur. Kaynaklarda usul ve fürû ilimlerinde müdakkik, aklî ve naklî ilimlerde muhakkik, farklı ilimlerde mütebahhir, müderris vb. sıfatlarla tanıtılmıştır İlm-i hilâf türü eser yöntemiyle yazılan bu şerhte bir yandan Hanefî fakihlerinden bir âlimi ve onun eserini tanımış; diğe

Allah’tan başka her şeyin bir öncesi vardır. Hukuk hüdayı nabit (kendiliğinden oluşan) bir şey değildir, ilk insan topluluğundan beri gelen bazı hukukî ahkam vardır. Toplum çoğaldıkça hukukî ahkam artmıştır. Bazı hükümler değişse de ilk şeklini az çok koruyan hükümler vardır. Kurban, hac vb. ritüeller gibi. Bazı ilkel ritüeller de bu cümledendir. Hukuk tekâmül eder. Temelde vahye dayalı hukuklar da tekamüle tabidir. Allah’ın tekâmül kanunu çok geneldir. Mitoloji uzmanlarına göre ilk toplumlar, insanın olup

Halk Ayaklanmalarının Arka Planı (1905-1979) Şia, siyasi itikadî bir fırka olduğu için Şiî din adamlarının siyasete meylettiği tarihte zaman zaman görülmüştür. Şiî din adamları, devlet yönetme yetkisinin ilk başta Hz. Peygamberin hakkı olduğunu onun yokluğunda ise, Ehli-i Beyt’ten geldiği kabul edilen On İki İmam’ın hakkı olduğuna inanmaktadır. On İkinci İmam’ın kaybolması ile İmamet Nazariyesi’nde boşluk oluşmuştur. Bu boşluğu doldurmaya çalışıp siyasal alanda söz sahibi olmak isteyen ulema, Meşrutiyet

Mutlak nizam ve nizam kaynağı olan Allah’ın tüm eserleri bu ilahi özün bir yansıması olarak var olmuştur. Bu çerçevede öz akıl sahibi olan insan, doğru bir okumaya başvurduğunda kendisini evrendeki ahengin kaynağı olan Hakka teslim ettiği gibi kevnî ahengin sözel ifadesi olan “kitâb”a da teslim eder. Çünkü ilahi ahenk ve yasa, maddeyle buluştuğunda nasıl alem husûle gelmişse sözle buluştuğunda da “kitâb” meydana gelmiştir. Bu durum, Kur’an’ın bütününde ve parçalarındaki mutlak düzen ve ahenge işaret etmekte

Ortaklıklar tarih boyunca pek çok ekonomik amacın gerçekleştirilmesinde kilit rol oynamış önemli kuramların başında gelmektedir. Zamana, örfe ve ihtiyaca bağlı olarak değişik formlar kazanabilmiş bu yapılar günümüzde özellikle büyük çaplı üretim ve yatırım faaliyetlerinin finansmanında vazgeçilmez bir işleve sahiptir. Farklı birçok şirket türünün uygulama alanı bulduğu gönümüzde, paylarının borsada işlem görmesi, sahiplik ve devrinin kolay oluşu, yapısal olarak faiz unsuru barındırmayan orta ve uzun vadeli

Çile ve Azim Dolu Bir Yaşam Öyküsü Göçebe ömrümün özetidir bu, Şimşeğin ucunda sönen bir ışık. Sabah bir solukta akşamı buldu, Sesler ve ışıklar her şey karışık. Sessizliğin düğümüne dönüşür, Acılar içimde kör düğüm bağlar. Geceyi ıslatan yağmurlar üşür, Her köşe başında bir anım ağlar. Kalabalık yollar şimdi kimsesiz, Sokaklardan kim götürdü sesleri. Odalarda feryat ağızsız dilsiz, Bütün bu olanlar kimin eseri. Yazık duvarlara astığım günler, Günler ki hep gecelerle bitişir. Ömür boy

Semavi Dinlerde ve Türk Kültür Hayatında İnsanlar inandıkları gizil güç sahibi varlıklarla irtibat kurabilmeleri için mutlaka bir kutsal varlığa, koruyucu, egemen ve kuşatıcı manevi bir güce ihtiyaç duyarlar. Onu kendilerine yakın yerlerde görmek ve hissetmek isterler. Bu manevi güç, ilahi olabildiği gibi, beşeri de olabilmektedir. Hakiki olabildiği gibi efsanevi de olabilmektedir. Tarih boyunca birçok insan manevi gücün yanlarında olmasından ve yakınlarında bulunmasından kuvvet aldıklarına inanırlar. İş

“Kur’an ve Bilim”, Kur’an’ın bilim ile olan ilişkisini; bu ilişkinin mahiyetini, boyutlarını ve sorunlarını ele alan ve ayrıca konusu Kur’an olan ve muhtelif tarihlerde yayımlanan çeşitli bilimsel makalelerden oluşan bir eserdir. Nitekim Kur’an-bilim ilişkisi, Kur’an’a bilimsel yöneliş ve bu yönelişin sorunları; İbn Sina İmam Gazzalî ve İbn Rüşd’e göre Kur’an -bilim ilişkisi; Kur’an’ın cem’i ve istinsahı meselesi; mezhebi tefsir ekollerinin ortaya çıkışında Kur’an’ın rolü; Ca’fer es- Sâdık’a izafe edilen te